نگاهی بر شماره 35 فصلنامه عملیات روانی
خبرگزاری رسا ـ شماره 35 فصلنامه عملیات روانی از سوی معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان بسیج مستضعفین منتشر شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، شماره 35 فصلنامه عملیات روانی از سوی معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان بسیج مستضعفین ویژه زمستان و بهار 1391 و 92 و به مدیر مسؤولی علیمحمد نائینی منتشر شده است.
در این شماره میخوانیم: «بررسی پیامدهای گسترش شبکههای ماهوارهای فارسیزبان بر هویت فرهنگی خانواده»، «جنگ نرم در بستر تهدیدات سایبری و راهکارهای امنیتسازی»، «شبکه خبری العالم و نقش آن در دیپلماسی رسانهای جمهوری اسلامی ایران»، «ابزارهای دشمن در جنگ نرم با تأکید بر رسانههای مجازی»، «جنگ نرم رسانهایِ آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و راهکارهای مقابله»، «چارچوب مفهومی قدرت نرم؛ مطالعه موردی قدرت نرم آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران» و «ارزیابی مؤلفههای شخصیتی مورد نیاز مدیران بحران در مواجهه با جنگ نرم دشمن».
بررسی پیامدهای گسترش شبکههای ماهوارهای فارسیزبان بر هویت فرهنگی خانواده
چکیده: بیش از دو دهه است که ماهوارهها علاوه بر مأموریتهای پیشین خود در عرصه نظامی، به شدت وارد عرصه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شدهاند و به مثابه سلاحی راهبردی به خدمت اهداف دولتهای برخوردار از این فناوری به ویژه کشورهای نظام سلطه درآمدهاند. در این حال، تهدید هویت ملی، مذهبی، فرهنگی و خانوادگی از مباحث مهم مطرح در عرصه برنامههای ماهوارهای است.
در کشور ما مهمترین و اساسیترین معضل ماهواره تطابق نداشتن بخش قابل توجهی از فرهنگ غرب با فرهنگ دینی و چارچوب اعتقادی ماست. در نظام سنتی، نهاد خانواده به عنوان اصلیترین کارگزار هویت فرهنگی افراد به شمار میآمد، اما با توجه به تغییرات جوامع و شد فناوری، شاهد پیدایی رقبای جدی در کنار خانواده همچون رسانههای ارتباط جمعی در امر هویت فرهنگی افراد هستیم.
در بین رسانههای متنوع و نوین می توان از ماهواره به عنوان یکی از پرمخاطبترین رسانهها در سراسر جهان یاد کرد که امروزه نقشی مهم در رشد شخصیت افراد ایفا میکند. بر این اساس، مسأله اصلی مقاله حاضر توجه به چگونگی تأثیرگذاری ماهواره و نقش آن در بروز بحران هویت فرهنگی خانواده است. الگوی تحلیلی توصیفی، روش تحقیق مقاله حاضر در رسیدن به دریافتهای پژوهش است.
جنگ نرم در بستر تهدیدات سایبری و راهکارهای امنیتسازی
چکیده: پس از به کارگیری قدرت نرم در روابط میان کشورها در عرصه بینالمللی، ماهیت منازعات و چهره تخاصم رو به دگرگونی گرایی به گونهای که تحولی گفتمانی در عرصه جنگ پدید آمد. به عبارت دیگر با اهمیت یافتن قدرت نرم در راستای کسب جایگاه بینالمللی، افزایش مشروعیت و کارآمدی، کاهش هزینهها و همراهی افکار عمومی، جنگهای نرمافزاری جایگزین جنگهای کلاسیک شدند. ازهمین رو، جنگهای عصر حاضر را میتوان تحت لوای «جنگ نرم» بازشناسی کرد.
البته باید توجه داشت که جنگ نرم داری ابعاد مختلفی است که در هر بعد آن، از ابزارهای متنوعی بهره گرفته میشود. یکی از ابعاد جنگ نرم، تهدیدات سایبری یا جنگ سایبری است که با گسترش و افزایش دامنه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بر اهمیت ان افزوده شده است. جنگ سایبری را میتوان بهرهگیری از رایانهها و فضای تبادل اطلاعات به عنوان یک اسلحه برای دستیابی به اهداف معرفی کرد که به طور معمول به قصد اهداف سیاسی انجام می گیرد و از شبکهها به عنوان بستر انجام اعمال خرابکارانه بهرهبرداری می شود.
این مقاله با بررسی سایبری به مثابه یکی از ابعاد جنگ نرم و پس از بازشناسی تهدیدات سایبری و سایبر تروریسم، راهکارهایی را برای امنیتسازی ارائه میدهد. مقاله با توجهبه ماهیت پژوهشی خود، از روش اسنادی ـ توصیفی بهره گرفته است.
شبکه خبری العالم و نقش آن در دیپلماسی رسانهای جمهوری اسلامی ایران
چکیده: در این مقاله با در نظر گرفتن نقش شبکه خبری العالم، به کنکاش در خصوص ماهیت این نوع فناوری رسانهای و تأثیرگذاری آن بر دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در تحولات منطقهای پرداخته میشود. گسترش جهانی فناوریهای نوین اطلاعاتی ـ ارتباطی از دهه نود، روابط قدرت سلسلهمراتبی بین بازیگران داخلی و بینالمللی را تغییر داد و زمینه تحول گسترده در حوزههای مهم اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را فراهم کرد.
این فناوریها، اطلاعات، دانش و هنجارها را به یک منبع مهم قدرت ملی تبدیل کرده که پیامدهای مهمی نیز بر دیپلماسی داشته و موجب تغییر محتوی و نحوه اجرای آن شده است، به نحوی که برخی از آن به عنوان انقلاب در امور دیپلماتیک یاد کردهاند. بر این اساس تحولات شگرف در این عرصه و نقش کارساز رسانهها در عصر نوین جهانی، موجب پیدایش مراکز خبری و رسانهای جدید شده و در کنار تشکیل مجتمع های بزرگ رسانهای برآمده از رسانههای متفرق و جدا از هم، فرصت برای ظهور مراکز خبری تازه نیز فراهم آمده است.
در واقع پیدایش رسانههای جدید با گسترش و پیشرفت بیسابقه اطلاعات، اخبار و وسایل ارتباط جمعی در جهان همراه شد. بر این اساس، مقاله حاضر درصدد است افزون بر شناخت ویژگی های این فناوریها و پیامدهای بهرهگیری از آنها و با در نظر گرفتن نقش فناوری های اطلاعاتی ـ ارتباطی، به کنکاش در خصوص نقش شبکه خبری العالم و تأثیرگذاری آن بر پیشبرد دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران بپردازد.
ابزارهای دشمن در جنگ نرم با تأکید بر رسانههای مجازی
چکیده: در سالهای اخیر به دلیل تحولات شگرف در فناوری اطلاعات، تعاریف و تعابیر جدیدی وارد ادبیات سیاسی جهان شده است. یکی از مهمترین این تعابیر، جنگ نرم است که نوعی دگرگونی بدون خونریزی یا براندازی بدون خشونت است که در قرون گذشته به این صورت وجود نداشته است. جنگ نرم،هجوم همه جانبه دشمن در حوزههای مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصدی است که نتیجه آن در یک نظام سیاسی استحاله و جایگزینی هویتهای جدید است.
در جنگ نرم، مهاجم با بهرهگیری از ابزاهای مناسب که در حال حاضر رسانهها هستند اراده خود را بر یک ملت تحمیل و آن کشور را در ابعاد گوناگون و با روش های نرمافزارانه اشغال می کند. در این صورت، مهاجم بدون اشغال نظامی، اندیشه و عزم و اراده یک ملت را از طریق جنگ رسانه ای به اشغال درمیآورد و خواست خود را بدون کاربرد زور محقق میسازد؛ از این رو، سلطه و اشغال در جنگ نرم همهجانبه است چرا که بر افکارع باورها و رفتارهای کشور مقصد تأثیر می گذارد. سؤال اصلی در این مقاله آن است که نقش رسانه در جنگ نرم چیست؟ پاسخ(فرضیه) اولیه آن است که شرایط فعلی، موفقیت جنگ نرم بدون رسانه امکان ندارد.
جنگ نرم رسانهایِ آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و راهکارهای مقابله
چکیده: در عصر حاضر رسانهها(ماهواره، اینترنت، تلویزیون، رادیو، روزنامه و ...) به مثابه ابزار اساسی برای اعمال فشار و تحمیل سیاستهای قدرتهای بزرگ به کار میروند و رقابتی جهانی در عرصه نبرد رسانهای شکل گرفته است. بخش اعظم مهندسی عملیات مشروعیتزدایی، تبلیغات رسانهای و عملیات روانی است که بدون درگیری نظامی و گشودن آتش جنگ، رقیب را به انفعال یا شکست وا میدارد.
جنگ رسانهای به منظور مدیریت براندازینرم در پی از پای درآوردناندیشه و تفکر جامعه هدف است تا حلقههای فکری و فرهنگی آن را سست کرده و با بمباران خبری ـ تبلیغاتی در نظام سیاسی حاکم تزلزل و بیثباتی تزریق کند. وسایل ارتباط جمعی کنونی جهانهای ذهنی و غیرواقعی را به دنیا مخابره میکنند. آنها دیگر به انتقال واقعیت فکر نمیکنند، بلکه واقعیت را میسازند و آن را بازنمایی میکنند.
روش های این امر عبارتند از: ایجاد و تقویت کانالهای چندگانه ارتباطی به ویژه به زبان کشور هدف، سوق دادن ارزشها و ایدههای فرهنگی ـ سیاسی به سمت نرمهای جهانی، تسخیر افکار عمومی در کشور هدف به صورت آرام، تدریجی و مداوم و کنترل و دستکاری آن در کوتاهمدت و ایجاد گفتمانهای خبری ـ رسانهای در داخل و خارج. بر این اساس، مقاله حاضر با مرور کارکردهای ویژه رسانه در جنگ نرم به بررسی نقش و عملکرد شبکههای رادیو فردا، رادیو صدای آمریکا و تلویزیونهای فارسیزبان وابسته به جنگ نرم علیه جمهوریالامی ایران می پردازد.
چارچوب مفهومی قدرت نرم؛ مطالعه موردی قدرت نرم امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران
چکیده: قدرت نرم در آستانه قرن بیست و یکم یا عصر اطلاعات، اهمیتی روزافزون پیدا کرده، زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار داده است. فهم درست قدرت نرم با نگاهی تطبیقی به قدرت سخت به دست میآید. از دیدگاه نئولیبرالیسم قدرتی مهم است که هزینههای مالی و جانی کمتری برای آنها داشته باشد و افزون بر مشروعیت سازی، افکار عمومی را با خود همراه سازد. همچنین به صورتی مسالمتآمیز به اهداف موردنظر نائل آید. قدرت نرم پدیدهای پیچیده و مرکب است و برخلاف قدرت سخت که ماهیتی ایستا و بسیط دارد، از ماهیتی چندبعدی برخوردار است.
قدرت نرم دارای شاخص هایی چون افزایش اقتدار، ماهوی و ذهنی بودنع سنتیبودن، فراگیر بودن، تغییرپذیری، وابستگی متقابل با قدرت سخت و ... است و در این راستا از ابزارهایی چون رسانههای دیداری و شنیداری، جنگ سایبری و عملیات روانی بهره میبرد. پژوهش حاضر از روش اسنادی ـ تبیینی بهره گرفته است و دارای هدف پژوهشی و توسعهای است.
در نوشته حاضر پس از مقدمه، در ابتدا به چارچوب نظری و انواع قدرت سخت، نرم و هوشمند پرداخته میشود و پس از ان منابع، اهداف، شاخصها و ابزارهای قدرت نرم به تفصیل بررسی و تحلیل میشود و در پایان نیز به طور موردی، از قدرت نرم آمریکا علیه ایران و راهکارهای ایران برای مقابله با قدرت نرم آمریکا بحث میشود.
ارزیابی مؤلفههای شخصیتی مورد نیاز مدیران بحران در مواجهه با جنگ نرم دشمن
چکیده: با توجه به ویژگی صحنههای بحرانی مانند تنگنای زمانی، احساس تهدید شدید، غافگیری، عدم قطعیت، کمبود اطلاعات دقیق همراه با انبوه دادههای متناقض، استرس شدید و اشفتگی اوضاع، بررسی مؤلفههای شخصیتی مدیران برای مقابله با بحران الزامی است. هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفههای شخصیتی و ویژگی شخصی مدیران بحران است. تحقیق حاضر از نظر نحوه گردآوری دادهها یک تحقیق توصیفی به شمار میرود که با روش پیمایشی صورت پذیرفته است.
شماره 35 فصلنامه عملیات روانی از سوی معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان بسیج مستضعفین ویژه زمستان و بهار92 ـ1391 و به مدیر مسؤولی علیمحمد نائینی در 195 صفحه منتشر و روانه بازار شده است./907/ن601/ع
ارسال نظرات