پساکرونا و معنویت

روز‌های نخستین بحران بیماری کرونا درحال سپری شدن است، اما اثرات این بحران علاوه بر اثرات درازمدت اقتصادی که از خود برجای خواهد گذاشت، تحولات بنیادین دیگری نیز ایجاد خواهد کرد.

 

کرونا واقعیت‌های جهان را تغییر داد و بی شک در آینده فصل مهمی از تاریخ زندگی بشر را به خود اختصاص خواهد داد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که دنیا در پسا کرونا افزون بر چالش اقتصادی دچار تغییرات بسیاری در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی خواهد شد؛ هفتم فروردین اردوغان رئیس جمهور ترکیه، نخستین مقام حکومتی بود که به تغییرات گسترده در دنیا پس از ویروس کرونا اشاره کرد و گفت که پس از این بیماری همه‌گیر، هیچ چیزی مانند گذشته نخواهد ماند و شاهد نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جدیدی در جهان خواهیم بود.

 

در عرصه سیاسی برخی معتقدند که کشور‌ها به سمت استقلال از نظر جهانی و قوانین بین المللی حرکت خواهند کرد و موضوع دیگر در این عرصه عوض شدن قواعد بازی در زمینه سیاست جنگ و تسلیحات نظامی خواهد بود، این که کشور‌ها به جای سرمایه گذاری سنگین در تسلیحات نظامی، بیشتر سمت توسعه تسلیحات بیولوژیک بروند، چرا که تاثیرگذاری بیشتر و هزینه کمتری دارد.

 

اما مسأله مهم دیگر، ابعاد اخلاقی، شناختی و معرفتی است. کرونا در حال تغییر افکار است، نگاه‌ها و جهان بینی¬های کلان انسانی در حال تکان خوردن است. فضای اومانیستی غرب که ارتباطی با دعا و مناجات نداشت، وجدانش بیدار شده و متوجه ملکوت می‌شود. با این شرایط در پسا کرونا، توجه به معنویت و دین و آموزه‌های دینی بسیار شتابنده خواهد شد و جامعه به سمت معنویت گرایی سوق پیدا خواهد کرد.

 

در آن عصر که معنویت جایگاه مهم تری دارد، پاسخگویی به نیاز‌های معنوی یکی از بند‌ها و چالش‌های مهم آن خواهد بود که مراکز حوزوی و دانشگاهی ما اکنون باید بدان بپردازند. سناریو‌های مختلف بررسی و راه‌های متناسب با آن پیشنهاد گردد. در این زمینه باید اندیشه‌های پساکرونا را در دستور کار قرار داده و اتاق فکر تشکیل شده تا پشتیبانی فکری صورت گیرد.

 

شیوع بیماری جهانی کرونا و روشن شدن بیماری پنهان روحی و فکری بشر، مسؤولیت مراکز علمی ما بویژه در این موضوع را افزون کرده است.

 

سخن پایانی اینکه اندیشکده‌های غربی، تحقیق در ابعاد مختلف موضوع را آغاز کرده و مقالات مختلفی نیز به نگارش درآوردند. نباید در این عرصه کوتاهی کرد و باید در تحولات پساکرونایی حضور فعال داشت. دوران پسا کرونا، دورانی پر از تهدید و فرصت خواهد بود و در این میدان، کشوری پیروز است که بتواند تهدید‌ها را خنثی و از فرصت‌ها استفاده نماید./950/

صدرالله اسماعیل زاده
معاون پژوهش حوزه علمیه استان مازندران