بررسی عوامل و آثار تندروی در کتاب وهابیت و غلوّ

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، وهابیت و غلوّ عنوان کتابی است به قلم علی اصغر رضوانی که در بخش‌های مباحث تمهیدی، غلو وهابیان در تکفیر مسلمانان، افراط و اعتدال در اسلام و عوامل و آثار تندروی به تدوین مرکز تحقیقات حج و به همت مؤسسه فرهنگی هنری مشعر راهی بازار نشر شده است.

وهابیان شیعه را به دلیل بعضی از اعتقاداتی که دارد، غالی دانسته و به آنها نسبت بدعت یا شرک یا کفر داده‌اند که از آن جمله اعتقادات می‌توان به اعتقاد به نظام واسطه بین خلق و خالق، سلطه غیبی اولیا در برزخ، علم غیبی اولیا در برزخ و با واسطه از خدا حاجت خواستن اشاره کرد که هر یک در سلسله مباحث وهابیت‌شناسی بررسی شده است.

در طول تاریخ نیز، افراد یا گروه‌هایی بوده‌اند که در حق پیامبران و اولیای الهی غلو کرده‌اند و این انکارناپذیر است اما متأسفانه مغرضان و معاندان یا جاهلان این تفکر را به برخی از مسلمانان نسبت داده‌اند؛ کتاب وهابیت و غلوّ بر آن است تا به تفصیل به بررسی موضوع «غلوّ» که از سوی وهابیت مطرح می‌شود بپردازد.

مفهوم غلو در لغت، مفهوم اصطلاحی غلو، حدّ و میزان در غلوّ، پدیده غلو در جهان اسلام، برخی از عقاید غلوآمیز، موضع ائمه اهل بیت علیهم‌السلام در برابر غالیان، موضع متکلمان امامیه برابر غلو و غالیان، تهمت غلو به شیعه، خصوصیات وهابیت و خبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از موضوعات بخش مباحث تمهیدی این کتاب است.

در بخش غلو وهابیان در تکفیر مسلمانان می‌خوانیم: «نقد دیدگاه وهابیان، خلط وهابیان بین غالیان و تشیع، عوامل خلط بین غلو تشیع، تأویل صفات خبری از مصادیق غلو نزد وهابیان، منشأ اشتباه وهابیان در شفاعت، علم غیب، هدایت، رأفت و رحمت، دیدگاه منصفان اهل سنت درباره شیعه و دیدگاه دکتر قرضاوی درباره غلو وهابیان».

اسلام و نهی از تندروی، لزوم رعایت حدّ اعتدال، حقیقت افراط و تفریط در دین، وجوب رفق و مدارا در دعوت به سوی خدا، احتیاط در تکفیر مسلمانان، وجوب تفحص و عدم سرعت در تکفیر، خطر تندروی در تکفیر، راه علاج افراط گری و ضابطه‌های انکار منکر از موضوعاتی است که در بخش افراط و اعتدال در اسلام مطرح شده است.

بخش عوامل و آثار تندروی نیز با بررسی تعصب در رأی، محور قرار دادن اشخاص، تقلید کورکورانه، سوابق افکار، سوء ظن به دیگران، فهم ظاهری از دین، پیروی از متشابهات، عدم آگاهی از مبانی دیگران و عدم شناخت حقایق تاریخی در بخش عوامل و بی‌توجهی به آرای دیگران، طعن بر مخالفان، خشونت طلبی، متنفر کردن مردم از دین و تکفیر دیگران در بخش آثار بر آن است تا عوامل و آثار تندروی را برشمارد.

راه علاج افراط‌گری عنوان موضوعی از بخش افراط و اعتدال در اسلام است که در مطلبی از آن با عنوان پرهیز از علمای تندرو می‌خوانیم: «یکی از عوامل تندروی وهابیان و طلاب حوزه‌های علمیه آنها، پیروی از محمد بن عبدالوهاب است؛ او کسی بود که هیچ‌کس غیر از خود را قبول نداشت و دیگران را به کفر و فسق نسبت داد، و لذا طبیعی است کسانی که پیرو او هستند این خُلق و خو در آنها نفوذ کرده باشد».

گفتنی است، کتاب وهابیت و غلوّ به قلم علی اصغر رضوانی در قطع رقعی، 120 صفحه، شمارگان 3000 نسخه و به قیمت هزار و چهارصد تومان از سوی نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت منتشر و روانه بازار نشر شده است. /920/ن602/ق