فیلم کودتای آمریکایی 28 مرداد نقد و بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست نقد و بررسی فیلم مستند کودتای آمریکایی، با حضور دکتر موسی فقیه حقانی، مدیر مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، شامگاه پنج‌شنبه 29 مرداد در محل حسینیه هنر تهران برگزار شد.

پرداختن به اختلاف مصدق و کاشانی، غافل شدن از اصل ماجرای کودتاست

در بخش سخنرانی این مراسم، موسی فقیه حقانی با اشاره به موضوع اختلاف بین آیت الله کاشانی و دکتر مصدق، گفت: پرداختن بیش  از حد به موضوع اختلافات این دو شخصیت در تاریخ، نه تنها سودی ندارد، بلکه در روشنگری و پرداختن به زوایای پنهان کودتای  28 مرداد ایجاد خلل می‌کند، ضمن این‌که گاهی در میان دوستداران تاریخ انقلاب نیز ایجاد اختلاف می‌کند.

وی ادامه داد: ساخت مستند‌هایی با موضوع نقش آمریکا در ماجرای کودتای 28 مرداد از جهت‌های مختلفی قابل بررسی است، اما این مستند که با هزینه غرب ساخته شده است تلاش می‌کند این موضوع را القا کند که اگر آمریکا از مصدق حمایت نمی‌کرد، امروز قطعا جمهوری اسلامی وجود نداشت و همچنان آمریکا در منطقه نفوذ داشت.

حقانی با بیان این موضوع که هم آیت الله کاشانی و هم مصدق، ایراداتی داشتند، تصریح کرد: دکتر مصدق هیچ‌گاه از خود اندیشه‌های مبارزه با امپریالیسم و جهان سلطه را بروز نمی‌داد، در نقطه مقابل نیز خود آیت الله کاشانی با پذیرش قانون مشروطیت، مشروعیت شاه را پذیرفته بود.

مدیر مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در خصوص تفاوت دیدگاه مصدق و کاشانی، گفت: آیت الله کاشانی در اندیشه خود این موضوع را دنبال می‌کرد که اگر فرصت مناسبی فراهم شود، باید شاه را سرنگون کرد، اما دکتر مصدق در منش سیاسی خود هرگز دنبال براندازی نبود.

کارشناس مسایل تاریخی و سیاسی با اشاره به نقش فداییان اسلام در سال‌های نخست وزیری مصدق، خاطر‌نشان کرد: این گروه با پیگیری احکام اسلام، سمت و سوی پیشتری برای انجام کار‌های انقلابی داشت، به‌طور کل در بسیاری از موارد نیز فداییان اسلام با مصدق و کاشانی اختلاف دیدگاه داشت، اما نکته بسیار مهمی که باید در نظر داشت این که هرگز فداییان اسلام یک گروه تروریستی نبود، علاوه بر این نباید نقش پر‌رنگ این گروه را درباره کمک به ملی شدن صنعت نفت انکار کرد.

وی با بیان این مطلب که نقش آیت الله کاشانی در ملی شدن صنعت نقش بی‌نظیر بود، تأکید کرد: متأسفانه در اسناد و مستنداتی از سوی غرب ارائه می‌شود، به‌طور کل هیچ اشاره‌ای به نقش کاشانی نمی‌شود، در حالی‌که این شخصیت بزرگ تاریخی زمانی‌که از تبعید بازگشت، موضوع آزادی فلسطین و ملی شدن صنعت نفت را از مطالبات اصلی خود خواند.

حقانی مصدق را فردی بسیار کاربلد درباره مذاکره خواند و ادامه داد: مصدق در زمانی‌ که بر علیه ایران شکایت شد، با درایت و سواد خود از حقوق ملت در سازمان ملل و داداگاه لاهه دفاع کرد، این موضوعی است که نباید با داشتن هر نوع نگرش سیاسی آن ‌را فراموش کرد.

ملی شدن صنعت نفت، نماد اسقلال طلبی مردم ایران بود
مدیر مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با تبیین برخی از اشتباهات تاریخی در مسیر شکل‌گیری کودتای 28 مرداد، تأکید کرد: باید به این سؤال پاسخ داده شود که چرا کاشانی مصدق را به ایران بازگرداند و از نفر دیگری در راه مبارزه با شاه و استعمار استفاده نکرد، ضمن این‌که این واقعیت تاریخی است که مصدق با لج‌بازی نسبت به آیت الله کاشانی، زمینه سرنگونی خود را فراهم آورد.

وی با تقدیر از تمام تلاش‌های انجام شده در راه ملی شدن صنعت نفت، خاطر‌نشان کرد: باید به این نکته مهم توجه کرد که براندازی حکومت مصدق با کار رسانه‌ای بسیار وسیعی و 18 ماه قبل از سرنگونی دولت وی آغاز شد، ضمن این‌که فاز دوم این کودتا در روز 28 مرداد و با دخالت مستقیم آمریکا صورت گرفت.

کارشناس مسایل تاریخی و سیاسی با بیان این مطلب که 28 مرداد کودتا بر علیه مصدق نبود و بلکه کودتایی بر علیه نهضت ملی ایران بود، گفت: به‌ دلیل ضربه خوردن غرب از اتحاد مردم درباره داستان ملی شدن صنعت نفت، غرب تمام تلاش خود را به‌کار بست تا این خروش مردمی از حرکت بایستد.

حقانی در پایان درباره مذاکرات صورت گرفته توسط ایران و آمریکا در مورد قضیه هسته‌ای، تصریح کرد: باید به رهنمودهای مقام معظم رهبری درباره عهد‌شکنی‌ها و دروغ‌گویی‌های کاخ سفید توجه کرد و همیشه و در همه حال با بی اعتمادی کامل با آمریکا صحبت کرد.

گفتنی است، قرار بر این شده تا هر هفته در روزهای پنج‌شنبه در حسینیه هنر یک فیلم سیاسی پخش و با حضور مهمان مرتبط، آن فیلم نقد شود.

شایان ذکر است، در ابتدای این جلسه حدود 90 دقیقه کلیپ انقلابی و مستند کودتای آمریکایی پخش شد./856/پ202/ح