«دولت مستقل» اسم رمز مداخله آمریکا در لبنان
به گزارش خبرگزاری رسا، چند روز پیش از آغاز رایزنیهای پارلمانی لبنان برای انتخاب مامور تشکیل دولت٬ خبر سفر دیوید هیل معاون وزیر امور خارجه آمریکا به بیروت سرو صدای زیادی کرده بود.
با این وجود که سفر دیپلماتهای آمریکایی به لبنان موضوع عجیبی نیست و واشنگتن همواره و به ویژه در راستای حمایت از منافع صهیونیستها در مسئله مناقشه مرزی میان لبنان و رژیم صهیونیستی٬ نمایندگان مختلف خود را عازم بیروت میکند؛ این بار و در آستانه رایزنیهای پارلمانی برای انتخاب مامور تشکیل کابینه آینده لبنان٬ سفر یک نماینده آمریکایی به این کشور دلیلی بارز بر مداخلهگریهای ایالات متحده در روند تشکیل دولت جدید لبنان بود.
البته نباید از موضع دوستانه برخی از طرفهای وابسته به ایالات متحده در لبنان با این فرستادگان آمریکایی غافل شویم. این طرفها در لبنان که البته شاید تعداد آنها کم هم نباشد٬ همواره از ورود و مداخله خارجیها و بهویژه آمریکا در امور داخلی لبنان استقبال میکنند. واشنگتن حدود 2 ماه صبر کرد تا شاید لبنان در آتش جنگ داخلی و یا مانورهای مغرضانه همپیمانان آمریکا غرق شده و در این شرایط نیازی به مداخله مستقیم ایالات متحده در امور سیاسی و دولتی این کشور نباشد. البته در ابتدا روند اوضاع کلی لبنان و به ویژه امور مربوط به تشکیل دولت در این کشور به نحوی پیش رفت که بعضا پیشبینی میشد همین اتفاق هم بیفتد؛ مانورها و سناریوهای عناصر وابسته به جریان 14 مارس و نفوذ و مداخلهگریهای طرفهای خارجی و... از جمله کارشکنیهایی بود که به این منظور انجام شد.
اما به هرحال این هدف آمریکا محقق نشد و واشنگتن متوجه شد که نمیتواند بر مداخله غیر مستقیم و اینگونه کارشکنیها در لبنان حساب باز کند. بنابراین ایالات متحده تصمیم به یک مداخله علنی و مستقیم گرفته و به روش سنتی خود یعنی دخالت در امور کشورها با بهانه برقراری روابط دیپلماتیک روی آورد. آمریکا درست روزی که قرار بود رایزنیهای پارلمانی لبنان در خصوص انتخاب مامور تشکیل دولت نهایی شود٬ دیوید هیل را به این کشور فرستاد. البته فرستاده آمریکایی زمانی وارد بیروت شد که رایزنیهای پارلمانی به اتمام رسیده و حسان دیاب٬ مامور تشکیل دولت جدید لبنان شده بود.
این بار نیز ماموریت فرستاده آمریکایی در لبنان در چارچوب مداخلهگریهای واشنگتن در این کشور بود. هرچند که هیل پس از اتمام رایزنیهای پارلمانی لبنان و انتخاب حسان دیاب به عنوان مامور تشکیل دولت جدید لبنان وارد بیروت شد؛ اما این به معنای پایان مداخلات آمریکا در لبنان و به ویژه موضوع تشکیل دولت در این کشور نیست. یکی از ابزارهای نفوذ و مداخله آمریکا در لبنان٬ وجود برخی طرفهای غربگرا و وابسته به ایالات متحده در این کشور است؛ طرفهایی مانند جریان المستقبل وابسته به سعد حریری نخست وزیر دولت پیشبرد امور لبنان٬ حزب سوسیالیست ترقیخواه با ریاست ولید جنبلاط٬ حزب نیروهای لبنانی به رهبری سمیر جعجع و برخی احزاب وابسته به آنها.
کارشکنی این احزاب در روند تشکیل دولت از همان ابتدا محرز بود و به ویژه اکنون و پس از انتخاب حسان دیاب به عنوان مامور تشکیل کابینه جدید لبنان نیز شاهد تحرکات و مانعتراشی این گروهها هستیم. نمونه بارز آن مخالفت این احزاب با انتخاب حسان دیاب است که البته برای توجیه این مخالفتهای خود به قانون اساسی لبنان استناد میکنند؛ درحالیکه این انتخاب طبق قانون اساسی لبنان هیچ منعی نداشته و همه شرایط و ملاحظات آن رعایت شده است. همچنین اتفاقات اخیر در خیابانهای لبنان و اقدامات خشونت آمیزی که طرفداران جریان المستقبل انجام داده و ناآرامیهایی در این کشور به وجود آوردند نیز در راستای همین کارشکنیها بود.
هرچند که در حال حاضر و با توجه به فضای کنونی روند تشکیل دولت در لبنان٬ شرایط برای مداخله مستقیم آمریکا در این زمینه به اندازه قبل وجود ندارد؛ اما واشنگتن هرگز از مداخلهگری در لبنان دست نخواهد کشید.
از ابتدای اعتراضات مردمی لبنان٬ اظهارات مقامات آمریکایی در خصوص تحولات این کشور و به ویژه روند تشکیل دولت کاملا مداخلهجویانه بوده و ایالات متحده علنا اعلام کرد که خواستار تشکیل دولتی مطابق اهداف و منافع غرب و آمریکا در لبنان است. سناریوهایی مانند تشکیل دولت «تکنوکرات » یا «مستقل» و به دور از احزاب سیاسی که توسط طرفهای غربگرای لبنان مطرح شد٬ اصلیترین ابتکار واشنگتن برای تشکیل چنین دولتی در لبنان بود.
هفته گذشته دیوید هیل طبق عادت همیشگی آمریکاییها در قالب یک مقام ارشد اجرایی وارد لبنان شد و با وجود اینکه نتوانست به مسائلی همچون پرونده مناقشه مرزی میان لبنان و رژیم صهیونیستی و سلاحهای مقاومت و... بپردازد؛ اما توانست در این ماموریت صحبتی از روند تشکیل دولت در این کشور به میان آورد.
هیل در واقع برای تکرار همان پیغام مایک پامپئو وزیرخارجه آمریکا که پیش از این اعلام کرده بود مردم لبنان باید میان گرسنگی و رفاه ( که منظور وی از رفاه همان دست کشیدن لبنانیها از حقوق حاکمیتی خود بود) یکی را انتخاب کنند٬ به بیروت آمده بود.
این امر نشان میدهد که واشنگتن تنها ممکن است استراتژی مداخلهای خود را تغییر دهد اما همواره دنبال تحقق این امر است. باید به این نکته توجه داشته باشیم که آمریکا همه تلاش خود را به کار میگیرد تا مانع از روی کار آمدن فردی مانند حسان دیاب در دولت لبنان که گرایش نزدیک به مقاومت دارد٬ شود.
شاید درحال حاضر و با توجه به انتخاب حسان دیاب به عنوان مامور تشکیل کابینه لبنان٬ اینگونه به نظر برسد که به نوعی کار تشکیل دولت در این کشور تمام شده؛ اما نمیتوان تا این اندازه خوشبین بود و اگر در روزهای آینده و در آستانه تشکیل دولت لبنان٬ شاهد مداخلهگریهای غرب و آمریکا و سناریوهایی با این مضمون باشیم جای تعجب ندارد.
حتی اگر حسان دیاب موفق به تشکیل دولت شده و رای اعتماد پارلمان را نیز به دست آورد٬ مداخلات این بار شاید مداخلات اغلب به صورت مستقیم و علنی نباشد اما به همان اهرمهای فشار قبلی خود یعنی تحریم اقتصادی و پرداختن به موضوعاتی همچون سلاحهای مقاومت و پروندههای مربوط به حزب الله٬ البته با شدت بیشتر روی خواهد آورد.