به گزارش واحد بین الملل خبرگزاری رسا، آیتالله قربانعلی محقق کابلی، از مراجع تقلید شیعیان افغانستان شب گذشته بر اثر کهولت سن و بیماری در سن 91 سالگی، در مشهد مقدس دار فانی را وداع گفت.
آیتالله محقق کابلی، در سال ۱۳۰۷ شمسی در یکی از روستاهای ولایت پروان، قریه ترکمن در شمال غرب کابل متولد شد.
وی آموزش علوم دینی را در سنین پایین نزد برادر خود آغاز و سپس نزد روحانیان محلی، علوم صرف و نحو، منطق و فقه را آموخت.
بعد از این دوره، آیتالله محقق برای ادامه تحصیل به کابل آمد اما به دلیل عدم وجود یک نظام آموزشی مناسب برای علوم دینی و نیز خفقان شدید سیاسی، فرهنگی و مذهبی حاکم بر افغانستان، در سال 1332 شمسی به شهر مقدس نجف اشرف هجرت کرد.
در شهر مقدس نجف اشرف، آیت الله محقق کابلی به مدت ۲۰ سال به تحصیل و تدریس علوم دینی مشغول بود و در سال 1351 دوباره به کابل برگشت و به مدت هفت سال در حوزه‌های علمیه این شهر تدریس، تحقیق و تبلیغ را ادامه داد.
وی در این سالها مدرسه علمیه «جامعة الاسلام» و نیز مسجد امام خمینی را تاسیس کرد که با انجام کودتای کمونیستی در سال 1357 کار آن ناتمام ماند.
بعد از استقرار حکومت چپگرا در افغانستان، وقتی آیت الله محقق متوجه شد که از سوی حکومت تحت تعقیب قرار دارد، در دیماه 1357 (دلو 1357) کابل را ترک کرد و بعد از قندهار، از مرز «اسپین بوُلدک»، عازم پاکستان شد. آیت الله کابلی از پاکستان به ایران هجرت کرد و تا سال 1371 در آن سکونت داشت.
بعد از پیروزی مجاهدین افغانستان در سال 1371 شمسی، آیت الله محقق به کابل بازگشت و تا سال 1372 در وطن خود حضور داشت. بعد از این دوره کوتاه وی دوباره به ایران آمده و در شهر مقدس قم ساکن شد، و تا زمان وفات در همان شهر باقی ماند.
درباره مرجعیت آیت الله محقق کابلی، سایت رسمی وی نوشته است: با توجه به تقاضای سراسری و جدی شیعیان افغانستان به ویژه روحانیت، مدرسین و طلاب، آیت الله محقق کابلی احساس تکلیف و وظیفه‌ای شرعی نموده و در سال 1373 خورشیدی مرجعیت شیعیان افغانستان را پذیرفت.
مقامات سیاسی و مذهبی افغانستان فوت این عالم ربانی را ضایعه عظیم توصیف کردند.
سرور دانش، معاون دوم رییس جمهوری افغانستان از او به عنوان «نخستین مرجع تقلید دینی و مذهبی از بین مردم هزاره و شیعیان افغانستان» نامبرده و افزود: آیتالله محقق نماد و محصول خودآگاهی و خودباوری مردم ما در حوزه علوم دینی و مرجعیت مذهبی بود.
نظر آیت الله محقق کابلی در مورد قمه زنی
از جمله فتاوای برجسته آیت الله محقق کابلی، نظر وی در مورد قمه زنی بود.
حجت الاسلام عبدالعظیم فاضل، عضو دفتر آیت الله محقق کابلی در مشهد در این باره گفته است: درباره مسأله زنجیرتیغی و قمه زنی بارها از محضر آیت الله العظمی محقق کابلی سوال شده است و ایشان پاسخ داده اند که اگر این مسایل باعث وهن به مذهب تشیع شود جایز نیست؛ نه یکبار، بلکه چندین بار در استفتائات به این مساله پاسخ داده شده و ایشان جوابشان را داده اند.
عضو دفتر نمایندگی آیت الله العظمی محقق کابلی در مشهد تصریح کرد: آیت الله العظمی محقق کابلی می فرمایند که دلیلی بر جواز زنجیرتیغی و قمه زدن وجود ندارد.
در برخی استفتائات، دو سوال از وی پرسیده شده بود: اول این که آیا عزاداری (سینه زدن، گریه کردن، زنجیر زدن، قمه زدن، شبیه درآوردن (تعزیه)) و هر چیزی که مصداق عزاداری برای امام حسین(ع) دارد، جایز است یا خیر؟
جواب آیت الله محقق کابلی: به نظر اینجانب، عزاداری های معمولی از قبیل روضه خوانی و سینه زنی و زنجیرزنی ها که زنجیرها بدون تیغ باشد، اشکال ندارد، بشرطی که ضررهای معتنابهی به سینه زنان وارد نکند، اما شبیه در آوردن به شرطی که باعث وهن به مذهب و هتک حرمت شهدای کربلا نباشد، بلامانع است. ولی قمه زنی و لطماتی که باعث زخم و جرح می شود اگر اضرار بر نفس هم نباشد، چون موجب سوء استفاده دشمنان و باعث وهن مذهب حقه جعفری محسوب می شود، مخصوصا در کشورهای غیراسلامی که دنبال نقاط ضعف و بهانه جویی علیه مذهب است، جایز نیست.
سوال دوم: لطفا بفرمایید حکم قمه زنی، لطمه زنی، برهنه شدن و سینه زدنو هروله کردن در عزای ائمه معصومین، بویژه سرور و سالار شهیدان حسین ابن علی(ع) چیست؟
جواب: احتیاطا از قمه زنی اجتناب شود و موارد دیگر مانعی ندارد./847/ب