کتابشناسی شهید دکتر مصطفی چمران

به گزارش خبرگزار ی رسا، تصویری که از شهید دکتر مصطفی چمران در ذهن ها به وجود می آید، مردی با لباس نظامی و اسلحه بدست است که به افق ها نگاه می کند. اما حقیقت آن است که چمران مردی بزرگ بود که توانمندی نظامی، فقط یکی از شاخصه های وی است. بعد علمی، عرفانی و هنری وی کمتر مورد مداقه قرار گرفته است.

البته سخن گفتن از شهیدی با ابعاد گوناگون، از اسوه‏ای که جمع اضداد بود، از شیر عرصه نبرد و عارف شب‏ها، از پدر یتیمان لبنان و دشمن سرسخت کافران بسیار سخت است.  

مهم ترین آثاری که از خود ایشان باقی مانده و بعد از شهادتش به همت بنیاد شهید چمران جمع آوری و منتشر شده عبارتند از:

کتاب خدا بود و دیگر هیچ نبود

این کتاب مجموعه ای از یادداشت های تاریخ داردکترچمرانمربوط به سه مرحله از زندگی وی ـ دوران تحصیل در آمریکا و دوران مبارزه در لبنان و دوران حضور در ایران ـ است که با مقدمه گردآورنده یعنی مهدی چمران آغاز می شود که در آن خلاصه ای از زندگانی شهید مصطفی چمرانگنجانده شده است. در قسمت های بعد یادداشت های آمریکا، یعنی یادداشت هایی که در زمان تحصیل در آمریکا داشته است، دیده می شود. اولین نوشته این قسمت در اوایل تابستان 1959 نگاشته شده است که در آن تصمیم شهید بر پرهیزاز گناه و تسلیم در برابر خدا مشاهده می شود.

در قسمت های بعدی یادداشتهای لبنان درج شده است که بخش اعظم این کتاب را در بر دارد و در انتهای آنها یادداشتهای ایران گرد آمده است. در این قسمت تاریخ ها به صورت هجری شمسی است و تاریخ قسمت های گذشته همگی مطابق با تاریخ میلادی بوده است.

این اثر از سوی  بنیاد فرهنگی شهید چمران به زیور طبع آراسته شده است.

علی زیباترین سروده هستی

کتاب حاضر که به همت مهدی چمران تدوین شده است، شامل دست نوشته ها و سخنرانی هایی از شهید دکتر مصطفی چمران درباره امام علی علیه السلام است.بخش اول شامل 8 دست نوشته، که به صورت راز و نیاز و مناجات با با امیرالمومنین هست و البته آشکار کننده ی ابعاد شخصیتی خود شهید چمران.بخش دوم کتاب شامل 3 سخنرانی، به معرفی جنبه های گوناگون شخصیت امام علی علیه السلام می پردازد.

عناوین سخنرانی ها عبارت اند از:ذکرخداوعدالتعلی, ازحکومتعلیتامهدیموعود و امامعلیتجلیعدلخدا.این کتاب توسط انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است.

مجموعه بینش و نیایش

یک مقاله و متن یک سخنرانی و گزیده ای از راز و نیازهای عاشقانه دکتر مصطفی چمران است. از جمله نیایش های همیشه خواندنی و پرسوز آخرین یادداشت مناجاتی اوست که لحظاتی قبل از شهادت در ماشین نوشته اند. این کتاب توسط نشر فرهنگ اسلامی منتشر شده است.

انسان و خدا

در این کتاب شهید چمران به معرفی روح و رابطه انسان با خدا پرداخته است.دکتر چمران، روح را تجلی خدا، پیغمبر درون، امر خدا و رابط بین خدا و انسان معرفی می نماید و معتقد است: «اگر روح تجلی خداست، بنابراین علم خدا در روح نیز گذاشته شده است، بنابراین با عالم غیب ارتباط دارد. این روح از آینده خبر می دهد، از گذشته و آینده آگاه است.» او راه دل، فطرت، اشراق و الهام را بهترین راه برای اثبات وجود خداوند و فهم و درک آن می داند.

رقصی چنین میانه میدانم آرزوست

گوشه‏هاوجزئیاتناگفته‏ایازرشادت‏هاودلیریدلاورمردانصحنه‏هایدفاعمقدسوایثاروشجاعتبی‏نظیروشهادت‏طلبیعارفانهروحبلندیچونشهیددکترمصطفی‏چمران در این دست‏نوشته‏های زیبا و بدیع روشن می شود.

کتاب کردستان

این کتاب حاوی یادداشت ها و سخنرانی های دکتر چمران دربارهکردستان است که از دست نوشته و سخنرانی تشکیل یافته است. بخش عمده و مهم کتاب نوشته های اصلی شهید چمران درباره حوادث شهر پاوه است که خود به رشته تحریر درآورده اما ناتمام مانده است.

تحلیلی از آغاز حوادث کردستانـ براساس طرز تفکر مادی گرانه استعمارگرانو حرکت و فرمانانقلابی امام خمینی رحمة الله علیه مبنی بر خنثی سازی اقدامات عناصر خودفروخته و نفوذی دشمناست. این فصل پاوه, فرمان تاریخی امام  و سرآغاز نجات کردستان نام گرفته است.

بخش دوم مطالب کتاب مشتمل بر برخی سخنرانی هایشهید چمران درزمان و مکان های مختلف در خصوص مسائل کردستان است.بخش سوم نیز گزیده مطالبی از دست نوشته های پراکنده و گوناگون آنشهید در ارتباط با مساله کردستان است.

عناوین مطالب دو بخش اخیرعبارت اند از: مسلح کردن فئودال ها در کردستان،حادثه قارنه، پیرامون خودمختاری در کردستان.

کتاب لبنان

کتاب «لبنان» از همه دست نوشته های شهید چمران و سخنرانی های او درباره لبنان آن دوران جمع آوری و تدوین شده است که بر اساس سیر تاریخی و حوادث روی داده تنظیم گردیده است.

کتاب «حماسه، عشق و عرفان»

این اثر به دست نوشته های شهید چمران از ابتداء تا انتهای جنگ در خوزستان اختصاص دارد یعنیکتاب«حماسه،عشقوعرفان»بهبدوورودشهیدچمرانبه خوزستان و تا لحظه شهادت می پردازد.کتاب «حماسه، عشق و عرفان» به دفعات مختلف تجدید چاپ شده است.

کتاب عارفانه ها

کتاب عارفانه شامل 100 متن از شهید دکتر مصطفی چمران هست که در امریکا، لبنان و ایران به رشته تحریر درآمده. به اضافه اینکه در آخر کتاب نمونه هایی از دست نوشته های شهید و عکس های ایشان در مناطق مختلف جنگی آورده شده است.در مقدمه - که به قلم مهدی چمران نگاشته شده،می خوانیم: این دست نوشته ها در ارتباط با موضوع خاصی نیست و مطلب مشخصی را دنبال نمی نماید؛ مباحث مختلفی که عموما در زاویه دید عارفانه شهید چمران قرار گرفته است.

این مجموعه زیبا بازگوکننده بسیاری از حالات شهید دکتر مصطفی چمران در لحظات و مواقع مختلف و در یک شرایط خاص خود بوده است و می تواند به ویژه برای رهپویان عرفان و سیر و سلوک عملی راهنمایی ارزنده و سازنده باشد./998/ن602/س