پایانى برتوهمات حوزه نفوذ رژیم صهیونیستی
به گزارش خبرگزاری رسا، در پى تهاجم داعش به شمال عراق که در نتیجهى آن پیشمرگهاى کرد بهطور غیررسمى کنترل برخى از مناطق را که نیروهاى تحت کنترل بغداد رهایشان کرده بودند، در دست گرفتند، این وضعیت خواستهها براى استقلال کردستان را قوت داد. همهپرسى براى استقلال کردستان عراق در 3 مهر 1396 (25 سپتامبر 2017) برگزار شد.
علىرغم مخالفت مسؤولان کشور عراق، کشورهاى همسایه و جامعه بینالملل - بهجز رژیم صهیونیستی و آمریکاى جنایتکار - نسبت به همهپرسى جدایى اقلیم کردستان از عراق، در نهایت مسعود بارزانى رییس اقلیم کردستان عراق در جلسهاى با احزاب مختلف کردستان عراق و سایر احزاب همسوى خود برگزارى همهپرسى در تاریخ 3 مهر 1396 را تأیید کرد.
این درحالى است که مقامات اقلیم کردستان عراق در شرایطى همهپرسى جدایىطلبى از عراق را انجام دادند که منطقه در موقعیت مناسبى قرار ندارد و همین امر موجب مخالفت کشورهاى منطقه با این موضوع شده است. با توجه به اینکه پشت پرده اصلى این حرکت رژیم صهیونیستى و نظام استکبارى آمریکاى جنایتکار قرار دارد و نظام سلطه بهدنبال بىثباتى منطقه غرب آسیا مىباشد، طبیعى است که این روند، مشکلاتى را براى منطقه و بهویژه براى کشور عراق داشته باشد و درصورت عدم تمکین به نظرات دیپلماتیک، اقدامات سخت در نظر گرفته شود.
اقدامات نابخردانه بارزانى
مسعود بارزانى رییس اقلیم کردستان عراق روز پنجشنبه 15 ژوئن در مصاحبه با یک مجله آمریکایى فارن پالیسى گفت که انجام همهپرسى براى استقلال، حق مسلم و قانونى مردم کردستان است. او گفت من به حیدر عبادى گفتم که بعد از اعلام نتایج همهپرسى خواهان مذاکره مسالمتآمیز براى استقلال هستیم.
در ژوئن 2017 مسعود بارزانى طى مصاحبهاى گفت: این مسأله فقط بهدنبال رسمیت بخشیدن به مرزهاى شکننده اقلیم کردستان و سایر نقاط عراق است. زمان آن فرا رسیده که بپذیریم مدل کنونى رابطه اقلیم کردستان و دولت مرکزى عراق کارآمد نیست. عراق از قبل تجزیه شده بود و این رفراندوم فقط نشان مىدهد که چه اتفاقى افتاده است.
در ژوئیه 2017 مسعود بارزانى طى یک سخنرانى با انتقاد شدید از عملکرد دولت بغداد، گفت: اگر استقلال کردستان محقق نشود، وقوع جنگهاى خونین بعید نیست.
بارزانى در جمع مردم اعلام کرد: رفراندم دیگر نه در دستان من است و نه در دستان احزاب دیگر، بلکه در دستان شماست.
در ژوئیه 2017 مسعود بارزانى گفت: گلوله را در مقابل گلوله پاسخ خواهیم داد و در مقابل زور بغداد دست بسته نخواهیم بود.
موقعیت مهم کرکوک
الف. موقعیت استراتژیک: یکى از مناطق مهم در منطقه غرب آسیا، شهر و استان کرکوک واقع در شمال بغداد و جنوب اقلیم کردستان عراق است. استان کرکوک با مساحتى حدود 10390 کیلومتر مربع، به اندازه کشور لبنان و دو برابر بغداد وسعت دارد.
ب. تنوع و پیچیدگىهاى هویتى در کرکوک: که زمینه را براى منازعه فراهم کرده است. کردها، کرکوک را بیتالمقدس کردى نامیده و الحاق کرکوک به اقلیم کردستان را منبعى براى تأمین اقتصادى یک کردستان مستقل مىپندارند.
ج. کرکوک یکى از مهمترین شهرهاى نفتى عراق بهشمار مىرود. برخى آمارها حاکى از آن است که حدود 40 درصد از ذخایر نفتى عراق و حدود 70 درصد از ذخایر گازى این کشور در کرکوک واقع است.
د. ذخایر قطعى نفت (حدود چهار میلیارد بشکه نفت) که باعث شده تا کرکوک پس از بصره، دومین میدان نفتى عراق نامیده شود.
از همهپرسى تا عملیات کرکوک
نیروهاى دولت مرکزى عراق روز دوشنبه کنترل شهر و مرکز استان کرکوک را در دست گرفتند. استان نفتخیز کرکوک همواره محل اختلاف میان بغداد و اربیل بوده است. پس از برگزارى همهپرسى استقلال بود که تنش میان بغداد و اربیل بر سر کنترل این منطقه اوج گرفت. شهر کرکوک که مردمانى از قومیتهاى مختلف در آن ساکن هستند، از سال 2014 میلادى و در پى شکستهاى متعدد ارتش عراق در مقابل نیروهاى داعش، به کنترل پیشمرگههاى کرد درآمد.
در 26 سپتامبر، حیدر عبادى، نخست وزیر عراق اعلام کرد که «بنا بر تصمیم دولت، چنانچه طى سه روز آینده کنترل فرودگاههاى این اقلیم به دولت مرکزى واگذار نشود، پروازهاى بینالمللى به سمت کردستان و از مبدا کردستان ممنوع خواهند شد.»
در 27 سپتامبر حیدر عبادى اعلام کرد که پیششرط هر گفتگویى، لغو نتیجه این همهپرسى است.
در 29 سپتامبر به دستور بغداد، خطوط هوایى میان کردستان عراق با خارج از این منطقه قطع شد.
در 10 اکتبر مقامات عراقى تصمیم گرفتند یکى از خطوط نفتى منطقه کردستان عراق را به کنترل خود درآورند، خط لولهاى که از استان کرکوک به بندر جیهان ترکیه مىرسد.
در 13 اکتبر نیروهاى دولت مرکزى عراق عملیات نظامى را در استان کرکوک آغاز کردند. آنها در مناطق جنوبى این استان به پیشروىهایى دستیافته و بخشهایى را که سه سال پیش به کنترل نیروهاى کرد درآمده بود، باز پس گرفتند.
در 15 اکتبر، رهبران سیاسى کرد هشدار بغداد براى خروج پیشمرگههاى کرد از کرکوک و همچنین لغو نتیجه همهپرسى کردستان را نادیده گرفتند.
پس از انقضاى مهلت تعیینشده از سوی بغداد، نیروهاى ارتش عراق در طول شب، عملیات خود را آغاز کردند و به سمت میدانهاى نفتى این استان پیش رفتند و توانستند جادهها و زیرساختها را از پیشمرگهها پس بگیرند.
در 16 اکتبر، نیروهاى عراقى توانستند مقر دولت در استان کرکوک و یک میدان نفتى را به کنترل خود درآورند. آنها همچنین یک پایگاه و یک فرودگاه نظامى را نیز تصرف کردند.
با آغاز این حملات، غیرنظامیان، کرکوک را ترک کرده و به استانهاى اربیل و سلیمانیه در اقلیم کردستان عراق پناه بردند.
نیروهاى ارتش، بسیج مردمى و پلیس عراق در ادامه بازپسگیرى مناطقى که پس از حملات داعش در سال 93 به تصرف نیروهاى اقلیم کردستان درآمد، عملیات را با کمک نیروهاى مردمى ایزدى ادامه دادند.
نیروهاى عراقى در گام نخست از سمت شهرک «عین فتحى» بهسوى شمال استان نینوا حرکت کردند و با عقبنشینى نیروهاى کرد، کنترل شهر سنجار را 3 سال پس از حملات داعش بدون هیچ درگیرى و بهطور کامل در دست گرفتند.
در ادامه، نیروهاى عراقى به پیشروىها ادامه دادند و بدون هیچ مقاومتى از سوى نیروهاى پیشمرگه کرد، مناطق مهم دیگر ازجمله «شبابیت، سولاخ، قصب، حمدان، بنات، کارخانه سیمان، قنى، سنون، جداله، خیاله، دومیز، وردیه، غولات، نینیات، حردان، زورآقا و شرفدین» را به کنترل خود درآوردند.
از شمال شرق استان نینوا، حومه شمال شرق شهر موصل هم خبر مىرسد، نیروهاى کرد از شهر بسیار مهم «بعشیقه» عقبنشینى کردهاند و نیروهاى عراقى از سمت منطقه زوایا در حال نزدیک شدن به این شهر هستند.
دستاوردها وپیامدهاى پیروزى کرکوک
تصرف کرکوک، از نظر راهبردى همزمان یک پیروزى نظامى، سیاسى و اقتصادى براى بغداد بود. بغداد این پیروزى را پیروزى بر براداران دشمن خود مىداند که بیشتر مردم در بغداد آنها را اشغالگر و غیرقانونى مىدانند.
مردم بیشتر از این خوشحال هستند که با اینکار و بدون آنکه تلفات چندانى بدهند، مسعود بارزانى را تحقیر کردند. آنها بارزانى را فردى مغرور و نژادپرست در قبال عربها توصیف مىکنند.
بغداد خیلى خوب توانست از اختلاف و دو دستگى میان حزب دموکراتیک کردستان به رهبرى مسعود بارزانى و اتحادیه میهنى کردستان به رهبرى فواد معصوم استفاده کند.
بى اعتبار کردن و غیرقانونى اعلام کردن مسعود بارزانى؛ چون بارزانى مىخواست که تسلط خود را بر کرکوک بیشتر کند و درانتخابات پارلمانى سهم بیشترى را براى حزبش بهدست آورد.
دولت عراق به شکل کامل کنترل کرکوک را به دست گرفت و استاندار جدیدى را براى آن تعیین کرد، همچنین انتظار مىرود پایگاههاى جدیدى براى احزاب عراقى و گروههاى حشد شعبى همانند سایر شهرها در کرکوک نیز افتتاح شوند.
پس از شکست بارزانى در مسأله همهپرسى و کرکوک، افول ستارهاش بهعنوان یک رهبر سیاسى در اذهان کردها نقش بست.
بارزانى پس از عدم یارى واشنگتن، همپیمان استراتژیکش، دیگر هیچ همپیمان منطقهاى و یا بینالمللى ندارد.
مسعود بارزانى بسیار سرخورده شده است و خود را تنها مىیابد چراکه حزب اتحادیه میهنى - شریک او در قدرت - او را تنها گذاشت. حال دیگر شاید آمریکا و رژیم صهیونیستی هم آنرا تنها بگذارند. بارزانى از عقبنشینى غیرمنتظره پیشمرگها در کرکوک بدون هیچ درگیرى شوکه شده؛ نیروهایى که بسیار براى دفاع از طرح جدایىطلبانهاش روى آنها حساب مىکرد.
همهپرسى، «استقلالى توهمى» را براى کردها در اقلیم که از خودمختارى برخوردارند، همراه آورد. بزرگترین قربانى این تحولات نظامى شخص مسعود بارزانى است که رویاى استقلالش تا به این لحظه به کابوس تبدیل شده است. دیگر استعفاى او از حزب و ریاست اقلیم هر دو با هم بعید نیست.
در پى شکست اهداف همهپرسى، ایاد علاوى، معاون رییس جمهور عراق اعلام کرد که «مسعود بارزانى» رییس اقلیم کردستان با لغو نتایج همهپرسى جدایى این اقلیم موافقت کرده است.
رژیم صهیونیستى به کردستانى مستقل مىاندیشد که مىتواند به حیاط خلوت مناسبى براى این رژیم در کنار مرزهاى ایران تبدیل شود. اسراییل، کردستان مستقل را تنها همپیمان مطمئنى در منطقه مىدانست که مىتواند با آن روابط و همکارىهاى راهبردى در ابعاد مختلف سیاسى، اقتصادى و نظامى ایجاد کند و بر عمق راهبردى خود در منطقه بیفزاید ولى عقبنشینى بارزانى از نتیجه همهپرسى واقدام مناسب دولت عراق دراعزام نیروهاى نظامى ارتش و تصرف شهرکرکوک که مىتوانست براى بارزانى و اقلیم استقلالى ایجاد کند و براى رژیم صهیونیستى حیاط خلوتى بهوجود بیاورد، تمام توهمات رویایى آنها را از بین برد و بار دیگر اقتدارجبهه مقاومت را به رخ جهان کشاند./۸۴۷/ب۱۰۱/ف
منبع: تسنیم