کتابی برای شناخت آیت الله مشکینی

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، به مناسبت سالروز رحلت عالم انقلابی حضرت آیت الله مشکینی کتابی در مورد ویژگی‌ها و خدمات این عالم جلیل القدر خدمت دوست داران معرفی می‌شود.

يكي از ارزش‌های اسلامی در قرآن، «علم و دانش» است. «... هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ...» «آيا دانايان و نادانان با هم برابرند؟». آيا كساني كه در تحصيل فضايل و آگاهی‌های مفيد و مؤثر در كمال خويش گام بر می‌دارند، با گروهی كه از حيات جز خواب و خوراك و... چيزي نمی‌دانند برابرند؟

شكی نيست كه برتري و ارجحيت، همانا از آن كسانی است كه در راه تحصيل علم گام بر می‌دارند، و ساعت‌هايی را به تعليم و تعلم سپری مي‌سازند و از ديار جهالت و لو چند قدم در شبانه روز به سوی عالم علم و نور،‌ هجرت می‌كنند.

اين همه تكريم و احترام نسبت به عالمان در فرهنگ دين، بدين جهت است كه آنان انسان‌هاي متعهد، راهنمای مردم، مخالف بدعت‌ها، پاسدار انديشه‌های ناب، طرفدار حقوق محرومان، روشن كننده‌ چراغ اميد در دل آنان و... هستند و گرنه، اين همه تكريم براي كساني كه از تعهد و مسئوليت بهره‌اي نبرده‌اند معنا ندارد.

كسي كه اندك آشنايی با تاريخ حوزه‌ها داشته باشد، می‌داند كه تنها عالمان الهی بوده‌اند كه از ميان مردم برخاسته‌اند و همراه آنان زندگي كرده‌اند و در غم و شادي شريك آنان بوده‌اند و هر جا خطر و دشواري بوده است، ‌خود را سپر بلا نموده و از شرافت و عزت مردم دفاع كرده‌اند. اينها و صدها ويژگی ديگر، زمينه‌ تجليل و تكريم از علمای صالح و راستين را فراهم نموده است.

انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، کتاب مجموعه مقالات (یادنامه آیت الله علی مشکینی) را که نوشته جمعی از نویسندگان است به چاپ رسانده است.

ساختار کتاب

این کتاب در دوجلد منتشر شده است. در هرجلد این کتاب که در واقع مجموعه مقالات است فصل بندی مشخصی شکل نگرفته بلکه مطالبی که در همایش تجلیل آیت الله مشکینی بیان شده در آن آورده شده است. عناوین این کتاب در جلد اول عبارت است از: تفسیر هدایت: گاهی گذرا به تفسیر روان، نگاشته آیت اللّه مشکینی، روش شناسی تربیتی تفسیر آیت اللّه مشکینی، یادگار ماندگار، بررسی ترجمۀ قرآن کریم، سبک شناسی آثار همسو با «المواعظ العددیه»، پیامدهای نظریۀ تکامل و پاسخ های ایرانی: از طباطبایی تا مشکینی، آیت اللّه مشکینی و اعتقادات دینی، نخستین گام در فرهنگ اصطلاحات اصول فقه، اقدامی مهم در سامان بخشی به علم فقه، نیم نگاهی به «الفقه المأثور»، ولایت فقیه در اندیشۀ سیاسی آیت اللّه مشکینی، موسیقی و غنا از دیدگاه فقیه مشکینی.

در جلد دوم نیز این عناوین دیده می شود: همگرایی سیاست و شریعت در زندگانی آیت اللّه علی مشکینی، سیرۀ اخلاقی و رفتاری آیت اللّه مشکینی قدس سره به روایت همراهان، جستارهایی از روش تربیتی آیت اللّه مشکینی، انتظارات آیت اللّه مشکینی از حوزۀ علمیۀ قم در سال 1352، خطبه های جمعۀ حضرت آیت اللّه مشکینی رحمه الله، کِلک مُشکین: بررسی آداب نامه نگاری عالم ربّانی، حضرت آیت اللّه حاج میرزا علی مشکینی رحمه الله، کتاب شناسی آیت اللّه میرزا علی مشکینی، علما و محدثان استان اردبیل سه عارف و واعظ اردبیلی، نگاهی به زندگی و آثار آیت اللّه میرزا ابوالحسن مشکینی اردبیلی.

ویژگی های اثر

پرداختن به ابعاد اخلاقی و همچنین معرفی آثار و مکتوبات آیت اللّه مشکینی و پرداختن به فعالیت های و زحمات این عالم برای انقلاب اسلامی از ویژگی های مهم این اثر است.

برشی از کتاب

در صفحات 18 و 19 این کتاب در مورد شخصیت مبارزاتی حضرت آیت الله مشکینی این مطالب نگاشته شده است:

آیت اللّه علی مشکینی اردبیلی، که رضوان الاهی از آن او باد، از فقیهان، مفسران، متفکران، مصلحان، مربیان و مجاهدان بزرگ حوزۀ علمیۀ قم بود. آن بزرگوار جانی پیراسته، قلبی پاک و روانی آرام داشت. آیت اللّه مشکینی در دنیاگریزی، معادباوری، تن زدن از جذبه ها و کشش های دنیوی کم نظیر بود. این بنده را با آن بزرگوار علقه و علاقۀ فکری و اندیشگی دیرینه ای است.

به یاد دارم اولین اثری که از آن فرهنگ بان ارجمند خواندم، کتاب نصایح بود، ترجمۀ المواعظ العددیه. به روزگاران داغ و دریغ، مشت و درفش و مبارزه علیه جباریت زمان، آن مجاهد نستوه را مواضعی ستودنی و ایستارهایی شکوهمند بود. حرکت اصلاحی و عملی او در حوزۀ علمیه (که در این مجموعه به گستردگی از آن سخن خواهد رفت) و مجاهدت های والای او در مقابل ستم و ستم بارگی، برای آن عالم بیداردل آوازه ای بلند رقم زده بود. بدین سان به سال 1354 به شهر کاشمر تبعید شد، و به تعبیر زیبای خودش او را «از شهرش» به «ربذه اش» کوچاندند.

مقام معظم رهبری، حضرت آیت اللّه خامنه ای، که آن روزگاران درفش مبارزه و بیدارگری را در مشهد بل استان خراسان در فراز داشت و ما از جمله مستفیدان محضر شکوهمند و سپیده گشای آن بزرگوار بودیم، به طالبان علم سفارش می کردند که به کاشمر اندر شوند و با آن مجاهد نستوه دیدار کنند و بدین سان به دستگاه حاکمه بفهمانند که کسانی که جایگاه ژرفی در دل ها دارند، تبعید در فراموشی شان اثر نخواهد داشت؛ باری چنان نخواهند بود که «چون از دیده روند، از دل هم بروند»، بل بُعد مسافت در وابستگی های روحانی نه تنها فراموشی را رقم نمی زند، که پیوستگی ها را افزون می کند.

باری با این سفارش بود که به کاشمر رفتم و برای اولین بار چهرۀ نورانی آن مربی نفوس مستعد را زیارت کردم. قامتی بلند داشت و چهره ای نورانی. وقتی وارد شدم، تنها بودم. چونان پدری آغوش باز کرد و این طلبۀ خرد را نواخت؛ از مشهد، حوزۀ مشهد، درس هایم و... پرسید، پاسخ گفتم.

انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث کتاب «مجموعه مقالات (یادنامه آیت الله علی مشکینی)» را در در قطع وزیری و 762 صفحه به چاپ رسانده است.

علاقه‌مندان می‌توانند برای خرید این کتاب به انتشارات دار الحدیث به آدرس: قم، خیابان معلم، روبروی اداره برق، تلفن: 37740545-025 مراجعه نمایند./826/ن601/ق