نشست «وحدت، زندگی با یکدیگر» در پاریس برگزار شد
به گزارش خبرگزاری رسا، به مناسبت سالروز ولادت حضرت محمد (ص) و حضرت عسیی (ع)، با مشارکت مجموعه‌ای از مراکز و نهادهای فرهنگی و دینی فرانسه، نشستی با حضور پنج شخصیت فرهنگی، مذهبی برجسته مسلمان و مسیحی از جمله حجت‌الاسلام‌والمسلمین قاضی‌عسگر، نماینده مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت در محل انستیتو جهان عرب پاریس برگزار شد. این نشست با استقبال چشمگیر علاقمندان و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی مواجه شد.
خشونت با دستاویز قرار دادن مذهب کهنه شده است
اولین سخنران نشست مارون ناصر جمیل، نماینده پاپ در امور مسیحیان مارونی در اروپا و اسقف مارونی‌های فرانسه بود.
ناصر جمیل در سخنان خود با اشاره به اینکه خاورمیانه کانون همزیستی سه دین یکتاپرست بزرگ یعنی؛ یهودیت، مسیحیت و اسلام بوده است، اظهار كرد: پرسش اینجاست که در قرن بیست و یکم چه رخ داده است که دنیا از مرز قانون و از منطق پا را فراتر گذارده است؟ چه کسی پشت این ماجراهاست؟ آیا اشباح در پس همه این آشوب‌ها هستند؟ صحبت از انتقام‌هایی است که ریشه در تاریخ دارد، انتقام یهودیان از بابلی‌ها؟ برخورد تمدن‌ها؟ به هر حال آنچه رخ می‌دهد به خوبی نشان می‌دهد که در پشت پرده، قدرت‌هایی بزرگ سازماندهی این حوادث را در دست دارند.
وي افزود: با استفاده ابزاری از مذهب آن هم برای اهدافی بسیار دقیق و با ابزاری بسیار پیشرفته و ویرانگر، موجودیت دیگری انکار می‌شود و تساهل پذیرفتنی نیست، بذر ترس و وحشت پاشیده می‌شود، تاریخ بشری دستکاری می‌شود و میراث فرهنگی جهانی ویران می‌شود. کلیساها ویران می‌شود، مسلمانان سرکوب می‌شوند، انسان‌ها وادار به مهاجرت می‌شوند تا مرزهای جغرافیایی تغییر یابد.
اين نويسنده و استاد دانشگاه‌هاي لبنان در ادامه با طرح اين پرسش كه چرا دنیا به اینجا رسیده است؟ گفت: براي پاسخ به اين سؤال بايد گفت كه؛ زيرا دنیا معیارهای اخلاقی خود را از کف داده است، زیرا دنیا به جایگاه ابتدایی و مبتذل خود بازگشت كرده است، زیرا دنیا به سوی انحطاط و فساد گام برمی‌دارد و این به این خاطر آن است که نتوانسته به رقابت دیوانه‌وار برای منافع شخصی پایان دهد.
به گفته ناصر جمیل، مذاهب نباید به ابزاری براي مناقشه اطراف درگیر تبدیل شوند، برای همین مذاهب باید از تمام آنچه به نام آنها بذر ترس و ترور را می‌پاشد، متمایز باشند.
وي تأكيد كرد: مذاهب باید نشان دهند که آموزه‌هایشان مبرا از بربریت و توحش است. خشونت با دستاویز قرار دادن مذهب، دیگر کهنه و قدیمی شده است.
ناديده گرفتن تمايزهاي خدادادي تهديد جهان است.
سخنران بعدی این نشست جمال الحمری، ريیس آکادمی اندیشه اسلامی فرانسه بود. وي كه نویسنده و محقق تاریخ اسلام معاصر در دانشگاه استراسبورگ است، در آغاز سخنانش گفت: وحدانیت خدا ما را به سوی مسأله تنوع جامعه بشری رهنمون می‌کند و این تنوع نیز موضوع وجود «دیگری» را به ما یادآور می‌شود. و این مفهوم نیز قویاً بحث اعتدال را یادآور می‌شود و اینکه باید تنوع فرهنگی را پذیرفت و ما را به سوی « زندگی درکنار یکدیگر» رهنمون می‌شود.
وي افزود: در قرآن به وجود یک خالق و مخلوق اشاره می‌شود، به اینکه انسان را از یک زن و یک مرد آفریدیم و این که ملت‌ها و قومیت‌هایی را شکل دادیم برای آن که شما آنها را بازشناسید.
الحمری در بخشی از سخنان خود اظهار كرد: امروزه در جوامع مسلمان و مسیحیت، وحدت با مسأله اجبار در چگونگی اندیشیدن، اشتباه گرفته می‌شود.
وي همچنين گفت: به بهانه وحدت تلاش مي‌شود تفاوت و تمایزی که خداوند آن را بنا نهاده است نادیده گرفته شود و این دو تهدیدی است که دنیا و جامعه مسلمان را تهدید می‌کند.
به گفته جمال الحمری، در جامعه اسلامی باید به مسلمانان آموزش داده شود که مسلمانان دیگری نیز هستند که در اندیشه و اعتقادات تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و این مفهوم «دیگری» است که آموزش داده می‌شود و این آموزش‌ها در جامعه مسیحیت و یهودیت نیز باید دنبال شود.
اين محقق و پژوهشگر در بخش ديگري از سخنان خود عنوان كرد: باید راه خود را در میان افراط‌گری‌ها پیدا كرد. باید به اعتدال خو کرد و این اعتدال از مرز ایده‌های نژادپرستانه فراتر می‌رود. این اعتدال به نفع اصول و ارزش‌هایی نظیر صلح و عدالت است و با تجهیز شدن به این شاخص می‌توان در راستای شعار برابری و برادری با تمامی اشکال خشونت مبارزه کرد.
وي ادامه داد: بدین ترتیب باید تمامی اشکال تروریسم را محکوم كرد و با قربانیان ترورها هم‌صدا شد و هر قربانی چه در آمریکا، فلسطین یا سوریه، دارای ارزش مشابه است و هنگام صحبت از ترور و قربانیان تروریسم نباید تمایز و تفاوت قائل شد. پس امروز باید به دنبال کانال گفت‌وگو و وحدت میان ادیان و حتی در درون خود مذاهب الهی بود.
پيشداوري در گفت‌وگوهاي ديني اشتباه است
در بخش بعدي اين نشست، شاربل مألوف، دستیار اسقف اعظم کلسیای کاتولیک ملکیت (Melkite) فرانسه و استادیار و مسوول دپارتمان تاریخ الهیات در انستیتو کاتولیک پاریس، با حضور در جایگاه سخنرانی با اشاره به رهکردهای پاپ بندیکت شانزدهم، گفت: پاپ در جریان سفرش به لبنان در سال 2012 رهکردهایی را به صورت نقشه راهی به مسیحیان شرق ارايه داد. در این رهکردها پاپ اسبق از پیروان دیگر ادیان الهی می‌خواهد به گفت‌وگوی بین ادیان بپیوندند. این گفت‌وگوها در خاورمیانه روی رابطه معنوی و تاریخی بنا شده است که مسیحیان را با مسلمانان و یهودیان متحد می‌سازد.
وي افزود: به گفته پاپ اسبق، کلیسای کاتولیک به تبعیت آموزه‌های مراجع عالی در واتیکان برای مسلمانان حرمت و ارزش قائل است، چرا که آنها با انجام مناسک دینی‌شان نظیر نماز، پرداخت زکات و روزه‌داری، خدا را عبادت می‌کنند و عیسی مسیح را به عنوان پیامبر الهی قبول دارند و مادر باکره‌اش، حضرت مریم را گرامی می‌دارند.
شاربل مألوف ادامه داد: اما می‌بینیم که تماس مسیحیت و اسلام غالباً به صورتی مجادله‌آمیز رخ می‌دهد و اختلافات اعتقادی بهانه‌ای می‌شود در دست پیروان هر دو دین که گاهی به نام دین، ساز مخالفت، عدم تساهل و حتی سیاست سرکوب را کوک كنند. اما این با اين وجود، مسیحیان خاورمیانه در کنار مسلمانان به زندگی روزمره خود ادامه می‌دهند، موضوعی که مربوط به امروز نیست و ریشه تاریخی دارد.
وي همچنين گفت: پاپ اسبق در ادامه رهکردهای خود به خطر افراط‌گرایی در هر مذهبی اشاره می‌کند که به مثابه سرطانی است که به اصل «زندگی در کنار هم» و گفت‌وگوی ادیان لطمه وارد می‌کند. به اعتقاد کلیسا، بهترین راه‌حل برای بشر و دنیای امروزی پذیرش تفاوت سنت‌ها، گفت‌وگوی بین ادیان و زندگی در کنار هم است. اما این گفت‌وگو تنها یک استراتژی سیاسی نیست و باید هویت هر دینی را نگه دارد. اما سؤال اینست که چگونه گفت‌وگوی میان ادیان و همزیستی مسالمت‌آمیز میان مسلمانان و مسیحیان صورت گیرد؟
دستیار اسقف اعظم کلسیای کاتولیک ملکیت (Melkite) فرانسه ادامه داد: از فرصت استفاده می‌کنم و به چند راه‌حل اشتباه در این زمینه اشاره كرده و در ادامه از موارد واقعی امکان پذیری این گفت‌وگوها سخن خواهم گفت. در ابتدا در جریان گفت‌وگو بین ادیان، سعی در یافتن اشتراکات است و این برای برقراری گفت‌وگو کافی نیست، گرچه ضروری است. باید گفت علاوه بر تأکید بر اشتراکات مذهبی باید تفاوت‌های دیگر مذاهب را نیز پذیرا بود. باید پذیرفت که دیگری با من تفاوت دارد. این گفت‌وگو باید برپایه شناخت «دیگری» باشد. اما حال سؤال بعدی این است که چگونه «دیگری» را بشناسیم؟
وي افزود: دومین بیراهه اشتباه در گفت‌وگوی ادیان قضاوت و پیشداوری است. گفت‌وگوی واقعی ما را به شناخت «دیگری» آنگونه که هست، دعوت می‌كند. در حالیکه پیشداوری «دیگری» در جریان گفت‌وگوی مذاهب خطرناک است؛ چرا که مانع از هر گفت‌وگوی مثمرثمری خواهد شد. سومین معیار اشتباه برای گفت‌وگوی مذاهب، چیزی است که من آن را «سازش» می‌نامم. بدین ترتیب هر سازشی در مقابل اندیشه گفت‌وگوی مذاهب قرار می‌گیرد، نتیجه‌ای جز تحجر ندارد؛ زیرا ماهیت گفت‌وگو و اهداف آن را بر هم می‌ریزد و به این ترتیب نمی‌توان موجودیت یک دین را در گفت‌وگوها آنطور که هست درک كرد. این چنین است، گفت‌وگوها بر دگم و تحجر استوار خواهد شد. گفت‌وگو باید به حفاظت از هویت مذهبی طرف‌های گفت‌وگو منجر شود.
اسلام در تبليغ دين خشونت را جايز نمي‌داند
سخنران بعدی برنامه حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید علی قاضی‌عسگر، نماینده رهبر معظم انقلاب در امور حج و زیارت بود که در جایگاه قرار گرفت و به ایراد سخنرانی پرداخت.
وي در آغاز، ميلاد دو پيامبر الهي حضرت عيسي مسيح (ع) و حضرت محمد (ص) را به عموم مسيحيان و مسلمانان جهان و به مدعوین تبریک گفت و ابراز اميدواری کرد با اينگونه گفت‌وگوها بتوان با وحدت، همدلي و محبت گام‌هاي بلندي در جهت مبارزه با خشونت و افراط‌گرايي و نزديک شدن پيروان تمامي اديان و مذاهب برداشته شود.
نماینده رهبری سخنان خود را اینگونه ادامه داد: همانگونه که همگان مي‌دانند، اسلام و مسيحيت دو دين الهي است که بيش از نيمي از جمعيت روي کره زمين را پيروان اين دو دين تشکيل مي‌دهند. از اين رو لازم است با توجه به مباني ديني، راه‌هاي نزديکي و تعامل با همديگر و زندگي همراه با آرامش و مهرباني را شناخت و با بکارگيري آنها، صلح و آرامش و رفاه را بر جهان حاکم ساخت.
وي افزود: اسلام هدف از بعثت پيامبران را تربيت اخلاقي و ديني، حاکم كردن ارزش‌هاي الهي، رشد و توسعه علمي، ايجاد عدالت و مقابله با ظلم و تبعيض و فساد، تأمين آزادي‌هاي فردي و اجتماعي، حاکميت قوانين و مقابله با بي‌نظمي و قانون‌شکني و در يک کلمه رسيدن به حيات طيبه بیان مي‌کند. از سوي ديگر قرآن پيامبر اسلام (ص) را براي عموم مردم جهان، به عنوان رحمت معرفي مي‌کند و مي‌فرمايد: «ما تو را به عنوان رحمتي بزرگ براي جهانيان فرستاديم».
پيامبر (ص) با مردم مهربان بود و مي‌فرمود خدا به من فرمان داده تا با مردم مدارا کنم.
قاضي‌عسكر ادامه داد: نگرش اسلام به انسان بسيار زيباست، اسلام براي انسان به ما هو انسان، ارزش قائل است، تبعيض نژادي را نمي‌پذيرد، به همه نژاد‌ها احترام مي‌گذارد. اسلام در تبليغ دين خشونت را جايز نمي‌داند و در قرآن به پيروان خود دستور مي‌دهد: مردم را با حکمت و اندرز نيکو به راه پروردگارت دعوت کن و با آنان به نيکوترين شيوه به بحث بپرداز.
وي تأكيد كرد: اسلام طرفدار گفت‌وگو ميان پيروان اديان به‌ويژه مسيحيت است و همگان را دعوت مي‌کند تا با تکيه بر مشترکات گرد هم آمده، در صلح و آشتي و با کمال محبت با يکديگر زندگي کنند. از اين رو قرآن خطاب به پيروان اديان الهي ديگر همچون مسيحيت و يهوديت مي‌فرمايد: اي اهل کتاب بياييد به آنچه ميان ما و شما مشترک است عمل کنيم و جز خداي يگانه را نپرستيم و چيزي را شريک او قرار ندهيم و بعضي از ما بعضي ديگر را به عنوان ارباب انتخاب نکند.
قاضي‌عسكر همچنين گفت: اسلام طرفدار تعاون در مسائل بين‌المللي است؛ زيرا بدون همکاري در حوزه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي اجتماعي و فرهنگي، حل مشکلات جهاني امکان‌پذير نيست. اسلام اجازه دشنام و بدگويي به هيچ‌يک از اديان و طرفداران آنها را نمي‌دهد و قرآن صريحاً مي‌فرمايد: «به آنان که غير خدا را مي‌پرستند دشنام ندهيد چرا که آنان نيز بدون آگاهي به خدا دشنام خواهند داد».
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت در ادامه با ذكر اينكه اسلام ديني رحماني، عقلاني و طرفدار صلح، آرامش و زندگي بدور از آلودگي‌ها، ظلم‌ها، تبعيض‌ها و پليدي‌هاست، گفت: اگر پيروان اديان الهي با تکيه بر مشترکات و ارزش‌هاي گوناگون موجود در آنها با يکديگر متحد شوند، بسياري از جنگ‌ها، خشونت‌ها، تبعيض‌ها و جناياتي که امروز بر بشريت روا داشته شده از بين خواهد رفت.
وي ادامه داد: حال چگونه مي‌توان پذيرفت افرادی به نام اسلام و به اسم داعش، بسياري از مسلمانان و مسيحيان و پیروان دیگر ادیان و مذاهب را سر بريدند و خانه و کاشانه و مساجد و کليسا‌ها و کنيسه‌هاي آنان را ويران کردند، زنان را به اسارت گرفتند و در بازارها فروختند و عده‌اي را نيز زنده زنده سوزاندند و در عراق و سوريه و خيابان‌هاي فرانسه دست به ترور، خشونت و آدم‌کشي زدند، اينها را مسلمان دانست؟
وي تأكيد كرد: قرآن صريحاً مي‌فرمايد: «يعني هر کس انساني را بدون آنکه فسادي در زمين کرده باشد و يا کسي را به قتل رسانده باشد بکشد گويي همه انسان‌ها را کشته است».
حجت‌الاسلام قاضی‌عسگر در پايان سخنانش ابراز امیدواری کرد تا تدوام چنین همایش‌هایی به شناخت بهتر ادیان الهی منجر شود که بدین ترتیب امنيت و آسايش و رفاه و اخلاق براي همه انسان‌ها تأمین می‌شود و با وحدت و همدلي ريشه ترور، خشونت، جنايت و تبعيض خشکانده شده و عموم مردم به ویژه نسل جوان را به آينده‌اي روشن اميدوار می‌سازد.
بياييد تروريسم را طرد كنيم
سخنران پاياني برنامه اسقف حنا اتلاه، اسقف کلسیای ارتدکس قدس بود. وي در سخنان آغازين خود با يادآوري اينكه از سرزمین متبرک و مقدس فلسطین آمده است، گفت: از شهر قدس آمده‌ام که برای تمامی مسلمانان، مسیحیان و یهودیان مقدس است، شهری که باید کانون صلح و آرامش و عشق میان پیروان ادیان الهی باشد؛ اما به سرزمینی بدل شده است که آنجا بشر به حال خود رها شده است به جرم اينکه فلسطینی است و برای آزادی، افتخار و عظمت خود مبارزه می‌کند و حق خود را مطالبه می‌كند.
وي افزود: فلسطینی که من از آنجا می‌آیم، حامل پیام عشق و دوستی، همبستگی و تفاهم برای مردمان دیگر سرزمین‌هاست. من حامل پیام مردمی هستم که رنج می‌کشند، مردمی که سرکوب می‌شوند، مردمی که برای احقاق حق تا آخرین لحظه تسلیم نخواهند شد. از این فرصت استفاده می‌کنم و با مسیحیان سراسر دنیا سخن می‌گویم در این لحظات به کودکان فلسطین فکر کنید، به این مردمی رنج‌کشیده بیندیشید، به سوریه فکر کنید، عراق را به خاطر داشته باشید، به یمن فکر کنید، به لیبی بیندیشید، به قربانیان تروریسم و تحجر در سراسر دنیا فکر کنید.
اسقف کلسیای ارتدکس قدس ادامه داد: باید با یکدیگر متحد شویم و بگویم که مذهب سکوی پرتاب برای تسط بر دنیا و جوامع بشری نیست؛ بلکه مذهب پیام‌آور برابری، برادری و برقراری ارتباط میان انسان‌هاست. مذهب سکویی برای برقراری خشونت نیست، مذهب سکوی پرتاب برای مروجان خشونت نیست.
اسقف اتلاه اضافه کرد: زبان داعش، زبان زور، ایجاد رعب و وحشت، سر بردیدن و صدمه زدن به بشر است. براي نمونه آنها کلیسای قبطیان را در مصر منفجر كردند؛ اما چه کسی این گروه‌ها و این حرکت‌ها را پشتيباني مالي مي‌كند؟ پس بر ما انسان‌های مخالف تروریسم وظیفه است که تروریسم را طرد كنیم، نفرت‌افکنی را طرد كنیم، تروریسمی که خاورمیانه، مهد دین، فرهنگ و تمدن را هدف قرار داده است را طرد كنيم.
وي همچنين با بيان اينكه بسیار به برادران مسلمان خود احترام می‌گذاريم و قدس را متعلق به آنها نیز می‌دانيم؛ زيرا اولین قبله مسلمانان به شمار می‌آید، اظهار كرد: آنچه مسیح پیام‌آور آن بود، انسانیت و پایان جهالت بود.
اسقف اتلاه همچنين گفت: تروریسم با مبارزه مسلحانه ریشه‌کن نخواهد شد. ما باید راه‌حل‌هایی بدون جنگ و برآمده از تفکر را جایگزین اسلحه کنیم، ما باید از تریبون مساجد با تروریسم مبارزه کنیم، ما باید از طریق آموزش و از دانشگاه‌ها به جنگ تروریسم برویم؛ زیرا داعش زاییده تحجر، جهالت و فقر است./982/ب904/د