تبیین چگونگی ارتباط بین مردم و حاکم اسلامی از دیدگاه قرآن

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت الله سید احمد علم الهدی صبح امروز در ادامه سلسله جلسات تفسیر آیات اجتماعی قرآن کریم که در مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار شد، با اشاره به این که آیات قرآن کریم تنها به واقعه مسبب نزول این آیات بستگی ندارد و برای همه زمان ها راهگشا است، گفت: اگر آیه ای در مورد خاصی نازل شده و شأن نزول داشته باشد، نمی توانیم بگوییم این آیه تنها مخصوص همان مورد است و اگر حکم عام بود، نمی توانیم حکم عام را به آن زمان تخصیص داده و بگوییم نسبت به آن تکلیفی نداریم.

وی در تبیین سخن خود افزود: قرآن کتاب هدایت انسان ها از روز نزول تا قیامت است و اگر بنا باشد مواردی که خداوند می فرماید را مختص شأن نزول آن کنیم، خاصیت هدایت قرآن از بین می رود.

امام جمعه مشهد مقدس در ادامه به بیان نکات تفسیری آیه پنجم سوره مبارکه حجرات پرداخت و اظهار کرد: آیه شریفه «وَلَو أَنَّهُم صَبَرُوا حَتَّى تَخرُجَ إِلَیهِم لَکَانَ خَیرًا لَّهُم وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ» درباره تبیین نحوه ارتباط مردم با رهبری است؛ یکی از مسائلی که در زمان پیامبر، خلفا و زمان حال مطرح است مسأله فاصله گرفتن رهبر از مردم است که به عنوان نقطه ای منفی شناخته می شود.

آیت الله علم الهدی با اشاره به این که یکی از جنبه های فاصله بین مردم و رهبری، فاصله طبقاتی است، خاطرنشان کرد: این که رهبر نباید با مردم فاصله طبقاتی داشته باشد حرف درستی است و اصولا طبقه اجتماعی زندگی رهبری بر اساس توان اقتصادی باید مطابق با نازل ترین طبقات جامعه باشد.

وی با اشاره به فرمایشات امیرمؤمنان(ع) در نکوهش فاصله طبقاتی میان مردم و رهبر جامعه افزود: امیرمؤمنان(ع) در نامه ای خطاب به عثمان بن حنیف می فرمایند «هیهات که گرسنگی ام مرا به اختیار طعام های لذیذ بکشاند در حالی که در گوشه حجاز یا بیابان یمامه گرسنه ای یک قرص نان جو هم نداشته باشد» و در ادامه همین نامه فرموده اند «آیا می شود مردم به من بگویند امیرمؤمنان و در سختی های روزگار با آن ها شریک نبوده و اسوه آن ها در مواجهه با خشونت های زندگی نباشم؟»

عضو مجلس خبرگان رهبری، «دسترسی مردم به رهبری» را بعد دیگری از بررسی فاصله میان رهبر اسلامی و مردم دانست و گفت: این که هر کس در هر زمانی دلش خواست برای هر کار جزیی و کلی باید دستش به رهبری رسیده و مطلبش را با او در میان گذارد، درست نیست چرا که دیگر آن فرد دیگر نمی تواند رهبر باشد؛ این آیه نیز به همین مطلب اشاره می کند که بنا نیست رهبر برای وقتش برنامه ای نداشته باشد چرا که اگر رهبر بخواهد هم نظام اسلامی را اداره کند و هم به این شکل با مردم ارتباط داشته باشد، نمی تواند به امور مدیریت برسد.

آیت الله علم الهدی در پایان افزود: قرآن می خواهد بگوید پیامبر خدا هم با همه علم و عظمتش باید برنامه ریزی داشته باشد و اولین کار در برنامه ریزی، تقسیم زمان است؛ نمی شود هر کس هر زمانی دلش خواست بتواند پیامبر(ص) را ببیند؛ از همین رو آیه مذکور یک حکم عام اجتماعی است./820/202/ب1