نخستین شماره پژوهش‌نامه فقهی منتشر شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نخستین شماره پژوهش‌نامه فقهی به مدیر مسؤولی مصطفی محامی و سردبیری سیدحسن وحدتی شبیری از سوی مجتمع آموزش عالی فقه قم منتشر شد.
گستره موضوعات در پژوهش‌نامه فقهی که نشریه‌ای پژوهشی علمی است و هر سه ماه منتشر می‌شود، عمدتاً مربوط به حوزه‌های گوناگون فقهی و حقوقی است.
در این نشریه مطالبی همچون «بررسی فقهی قرارداد اختیار» به قلم محمدعلی خادمی، «قرارداد ساخت، بهره‌برداری و انتقال از نگاه فقهی» به قلم مرتضی ترابی، «حجیت ظاهر و بررسی راه‌های فهم متون دینی» به قلم علی رحمانی سبزواری و «حکم حج با مال حرام» نوشته میرحسین مبلغ به چشم می‌خورد.
«بررسی وحدت و یا استقلال قاعده فراغ و تجاوز» به قلم سیدمجتبی میردامادی، «نقش و نقد قیاس در فقه اهل سنت» نگاشته علیشاه رضایی و «بررسی روش‌شناختی کتاب دروس تمهیدیه فی الفقه الاسلامی» به قلم خالد غفوری از دیگر مطالب خواندنی نخستین شماره از پژوهش‌نامه فقهی است.
در نخستین مقاله این نشریه به قلم حجت‌الاسلام محمدعلی خادمی، عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی العالمیه مبحث «بررسی فقهی قرارداد اختیار» مورد بررسی قرار گرفته است که در بخشی از آن می‌خوانیم: «شناخت حکم مسائل مستحدثه در هر عصری، از مسائل مهم و چالش برانگیز فقهی است».
این مقاله به بیان حکم قراردادهایی که در اقتصاد جهانی جایگاه وسیعی دارند و به سرعت نیز رو به رشدند و با نام ابزارهای مشتقه در بورس‌های جهانی رواج دارند، می‌پردازد و جستاری کوتاه در شناخت موضوع و حکم فقهی یکی از این ابزارها به نام معامله اختیار می‌زند که طی آن، حق معامله سهام یا دارایی‌های دیگر به شخص دیگری واگذار می‌شود.
نگارنده پس از بیان موضوع معامله اختیار، به بررسی فقهی حکم معامله اختیار در قالب عقد بیع پرداخته و با پیش‌فرض صحت بیع حق مالی از نظر فقهی، پس از تحلیل و نقد ادله صحت و بطلان، به این نتیجه رسیده است که معامله اختیار در قالب عقد بیع باطل بوده و احکام بیع بر آن منطبق نمی‌شود و برای انجام مشروع آن نیاز به یافتن راه‌های دیگر از بین عقود شرعی و عقلایی است.
«حجیت ظواهر و بررسی راه‌های فهم متون دینی» به قلم حجت‌الاسلام علی رحمانی سبزواری، عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی العالمیه از دیگر مقاله‌های این نشریه است که متضمن بحث از روش‌های هرمنوتیکی متون و وجوه افتراق آنها با روش‌های تفسیری مفسران دینی است.
در این مقاله با اشاره به ارکان اساسی هرمنوتیک از نگاه مفسران غربی و دینی، در بیان تعریف واژه‌ها به بیان معانی ظهور، نص، اجمال، ابهام، تشابه و امثال آن پرداخته شده و همچنین نقش بزرگ اصالة الظهور بررسی شده است.
موضوع و نقش آن در استنباط احکام از مباحث مهم این مقاله است که نگارنده پس از آن به آرای دانشمندان غرب و اسلامی پیرامون حجیت ظواهر پرداخته و آرای مخالفان را نقد و بررسی کرده است و در پایان نیز حجیت ظواهر با ادله قطعیه از کتاب و سنت و عرف و سیره عقلا به اثبات رسیده و به شبهات وارد بر حجیت ظهور نیز پاسخ داده شده است.
«حکم حج با مال حرام» عنوان مقاله دیگری به قلم حجت‌الاسلام میرحسین مبلغ، طلبه سطح چهار مجتمع آموزش عالی فقه است که در این نشریه به چشم می‌خورد و به استدلال درباره حکم حج، با مال غیرمخمس و غیرمزکی، و نیز حکم حج با مال حرام و غصبی می‌پردازد.
در مقدمه این مقاله می‌خوانیم: «از آنجا که زیارت خانه خدا یکی از اعمال عبادی و الهی است، مثل بقیه عبادات، ارکان و اجزا و شرایطی دارد که اگر عمداً رعایت نشود، حج باطل است؛ اما اگر به طور کامل رعایت شود، آثار و برکاتش تمام اعضای ظاهری و باطنی حاجی را فرا می‌گیرد».
گفتنی است، نخستین شماره پژوهش‌نامه فقهی در قطع رقعی و 240 صفحه از سوی مجتمع آموزش عالی فقه قم وابسته به جامعةالمصطفی العالمیه منتشر شده است. /920/ن601/ع