اراده تشریعی خداوند به عملکرد انسان وابسته است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید، ظهر امروز در جلسه تفسیر قرآن کریم که در مسجد مجتمع آموزش عالی فقه(حجتیه) برگزار شد به تفسیر سوره احزاب پرداخت و اظهار داشت: آیه تطهیر درباره اهل بیت(ع) نازل شده است و بر عصمت ایشان دلالت دارد.

مفسر برجسته قرآن کریم به اراده تکوینی و تشریعی خداوند اشاره کرد و گفت: در اراده تکوینی الهی تخلف وجود ندارد و هر حادثه و حرکتی در عالم تحت این اراده حتمی و قطعی است؛ اما در اراده تشریعی تخلف وجود دارد و وابسته به عملکرد انسان است.

وی انسان را مختار در رفتار خواند و گفت: انسان در این دنیا دارای اختیار است و در اراده تشریعی بر اختیار انسان صحه گذاشته شده است؛ بنابراین عملکرد دیگران در اراده تشریعی نقش اصلی را دارد.

حضرت آیت الله سبحانی افزود: اراده تشریعی در مقابل اراده تکوینی الهی است؛ بنابراین انسان طبق اراده تشریعی که احکام خداوند را عمل کند یا اجرا نکند به مطیع و مسیئ تقسیم می‌شود.

وی عصمت اهل بیت(ع) را در ذیل اراده تکوینی خداوند برشمرد و تأکید کرد: اراده تکوینی الهی بر عصمت اهل بیت(ع) تعلق گرفته است؛ زیرا اگر تشریعی باشد، دیگران نیز می‌توانند در آن نقش داشته باشند.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم به اختیار داشتن معصومان(ع) اشاره و خاطرنشان کرد: عصمت اهل بیت(ع) با اختیار آنها منافاتی ندارد؛ یعنی عصمت موجب نمی‌شود که از معصوم سلب اختیار شود؛ بلکه ایشان می‌توانند گناه انجام دهند؛ اما به پیامدها و آسیب‌های آن واقف هستند.

وی سخن احمد طیب، شیخ الازهر درباره عصمت اهل بیت(ع) را نقد کرد و گفت: احمد طیب، عصمت اهل بیت(ع) را به معنای ناتوانی از گناه دانسته است؛ در صورتی که عصمت اهل بیت(ع) به معنای آگاهی از پیامدهای گناه و ترک گناه با اختیار است و گرنه مزیتی برای ایشان محسوب نمی‌شود.

این مرجع تقلید با اشاره به آیه تطهیر یادآور شد: کلمه «اهل بیت» فقط درباره «بیت» خاصی مطرح می‌شود که همه اذعان داشتند؛ خانه امیرمؤمنان علی(ع) و حضرت زهرا(س) است و در کلمه‌های «انما، عنکم، یطهرکم و تطهیرا» حَصر وجود دارد؛ یعنی آیه به اهل بیت(ع) اختصاص دارد و همسران پیامبر(ص) را شامل نمی‌شود.

حضرت آیت الله سبحانی به کاربرد کلمه «اهل بیت» در تاریخ و اشعار اشاره کرد و گفت: جریان حدیث کسا و سفارش‌های پیامبراکرم(ص) برای مشخص شدن اهل بیت(ع) بوده است؛ از این‌رو در تاریخ، اشعار و مطالب دیگر نیز منظور از اهل بیت(ع) فرزندان حضرت زهرا(س) هستند و غیر ایشان را در این دایره محسوب نمی‌کنند./908/پ201/ش