مختارنامه در جمهوری آذربایجان بیش از 40 درصد بیننده داشت
به گزارش خبرگزاری رسا، شبکه سحر نتایج بیش از 40 درصدی سنجش میزان بینندگان دوبله آذری سریال" مختارنامه" در جمهوری آذربایجان رادر حالی منتشر کردکه دولت جمهوری آذربایجان عملا ًاز یکم می2012 (12اردیبهشت ماه جاری)پخش هر گونه سریال خارجی از شبکه های تلویزیونی این کشور را ممنوع ساخته است.
به این ترتیب در حالی که براساس نظرسنجی موسسه کائنات درتعدادی از شهرهای جمهوری آذربایجان،پخش دوبله آذری"مختار نامه"از طریق سیمای آذری شبکه سحر حدود42 در صد از بینندگان تلویزیون در این کشور را پای شبکه سحر نشانده است،از این پس، هیچگونه سریال ایرانی از شبکه های آذری این جمهوری پخش نخواهد شد و اقبال مردمی از سریال های ایرانی ماندگاری همچون "مختار نامه"،"یوسف پیامبر"و امثال آنها در کشور آذربایجان، فقط از دریچه شبکه سحر رخ خواهد داد؛ اتفاقی که نشان دهنده جایگاه و اهمیت بیش از پیش این شبکه برونمرزی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است.
این نظرسنجی در شهرهای مختلف کشور جمهوری آذربایجان شامل 13 منطقه "باکو و حومه"، "گنجه"، "شیروان"، "خاچماز"، "قوبا"، "شَمکیر و تووُز"، "لنکران و ماسالی"، "آستارا، لِریک و یاردیملی"، "جلیل آباد و بیله سُوار"، "ایمیشلی، بیلقان و فِضولی"، "مینگه چِویر، ساموخ، بَردَ و تَرتَر"، "شِکی، زاکاتالا، ایشمایلی، بالاکَن، اوغوز و لاهیج" و "سالیان، ساعاتلی، صابرآباد و حاجی گابول" انجام شده است. تعداد 14920 نفر از افراد بالای 12 سال در این نظرسنجی شرکت کرده اند و به صورت میانگین، 8/41 درصد پاسخگویان بیننده سریال "مختارنامه" در ماه محرم و صفر سال گذشته بوده اند.
مطابق نتایج این نظرسنجی "شمکیر و تووز" با 8/56 درصد، "قوبا" با 52 درصد، "سالیان، ساعاتلی، صابرآباد و حاجی گابول" با 4/50 درصد، "آستارا، لریک و یاردیملی" با 48 درصد و "لنکران و ماسالی" با 45 درصد پاسخ "بلی" بیشترین میزان بینندگان سریال "مختارنامه" را به خود اختصاص دادند.
در "باکو و حومه" نیز 5/44 درصد، "مینگه چِویر، ساموخ، بَردَ و تَرتَر" 3/44 درصد، "ایمیشلی، بیلقان و فِضولی" 6/43 درصد، "جلیل آباد و بیله سُوار" 2/39 درصد، "شیروان" 3/37 درصد، "گنجه" 2/31 درصد، "شِکی، زاکاتالا، ایشمایلی، بالاکَن، اوغوز و لاهیج" 09/31 درصد و "خاچماز" 28 درصد شرکت کنندگان در نظرسنجی، جزء بینندگان این سریال بودند.
به این ترتیب کمترین میزان در توزیع منطقه ای بینندگان سریال "مختارنامه" در جمهوری آذربایجان با حدود 30 درصد، و بیشترین میزان آن نزدیک به 60 درصد از مخاطبان شبکه جهانی سحر در جمهوری آذربایجان را شامل شده است.
به گفته برهان حشمتی مدیر سیمای آذری شبکه سحر، اتفاقی که با پخش "یوسف پیامبر(ع)" در جمهوری آذربایجان افتاد، یک موضوع استثنایی در تاریخ این کشور بود به طوری که در زمان پخش این سریال، خیابان های باکو به وضوح خلوت می شد و طبق اطلاعات دریافتی از خبرنگاران، مخصوصاً در مناطق شمالی کشور آذربایجان، افراد زیادی با تماشای این سریال به معنویات و از جمله ادای نماز و ... روی آورده بودند.
برهان حشمتی، قبلاً نیز ضمن اشاره به اینکه در دو سال گذشته، پخش دوبله آذری سریال های فاخر دینی از جمله "حضرت یوسف"، "بشارت منجی" و "حضرت مریم" که به سفارش سیمای آذری شبکه جهانی سحر در باکو زبانگردانی شده اند، اشتیاق مردم جمهوری آذربایجان به تماشای سریال های ایرانی را دوچندان کرده است، از تلاش این سیما برای نشر معارف اسلامی خنثی کننده آموزه ها و فرهنگ منحط غرب در جمهوری آذربایجان خبر داده بود.
وی اذعان کرده بود: با سفارش دوبله فیلم و سریال های مورد علاقه مخاطبان به عوامل و هنرمندان بومی در کشور آذربایجان، علاوه بر افزایش کمی دوبله، زمینه ارتباط نزدیکتر بینندگان برون مرزی آثار نمایشی ایرانی، به واسطه شنیدن صداهای آشنا و بومی، با این تولیدات و مضامین آنها فراهم شده است و خوشبختانه سیمای آذری شبکه سحر به عنوان یکی از 6 سیمای تشکیل دهنده شبکه، موفق شد تاثیرات عمیق و گسترده ای در زنده نگه داشتن ریشه های مشترک فرهنگی و دینی، پیشینه تاریخی، سنت ها و آیین ها، علایق و چشم اندازهای دو ملت مسلمان ایران و جمهوری آذربایجان داشته باشد.
اما شورای رادیو و تلویزیون جمهوری آذربایجان به یکباره تصمیم بر قطع پخش هرگونه سریال خارجی از شبکه های تلویزیونی این کشور را از یکم می 2012 صادر کرد.
در همین حال مدیر سیمای آذری شبکه سحر این تصمیم را ناشی از موفقیت غیرقابل انکار سریال های ایرانی در این کشور دانسته و می گوید: جریان های ضد ایرانی در کشور آذربایجان، اساساً هیچ گونه محمل پیوند دهنده فرهنگی بین دو ملت ایران و آذربایجان را بر نمی تابند.
وی می افزاید: البته علیرغم همه محدودیت های اعلام نشده پخش سریال های ایرانی، یک شبکه محلی در " قوبا" ی جمهوری آذربایجان به نام" خیال تی وی"، سریال مختارنامه را پخش کرد و با اینکه این موضوع نیاز به بررسی جامعه شناختی دقیق دارد اما آنچه در افواه مردم منطقه است، حکایت گر این نکته است که جدیدترین اعتراض و راه پیمایی مردمی علیه ظلم و بی عدالتی اخیر که اتفاقاً در همین شهرستان به راه افتاده، نتیجه تقویت روح حماسی ذاتی مردم بوده که پخش سریال مختارنامه هم در آن بی تأثیر نبوده است.
حشمتی با اشاره به اینکه با اجرای این قانون، سیمای آذری شبکه سحر تنها کانال این تأثیرگذاری و ارتباط فرهنگی با مردم آذربایجان خواهد بود بر ضرورت توجه ویژه به این رسانه تاکید کرده و می افزاید: البته پیش از این نیز وب سایت اینترنتی شبکه جهانی سحر در جمهوری آذربایجان فیلتر شده و شماره های تماس تلفنی با این سیما مسدود شده بود اما با همه دشواری ها، ارتباط مخاطبان با این سیما قطع نشده است و مردم این کشور همچنان از طریق ایمیل، سامانه پیام کوتاه و ... نقطه نظرات خود را با سیمای آذری مطرح می کنند. چنانکه در زمان پخش مجموعه تلویزیونی "مختارنامه" عده زیادی از مخاطبان از طریق تماس تلفنی، ایمیل و پیامک خواستار دریافت لوح فشرده این مجموعه شده اند.
"مختارنامه" که در ایام محرم و صفر هر شب از سیمای آذری شبکه جهانی سحر پخش می شد، با حضور 40 نفر از برجسته ترین هنرمندان جمهوری آذربایجان و دارندگان نشان دولتی "هنرمند خلقی"، به مدیریت سلیمان فرضعلی اف در باکو به زبان آذری دوبله شد. ترجمه این سریال از اوایل سال 2011 میلادی (دی ماه 89) شروع شد و 4 ماه به طول انجامید. سلیمان فرضعلی اف و کنول جواداوا ترجمه این سریال را بر عهده داشتند و ویراستاری آن را خیرا... زینال اف به همراه سلیمان فرضعلی اف انجام داد.
"مختارنامه" ظرف مدت 9 ماه به زبان آذری دوبله شد و صداپیشگانی همچون الشن رستم اف (مختار)، رافایل داداش اف (عبدا...ابن زبیر)، کاظم عبدا... (شمر، حسین ابن نمیر، عبدا... عمر)، پرویز باقراف (زربی، بن حریث)، محمد صفا (نعمان ابن بشیر، مصعب)، صابرمحمداف (ابن زیاد)، سردار رستم اف (عمرابن سعد، نجدة ابن عامر)، ماهر میریش اف (کیان، زائده، زهیر بن قین، معقل)، ودادی حسن اف (میثم تمار، ابن حنیفه، عامرابن مسعود)، وصال مهرعلی اف (سعید ابن مسعود، هانی، ابن کامل)، بایرام محمداف (سلیمان صرد خزاعی)، واحد علی اف (رفاعة ابن شداد)، سیار رستم اف (مسلم ابن عقیل)، رشاد بختیار اف (بن یزید)، نظامی حسن اف (صائب ابن مالک اشعری)، آیگن قاراداقلی (ناریه)، خالده قلی اوا (دومة، سلیمه)، ناتوان غیبانی (عمره، دلهم)، ترانه اجاقویردییوا (جاریه)، کنول دمیراوا (حنانه، شیرین)، ارخان حسن اف (بهرام رنگرز، ابن عوسجه)، النور شیخ محمداف (بلال)، صبیارمجنون اف (منذر ابن زبیر)، الوی حسین اف (مهلب، عبدالرحمان ابن شریح)، حسین سلیمان زاده، جواد جواد اف و معصومه جواد زاده در دوبله آن حضور داشته اند.
شمار مهمی از دوبلورهای آذری" مختارنامه" را دارندگان نشان های مهم جمهوری آذربایجان تشکیل می دادند که حضور در جمع صداپیشگان این سریال تاریخی – مذهبی ماندگار را جزء افتخارات خود شمرده اند.
در همین زمینه، الشن رستم اف از هنرپیشگان شاخص جمهوری آذربایجان و دوبلور نفش "مختار ثقفی" که در دوبله سریال های "معصومیت از دست رفته" و "حضرت یوسف" نیز حضور داشته و از علاقمندان فیلم های ایرانی به ویژه آثار مجید مجیدی است، کیفیت دوبله آذری را در سطح بالایی توصیف می کند.
وی معتقد است: دوبله "مختارنامه" در سطح بسیار خوبی انجام شد. البته مساله اساسی در این زمینه معنا و ماهیت خود فیلم است. به عنوان مثال ما فیلم های آمریکایی، آرژانتینی و برزیلی را نیز دوبله می کنیم اما زمان این سریال ها دیگر به پایان رسیده است. سریال های این کشورها ارزش های خود را از دست داده همچنانکه ارزش های تبلیغی این فیلم ها اهمیت خود را از دست داده است. فیلم های ایرانی از نظر ارزش های معنوی – اخلاقی در سطح بالایی قرار داشته و نزدیکی و اشتراک زیادی با فرهنگ ما دارند.
رستم اف با اشاره به معلومات اندک مردم جمهوری آذربایجان از تاریخ اسلام می افزاید: من هیچ آگاهی و درکی در مورد مختار نداشتم و با این سریال، مختار را کشف کردم و فهمیدم که انسان و سردار بزرگی بوده است. از نظر تاریخی و شناخت این شخصیت بزرگ، سریال مختارنامه میل و رغبت به خود مختار را در من بیدار کرد و دوبله نقش مختار، کلاس درسی واقعی برای من بود. ضمن اینکه این سریال باعث شد مردم آذربایجان معلومات دینی تازه ای کسب کرده و تاریخچه قهرمانی را از این سریال بیاموزند.
گفتنی است با اعمال ممنوعیت پخش سریال های خارجی در جمهوری آذربایجان و متوقف شدن هرگونه مبادله یا فروش سریال های ایرانی به شبکه های این کشور، عملاً تنها شبکه آذری زبانی که سریال های ارزشمند ایرانی را برای مخاطبان خود در این جمهوری پخش خواهد کرد" شبکه جهانی سحر" و سیمای آذری آن خواهد بود که توجه جدی تر به آن را از جانب مسئولان طلب می کند.
سیمای آذری هم اکنون روزانه هشت و نیم ساعت روی آنتن کانال 1 شبکه سحر است./ 916/د102/ع