علم مطلوب بالذات نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیتالله عبدالله جوادی آملی امروز در تفسیر آیات ابتدایی سوره مبارکه فتح در مسجد اعظم گفت: اگر ضلالت، ظلم و ذنب به وجود مبارک موسای کلیم(ع) یکی در سوره شعری و یکی در سوره قصص داده شد، طبق تحلیل امام رضا(ع) در کتاب شریف عیون اخبار الرضا(ع) ظلم و ذنب و ضلالت از چشم گروه مقابل است، فرمود من در نزد آنان گناهکار هستم، من در نزد آنان ظالم هستم و من در نزد آنان دچار ضلالت شدهام.
وی با اشاره به این که استغفار اولیا و معصومان درجاتی دارد، افزود: همه که همچون وجود مبارک پیامبر(ص) نیستند که آن مقام «دنا فتدلی»، نصیبشان بشود، ممکن است برخی اولیا نسبت به برخی دیگر فضیلت داشته باشند، همان طور که در قرآن نیز آمده است که ما پیامبران را بر دیگر پیامبران نیز برتری دادیم، «إنی أول المسلمین»، این اولیت زمانی نیست، بلکه اولیت رتبی است، حضرت آدم(ع) که از نظر زمانی از ایشان جلوتر بود، اما این مطلب از نظر رتبه و مرتبه در عالم است.
مفسر برجسته قرآن کریم ادامه داد: ایمان تصدیق علمی با التزام عملی است، اگر صرف تصدیق علمی باشد، این علم هست و ایمان نیست، که قرآن درباره فرعونیان میفرماید آنان یقین داشتند اما ایمان نداشتند، اکثر مؤمنان گرفتار یک شرک رقیق هستند، «و ما یؤمن بالله إلا و أکثرهم مشرکون»، آن چه در جهان است مأموران الهی هستند و هر چه در عالم است، از آن خداوند است، نمیشود اینان را در مقابل خدا قرار داد و بگوییم اگر فلان شخص نبود هلاک میشدیم یا اول خداوند دوم فلان طبیب، همه سربازان الهی هستند.
وی بیان کرد: ایمان تنها تصدیق و علم نیست، بلکه التزام و عمل است، در کتابهای منطقی و غیرمنطقی وقتی موضوع و محمولی را به نفس ارائه کردند، وقتی فرد آن را تصدیق میکند، این موضوع و محمول را نفس با دست خود گره میزند، این مطلب در کتابهای منطقی وجود دارد، ایمان هیچ کاری به این محدوده ندارد، ایمان در دستگاهی است به نام عقل عملی که مسؤول دیگری دارد که اگر آن مسؤول سالم باشد باید عصاره این عقل را به جان خود گره بزند و معتقد شود.
حضرت آیتالله جوادی آملی با اشاره به این که اگر کسی اهل ایمان نبود، او دستی ندارد که عصاره عقل عملی را به جان خود گره بزند و او عالم کافر میشود، اظهار کرد: میشود انسان صد در صد به چیزی علم داشته باشد اما آن را باور نکند، باور مال عقل نیست، دو شأن و دو نیرو و دو مسؤول و دو متولی است، فرد باید عقل را گره بزند و حق را قبول کند، علم که عمل نمیکند، چشم و گوش که از مار و عقرب فرار نمیکند، اخلاق با عزم کار دارد، عدالت با عزم کار دارد، دین با عزم کار دارد و آن علم مقدم است، علم مطلوب بالذات نیست، از باب این که مقدمه واجب، واجب است و گرنه ایمان خود مطلوب است، فرمودند «اعلموا لتعلموا»./914/پ202/ج1