طلب استغفار از خداوند باید در راستای حیا باشد و نه طمع بر بهشت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت الله سید جعفر سیدان، استاد سطح عالی حوزه علمیه عصر امروز در آخرین جلسه از سلسله جلسات روش ساختاری تفسیر قرآن کریم که در منزل وی برگزار شد، در جمع بندی مطالب بیان شده در ماه میهمانی خدا اظهار کرد: هم قرآن کریم، هم حدیث و هم بیانات ائمه اطهار(ع) به صورت متواتر بیان می کنند که قرآن و عترت با یکدیگر تلازم دارند، ارجاعی نیز  که آیات و روایات به اصحاب علم و اهل بیت دارند، بیان می کنند که اینان تنها مقصود گفته های قرآنی هستند و خداوند قرآن را نازل کرد تا پیامبر خدا آن را برای مردم تبیین کند.

این استاد سطح عالی حوزه علمیه ادامه داد: از اول بعثت تا هنگام رحلت، در جنگ و صلح و در اجتماعات کوچک و بزرگ، همواره پیامبر(ص) فرموده اند که قرآن و عترت به صورت مداوم با یکدیگر تلازم دارند. همچنین عقل هر انسانی بیان می کند که از بسیاری از آیات مراد خداوند سبحان درک نمی شود و بنابراین باید به تفاسیر مراجعه کرد.

وی با بیان این که برای تفاسیر آیات باید به کسانی مراجعه کرد که سند الهی هستند، خاطرنشان کرد: آن جا که عبارت دارای معنای چندگانه باشد و قرائن استدلالی روشن نیز وجود نداشته باشد و احتمالات هم همانند قرآن نباشند، جز کسانی که سند الهی هستند و با خدا در ارتباط اند شخص دیگری نمی تواند این موضع را به مردم برساند.  همچنین هم به حکم خود قرآن و هم به حکم احادیث متواتر و هم به حکم تعقل خود ما،  تلازم قرآن و عترت درک می شود و خود این کتاب می تواند خود را معنا کند و تفهیم آن نیز بر عهده کلام وحی گذاشته شده است.

تحدی قرآن کریم تا قیامت محکوم است و نتیجه ای را به دنبال ندارد
آیت الله سیدان با اشاره به ادامه تفاسیر سوره نصر یادآور شد: این سوره در عین کوتاهی خود دارای مفاهیم چندگانه ای است که باید مورد بررسی و واکاوی  قرار بگیرند. در این سوره تمام دانشمندان دعوت شده اند که در هر منطقه ای که دوست دارید با هم همفکری کنید و اگر دستتان به اجنه می رسد، از آن ها هم کمک بگیرید و ثرومتندان عالم هم کمکتان بیایند و طاغی های عالم هم پشتتان باشند و مطلب و سخنی را هم سطح با این آیه بیاورید و تا کنون همه عالم از چنین کاری عاجز بودند.

این استاد سطح عالی حوزه علمیه با بیان این که اگر تحدی قرآن به تأیید برسد، همه علمای شیعه اسلام را کنار می گذارند، اظهار کرد: طاغوت هایی که در جهان کنونی ضد اسلام حرکت می کنند، دیگران را می کشند و جنایت های بسیاری را مرتکب می شوند، به دنبال تحریف قرآن هستند در حالی اگر همه دنیا جمع شوند حتی سوره ای به اندازه سوره نصر نمی توانند بیاورند. در این سوره ورود مردم به صورت فوج فوج به دین اسلام ستوده شده است و نیاز به سپاسگزاری همه مردم را دارد.

وی با بیان این که این سوره تنزیه حضرت حق است و تنزیه نفی تشبیه است، گفت: در این سوره خداوند از همه نفس ها منزه خوانده شده است و هیچ موجودی ما سوی الله بی نقص نیست. تسبیح نفی تشبیه بوده  و به هیچ چیزی در جهان قابل همسان سازی نیست، انسان باید با توجه بیشتری به استغفار پروردگار بپردازد و این تنزیه آثار دنیوی و اخروی فراوانی را دارد که جای ستودن داشته و استغفار ائمه معصومین از جهات گوناگون بررسی شد که اعمال و اشتغالات مباه خود را با نیت الهی انجام می دهند اما از انجام آن ها احساس گناه می کنند و عذاب وجدان دارند.

استغفار به منزله تسبیح و تنزیه در برابر درگاه خداوند متعال است
آیت الله سیدان ادامه داد: بعد از این که ادله عصمت از نظر عقلی و نقلی تثبیت شد، گفته می شود که خداوند متعال به همه چیز آگاه است و هنوز خداوند گناهان پوشیده را نمی داند در حالی که  بر اساس تدابیر قرآنی این یک اصل قطعی است و این که خداوند هنوز نمی داند با آن که خداوند همه چیز را می داند نباید منافات داشته باشد. با این که خداوند عالم به همه چیز است، اما در قرآن کریم عبارت لا یعلم آمده است که جای تدبر دارد زیرا که به معنای ندانستن خداوند متعال بوده و مفهوم آن چیزی است که باید اثبات شود؛ همچنین در رابطه با ائمه اطهار نیز هنگامی که عصمت آن ها اثبات شد، باید به دنبال معانی آیات و روایات رفت.

این استاد سطح عالی حوزه علمیه با اشاره به معانی لا یعلم، تصریح کرد: لا یعلم که در قرآن آمده است به این معنی است که کافران به سبب شریک قائل بودن برای خدا چنین تصور می کنند که خداوند پیزی را نمی داند، در حالی که از پایه و اساس این اصل مشکل دارد، پس از اثبات عصمت استغفار های قرآنی به چند وجه تقسیم می شوند که یکی از آن ها در ارتباط با گناه امت بوده است.

وی افزود: در تفسیر شریف تبیان مربوط به جناب شیخ طوسی عالم تشیع آمده است که استغفار به عنوان این نیست که گناه کردیم و به دنبال استغفار می گردیم؛ بلکه به معنی تسبیح و انقطاع در برابر خداوند متعال بوده و گاهی انسان نسبت به چیزی امیدواری و ترس دارد و همه جور حالت‌هایی با نوسان‌ها و مراتب مختلفی در وجود او شکل می گیرد که در برخی شرایط شدت و ضعف دارد.

استغفار انسان به دنبال حیای از پرودگار باشد نه طمع بر بهشت
آیت الله سیدان با اشاره به استغفار حقیقی در برابر درگاه خداوند متعال، اظهار کرد: غفران به معنای پوشش هست ولی به معنی اصلاح نیز به کار رفته است، لازمه استغفار از  آن گناه کردن نیست، بلکه طلب اصلاح بوده و باید با توبه و مغفرت به سوی درگاه خداوند متعال رفت و استغفار های وجود گرامی پیامبر(ص) گاهی در ارتباط با گناهان دشمنان نسبت به زعم وجودی بوده و گاهی به منزله توجه بالاتر به آن ها بوده است و این استغفار 12 نوع آن در ارتباط با زیارت حضرت رضا(ع) مورد تبیین قرار گرفته است.

این استاد سطح عالی حوزه علمیه با اشاره به این که استغفار ها باید برای حیای از پروردگار انجام شود، گفت: هر کسی ترس از دوزخ دارد و این بر همگان مشخص است اما استغفار انسان برای طمع از بهشت نباید باشد بلکه به منظور حیای از پروردگار بوده و باید در برابر خداوند متعال خاضع بود و فرمان خداوند را اطاعت کرد و از این بی حیایی ها به درگاه خداوند پناه برد و استغفاری که منشا آن حیا است، در درگاه خداوند جایی را دارد و این لطف و عنایت پروردگار نسبت به انسان را بالا می برد./864/پ202/ح