اگر رهبرتان امام علی(ع) هم باشد بدون یاران نمی‌تواند انقلابی کند
خبرگزاری رسا ـ معاون پژوهش موسسه امام مهدی(عج) تهران گفت: طبیعتاً انقلاب توسط فرد به ثمر نمی‌رسد، شما اگر رهبرتان حضرت علی(ع) یا پیامبر(ص) هم باشد، بدون حمایت یاران با ایمان نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مسأله ظهور از آن دسته اموری است که ذهن هر انسانی، با هر دین و اندیشه را همواره به خود مشغول ساخته است. اما در این مقوله سوء استفاده افراد سود جو از طرفی و کثرت سوالات از طرف دیگر، رسیدن به پاسخ صحیح و بدون آسیب، که موجب اغنای اندیشه شود را دشوار ساخته است.
از این رو در سلسه گفت‌و‌گو‌های پیش رو و استفاده از نظرات حجت الاسلام تقی حاتمی معاون پژوهش موسسه امام مهدی(عج) تهران و کارشناس ارشد مباحث مهدویت سعی اغنای اندیشه متفکران داریم.
متن پیش رو مشروح این گفت‌و‌گو است:
رسا ـ پرداختن به مباحث مربوط به شرائط ظهور چه ضرورتی دارد؟
در مباحث مهدویت، علائم و شرایط ظهور یکی از بحث‌هایی است که اگر به آن دقت نشود جزء آسیب‌های جدی جامعه مهدوی و جامعه اسلامی هست که انحرافاتی را ایجاد می‌کند. نمونه‌هایی از این را مدتی پیش داشتیم که بازخورد بسیار زیادی داشت و در حقیقت گوشزدی بود به جامعه علمی و حوزی کشور که حواستان باشد و نسبت به مسائل و خصوصاً بحثی مثل علائم و نشانه‌های ظهور، توجه ویژه بشود تا آسیب‌ها، جامعه را به انحراف نکشانند.
رسا ـ نمونه‌ای از این آسیب‌های مد نظر را بیان کنید؟
تقریباً بیش از یک سال می‌شود که یک سی دی در جامعه پخش شد با عنوان ظهور بسیار نزدیک است و پخش شدن این سی دی، موجی کاذب و یک انتظار بی‌جایی راجع به بحث ظهور در بین مردم ایجاد کردکه باعث شد خیلی‌ها انتظار داشته باشند، حداکثر تا یک سال دیگر، یا چند ماه دیگر امام زمان ظهور کند.
در این سی دی علاوه بر ایجاد انتظار کاذب با حالت هیجان کاذب، رفته بودند به سراغ افراد جامعه و بعضی از شخصیت‌های سیاسی یا مذهبی و مطالبی از ایشان را تطبیق با مواردی از علائم ظهور کرده بودند که گفته شده بود در روایت‌ها آمده است که این افراد قبل از ظهور امام زمان، نقش آفرینی خواهند کرد؛ چه مثبت و چه منفی. در جریان مثبت، شخصیت سید خراسانی، سیدیمانی و شخصیت شعیب بن صالح را داریم و در بخش منفی هم شخصیتی مثل سفیانی یا عبدالله در حجاز.
آنها در این سی دی، در حقیقت شخصیت‌های روایی که جزء علائم و نشانه های ظهور است را تطبیق داده بودند با افراد موجود در جامعه که مقام معظم رهبری، رییس محترم جمهور، آقای سید حسن نصر الله، پادشاه اردن، پادشاه عربستان و در نهایت نتیجه گیری کرده بودند که عن قریب است که ظهور اتفاق بیفتد! آماده باشید تا به کمک و استقبال آقا برویم.
این مسئله موج بسیار وسیع نه تنها در کشور که در منطقه ایجاد کرده بود. بعضی از افراد خالصانه از روی نیت صحیح دست در تکثیر این سی دی داشتند. بعضی‌ها هم عامدانه در جهت تخریب این اعتقادات دست به تکثیر این سی دی زدند. سازندگان این سی دی هم ما نمی‌دانیم چه شخصیتی‌هایی داشتند؛ آیا وابستگی داشتند یا خیر. شاید هم واقعاً جزء افراد مؤمن و با اخلاصی بودند؛ ولی مسلم است که این واقعه، اتفاق ناخوشایندی بود و کسانی که این کار را کردند، جاهلانه دست به این کار زدند. لکن آسیب آن در جامعه، به نوعی بود که اگر حوزه علمیه وارد نمی‌شد، معلوم نبود، اعتقاد و باور به مهدویت به کجا می‌رسید!
از این جهت بحث از علائم و شرایط ظهور در جامعه چون ربط به اجتماع دارد و بحث از حرکت جمعی است، نیاز به دقت زیاد، ظرافت بالا و تحلیل درست و عالمانه دارد. فرمایشی که مقام معظم رهبری با فارغ‌التحصیلان مرکز تخصصی مهدویت داشتند، ناظر به همین مساله است که باید از کار جاهلانه دوری کرد و در مهدویت عالمانه کار کرد. این نقل به مضمون از فرمایش ایشان بود. پیرو فرمایش مقام معظم رهبری، کارهای عالمانه در این بخش الحمدالله به واسطه کسانی شروع شد و در بحث علائم ظهور هم همین طور، آثاری منتشر شده و کتاب‌هایی چاپ شدند که همه این‌ها در راستای تبیین موضوع علائم ظهور است.
در حقیقت اگر کسی در این راه حرکت کرده و مطالعاتی داشته باشد، به راحتی می‌فهمد خطاها و انحرافات افرادی که جاهلانه می‌آیند و روایات و علائم ظهور را با موارد خارجی تطبیق می‌دهند، از این طریق آسیب به اعتقادات جامعه می‌زنند.
رسا ـ در مصاحبه قبلی از شرائط ظهور مطالبی را بیان کردید. آیا علائم ظهور غیر از شرائط ظهور است؟
سؤالی که ما قبل از این مطرح کردیم و زمینه و بنای طرح این بحث را آماده کردیم، این بود که بنای حرکت امام عصر(عج) بر اساس قوانین و سنت‌های طبیعی خداوند در جامعه است. در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که ما علائمی در روایات داریم تحت عنوان شرائط ظهور، که طبیعتاً شما اگر حرف از قانون و سنت الهی می‌زنید، یعنی حرف از یک سری شرایط و زمینه‌هایی به میان می‌آورید که باید فراهم شود تا ظهور اتفاق بیافتد. مخصوصاً در بحث انقلاب‌ها، تغییرات اجتماعی و ایجاد نهضت‌ها، ما نیز شکی نداریم که انقلاب امام زمان(عج) هم یکی از انقلاب‌هایی است که قرار است رخ دهد؛ منتها با ویژگی‌های خاص.
پس اگر این انقلاب قرار است در عالم اتفاق بیفتد شرایطی دارد، و باید یک سری زمینه‌هایی ایجاد شود تا آن انقلاب رخ دهد و از طرف دیگر بنای انقلاب امام زمان(عج) بر اساس قوانین طبیعت است و جزء نوامیس طبیعت بوده و در آن راستا حرکت می‌کند، پس آن هم باید شرایطی داشته باشد.
حال آن شرایط حرکت امام زمان(عج) چیست و فرق آن با علائم ظهور چیست؟ در بحث شرایط، تعریف کردند که شرایط یک پدیده، به اموری گفته می‌شود که آن پدیده به آن شرایط وابستگی وجودی دارد و تا آن ویژگی‌ها و شرایط محقق نشود، آن پدیده به وجود نمی‌آید. روشن شدن یک فضا مستلزم ایجاد یک نور است؛ مثلاً آفتاب باید باشد تا روز محقق بشود. در اینجا روز بودن را مشروط کردید به وجود آفتاب، طبیعتاً معنی آن این است که اگر آفتاب نباشد، روشنایی و روز هم نیست؛ این حرف را در انقلاب امام زمان(عج) هم می‌زنیم، می‌گوییم اگر شرایط انقلاب امام زمان(عج) محقق نشود طبیعتاً انقلاب جهانی حضرت هم محقق نخواهد شد.
رسا ـ قوانین و شرائطی که شما می‌گویید چه چیزهایی هستند که اگر نباشند ظهور امام(عج) اتفاق نمی‌افتد؟
در یک تقسیم بندی با یک نگاه عمومی، می‌گوییم هر انقلابی اگر بخواهد حرکتی داشته باشد و تغییر و تحولی در جامعه ایجاد کند، باید چند ویژگی همراه داشته باشد. یکی از آنها بحث قانون است، البته نه هر قانونی بلکه قانون جامع. طبیعتاً یک انقلاب برای در هم شکستن وضع موجود خودش و برای برقرار کردن یک وضع مطلوبی که این انقلاب دنبال آن می‌باشد، دو نوع برنامه نیاز دارد؛
یکی اینکه برای نابودی آن وضع موجود، مثلاً دوران قبل از انقلاب خودمان، برنامه داشته باشد و دیگری اینکه بعد از پیروزی انقلاب باید یک قانون متناسب داشته باشد، سپس وقتی وضع موجود را بهم زد و چیز جدیدی آورد، حرکت جامعه را در قالب قانون مناسب، به طرف وضعیت مطلوب و به طرف حرکت آرمانی انقلاب حرکت دهد.
طبیعتاً قیام امام زمان(عج) نیز این دو برنامه را دارد؛ یعنی یک برنامه برای انقلاب و تغییر و تحول وضع موجود و یک برنامه هم برای دوران حکومت و تثبیت انقلاب.
حرکت و برنامه امام( عج) در بخش اول، یعنی در بحث انقلاب، بر اساس روایت‌ها این‌گونه است که حضرت می‌آیند و دعوت عمومی کرده و پس از اعلان و هدایت جهان به سمت عدالت و پاکی، در راستای تحقق اهداف الهی کارهای فرهنگی و تبلیغی خود را انجام می‌دهد.
طبیعتاً دشمنان امام(عج) با دیدن این وضعیت، می‌خواهند به مقابله بلند شوند و امام(عج) در همین راستا حرکت‌های مسلحانه را پاسخ می‌دهند.
رسا ـ اساسا حرکت امام(عج) تدافعی است یا تهاجمی؛ گاهی مطرح می‌شود که امام بیاید، کشتار نموده و جوی خون راه می‌اندازد؟
این نکته خیلی مهم است. این‌ها عمدتاً روایاتی هستند که یا جعلی هستند و توسط دشمنان ساخته شده‌اند؛ چون انگیزه تحریف و جعل در این روایات زیاد است و یا اینکه مربوط به دوران قبل از ظهور یا آستانه ظهور است که جنگ‌های زیادی در این مقطع رخ می‌دهد. یعنی زمانی‌که هنوز امام ظهور نکرده، یا نزدیک ظهور حضرت می‌باشد. در این دوره دشمنان برای رسیدن به مقام، شهرت و ثروت به جان هم می‌افتند و کثیری از مردم در این منازعاتِ آستانه ظهور کشته می‌شوند.
رسا ـ انگیزه‌های تحریف را تبیین کنید؟
در مورد انگیزه تحریف باید گفت که ما آنچه در روایات داریم این است که معمولاً بخشی از بیانات معصومین(ع) نگاه به آینده دارد، یعنی حرف و خبر از آینده می‌دهند. عمدتاً روایاتی که هنوز محقق نشده؛ یعنی اخبار غیبی که نسبت به ائمه(ع) داده شده، ولی هنوز محقق نشده، انگیزه خوبی برای مدعیان و سوءاستفاده گران است. دلیل آن هم معلوم است، چون هنوز محقق نشده و مردم انتظار وقوع آن را دارند، که این افراد از انتظار مردم سوء استفاده می‌کنند. مثلاً ما منتظر امام زمان(عج) هستیم، امام هم که هنوز نیامده است، لذا کسانی پیدا می‌شوند و می‌گویند ما امام زمان هستیم.
یا در فرض دیگر امام زمان با برخی افراد خاص، ارتباط دارد که ما نمی‌دانیم چه کسانی هستند و این ارتباط به چه شکل است. هیچ اطلاع دقیقی نداریم ولی اجمالاً می‌دانیم که امام با برخی از افراد ارتباط دارند، کسی پیدا می‌شود و می‌گوید من همان کسی هستم که امام زمان با او ارتباط دارد. گاهی هم سوء استفاده از مسائلی است که مربوط به آینده می‌شود یا مربوط به مسائلی می‌شود که ما خودمان دسترسی مستقیم به آن نداریم. مثل بحث ملاقات. لذا ایجاد انگیزه در این گونه روایات، که خبر از آینده می‌دهند، در افراد سوء استفاده گر بسیار زیاد است. مباحث مهدویت هم یکی از آن بخش‌هایی است که از آن سوء استفاده‌های بسیاری شده است.
رسا ـ آنچه که اشاره کردید درباره آستانه ظهور و کشتار‌هایی که اتفاق می‌افتد، معنایش این است که اصل کشتار روی خواهد داد، اما جنگ‌ها توسط امام(عج) نیست؟
عمده روایات، در بحث قتل، کشتار و جنایت‌هایی که در آستانه ظهور رخ می‌دهد، به این معنا است که در آن زمان افراد، حکومت‌ها و کسانی که سلطه بر جامعه جهانی دارند، به سمت توسعه قدرت حرکت می‌کنند و در این توسعه بسیاری از مردم به جان هم می‌افتند و کشته می‌شوند. مثلاً در بحث اقتصادی به واسطه دخالت کسانی که نبض اقتصاد جهانی در دستشان هست، جامعه به سمت فقر، بی‌غذایی، گرانی و مشکلات اقتصادی می‌رود و خود این، زمینه درگیری‌ها، اغتشاشات و آشوب‌ها را در جوامع زیاد می‌کند؛ یا مثلاً یک کشور می‌خواهد سلطه سیاسی خود را به کشور دیگری تحمیل کند. مثلاً منطقه خاور میانه منطقه بسیار مستعد و ثروتمندی است؛ کشورهایی مثل آمریکا یا اسرائیل، قصد تسلط بر این منطقه را دارند، در این راستا حرکت می‌کنند، جنگ‌هایی را ایجاد می‌کنند و با وجود این جنگ‌ها، بسیاری از مردم عادی که در شهر و خانه خود زندگی می‌کنند کشته می‌شوند.
افرادی که در لشگر این گروه هستند، به عنوان سرباز و یا به عنوان کسانی که از کشور خود یا از این حکومت دفاع می‌کنند، در راستای این اتفاقات کشته می‌شوند.
این به عنوان مثال بود؛ ولی آنچه در روایت هست، تقریباً تعداد زیادی از مردم قبل از جریان ظهور، در اثر درگیری‌ها کشته می‌شوند.
رسا ـ فرمودید که حرکت امام(عج)، حرکت تدافعی است و نه تهاجمی، در این مورد توضیح بیشتری بفرمایید؟
امام(عج) وقتی حرکت را شروع می‌کنند ابتدا مردم را دعوت به دین، حقیقت، امامت و حقانیت مذهب می‌کنند. طبیعتاً وقتی امام در این راستا حرکت می‌کند، خیلی از سردمداران و کسانی که سِمَت و پستی در دنیا دارند، این حرکت را در راستای منافع خودشان نمی‌بینند، بلکه در مقابل خودشان می‌بینند؛ لذا دست به مقابله می‌زنند. این بخشِ حرکتیِ امام است.
برنامه حضرت در بخش دوم که گفتیم قانون متناسب با جامعه، برای رشد حکومت و تثبیت حکومت باید داشته باشد؛ روشن است که امام(عج) قانونشان، قانون جامع است؛ یعنی عمل به کتاب خدا و سنت پیامبر(ص).
لذا هر انقلابی نیاز به یک قانون جامع دارد و ما هم می‌گوییم که امام زمان(عج) این قانون جامع را دارد و از زمانی که پیامبر گرامی اسلام(ص) مبعوث شد در اختیار بشریت قرار گرفت . لذا امام(ع) مستغنی در بحث قانون است که از شرایط هر انقلابی می‌باشد.
شرط دوم در هر انقلابی برای به ثمر رسیدن و پیدایش آن انقلاب، وجود یک رهبر است. رهبری که توانمند، آگاه، شجاع، قاطع، دلسوز و فداکار باشد، تا با آشنایی که با اهداف و برنامه‌های انقلاب دارد، امکانات، زمینه‌ها، موانع و مشکلاتی که وجود دارد را بشناسد و به صورت هوشمندانه و صحیح آنها را مدیریت کند. نهایتا حرکت انقلاب را رهبری کرده، به نتیجه مطلوب برساند.
در این جریان هم می‌گوییم امام زمان(عج) همه شرایط رهبری یک انقلاب جهانی را دارد. این رهبر کسی است که از دودمان پیامبر(ص) و از سلسله امامت است، در دامان ولایت پرورش پیدا کرده و وارث علم اهل بیت(ع) است و کسی است که مدیریت انقلاب توسط او خواهد بود؛ زیرا مدیریت انقلاب حضرت، مدیریت الهی و آسمانی است و بدون خطا و اشتباه، به بهترین شکل و از بهترین راه‌ها حرکت را در کمترین زمان به مقصد و مقصودی که هدف است می‌رساند. لذا در شرط دوم هر انقلابی که وجود رهبر آگاه و توانمند و هوشمند است، مشکلی نخواهیم داشت.
امام زمان(عج) در سال 260 هجری قمری توسط خداوند به منصب امامت تعیین شدند و توسط امام حسن عسکری(ع) اعلام شدند و از آن روز آماده این کار است.
این نکته خیلی مهم است که ما جریان انقلاب جهانی را اگر در نظر بگیریم، بخشی از برنامه باید توسط خداوند باشد که کتاب خدا یا همان قانون جامع باشد و بحث وجود رهبر، کار خداست، کار بشر نیست، خداوند این کار را، یعنی قانون جامع را از مبعوث کردن پیامبر گرامی اسلام(ص) تا 23 سالی که تشریف داشتند، کامل کرد و در جریان رهبری نیز انقلاب امام زمان(عج) از سال 260 به رهبری ایشان آماده این حرکت است. یعنی آن بخشی که به خداوند مربوط می‌شود خداوند، انجام داد.
رسا ـ حضرت به تنهایی می‌خواهند انقلاب کنند یا کسی به ایشان کمک خواهد کرد؟ آیا در آن شرایط کسی هست که ایشان را یاری کند؟
در بحث انقلاب‌ها بعد از بحث قانون و بحث رهبری که تقریباً حرف اول را می‌زند، یک سری مسائلی هست که ما آنها را در قالب شرایط می‌گوییم. طبیعتاً انقلاب توسط فرد به ثمر نمی‌رسد، شما اگر رهبرتان حضرت علی(ع) هم باشد، رهبرتان اگر پیامبر گرامی اسلام(ص) هم باشد، اگر حمایت یاران پیامبر و حضرت علی نباشد، رهبر معصوم هم به تنهایی برای جامعه و به ثمر رسیدن انقلاب کارساز نیست. لذا وجود یاران فداکاری که آشنا با شرایط انقلاب، اهداف انقلاب و آماده فداکاری هستند، غیر قابل انکار است که از نکته‌های بسیار مهم در به ثمر رسیدن هر انقلابی است.
ادامه گفت‌و‌گو در شماره بعدی ارائه می‌شود.
/925/402/ر
ارسال نظرات