اربعین نماد وحدت و عظمت مسلمانان

حسن شیخی: به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، اعداد به خودی خود جایگاه و منزلتی ندارند، مقارن شدن اعداد با وقایع دینی و معنوی و گره خوردن آن با پیامبر و اهل بیت (ع) باعث گرامی داشتن بعضی از اعداد می شود.

اربعین به معنی چهلم است و اربعین حسینی چهلمین روز شهادت آقا امام حسین را در روز عاشورای سال ۶۱ هجری قمری گویند که مصادف می‌شود با بیستم ماه صفر.

برخی نقل ها بر این است که اسرای کربلا در همین روز (۲۰ ماه صفر) سال ۶۱ هجری در راه بازگشت از شام به مدینه در بین راه به کربلا رفتند و در آنجا عزاداری برپا کردند. بعضی از علمای بزرگ شیعه همچون شیخ مفید و شیخ طوسی نظرشان بر این است که اسرا مستقیم از شام به مدینه النبی رفتند و در بین راه به کربلا نرفتند. نقل قول دیگری موجود است که جابربن عبدالله انصاری صحابی نزدیک پیامبر اکرم به عنوان اولین نفر در روز شهادت شهدای کربلا به زیارت کربلا رفته است.

سیدبن طاووس در لهوف نقل می‌کند: زمانی که اسیران کربلا در بین راه شام و مدینه به عراق رسیده‌اند به راهبرکاروان گفتند که ما را از مسیر کربلا ببر و زمانی که آنان به نینوا رسیدند جابربن عبدالله انصاری و جمعی از بنی هاشم را دیدند که برای زیارت آقا سیدالشهدا به کربلا آمده بودند، البته سید بن طاووس تاریخ دقیق روز زیارت را مشخص نکرده است.

زیارت اربعین تنها درباره امام حسین آمده است و هیچ سابقه ای در گذشته نداشته است و این ویژگی فقط برای سیدالشهدا دانسته شده است.

پیاده روی زیارت اربعین در ادواری ممنوع اعلام شده بود که آخرین دوره آن به دوران حکومت دیکتاتور ناسیونالیسم عراق صدام حسین باز می گردد در این زمان به مدت ۳۰ سال زیارت اربعین در کشور عراق ممنوع شد. پس از سقوط دیکتاتوری صدام در سال ۲۰۰۳ و روی کار آمدن دولت و حکومت جدید عراق این مراسم مجدداً در کشور عراق گسترش یافت. مراسم اربعین در کشور ایران و شهرهای شیعه نشین آن از احترام و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و مردم در این روز به روضه خوانی زنجیر زنی و عزاداری می پردازند و با نذر اطعام از عزاداران پذیرایی می‌کنند، در شهر قم دو ماه محرم و صفر را به صورت مداوم روضه‌خوانی برقرار می‌کنند و در روز اربعین سیدالشهدا سینه زنان و زنجیر زنان به سمت حرم حضرت معصومه برای ادای احترام حرکت می کنند.

اربعین حسینی اضافه بر زیارت شهدای کربلا و پیاده روی طولانی به سمت قبور مبارک آن آداب دیگری هم دارد زیارت آقا اباعبدالله الحسین ثواب ارزش بسیاری دارد و در منابع روایات شیعه به این هم اشاره فراوانی شده است امام حسن عسکری(ع) در روایتی می‌فرمایند: زیارت اربعین یکی از پنج نشانه مومن است.

مقام معظم رهبری درباره اهمیت و جایگاه اربعین حسینی می فرمایند: اهمیت اربعین از کجا می آید؟ صرف اینکه چهل روز از شهادت شهید می‌گذرد چه خصوصیتی دارد؟ اربعین خصوصیاتش به خاطر این است که در اربعین حسینی یاد شهادت حسین زنده شد و این چیز بسیار مهمی است.

شما فرض کنید اگر این شهادت در تاریخ اتفاق می‌افتاد یعنی حسین بن علی و بقیه شهیدان در کربلا شهید می‌شدند اما بنی‌امیه موفق می‌شدند همانطور که خود حسین و یاران عزیزش را از صحنه روزگار در افکند و جسم پاکشان را در زیر خاک پنهان کنند، یاد آن ها را از خاطره نسل بشر در آن روز و روزهای بعد محو کنند، ببینید در این صورت آیا این شهادت فایده ای برای عالم اسلام داشت؟ یا اگر هم برای آن روز یک اثری می گذاشت، آیا این خاطره در تاریخ هم برای نسل‌های بعد، برای گرفتاری ها و سیاهی‌ها و تاریکی ها و یزیدی های دوران آینده تاریخ هم اثری روشنگر و افشا کننده داشت؟

اگر حسین شهید می شد اما مردم آن روز به مردم نسل‌های بعدی نمی فهماندند که حسین شهید شده، آیا این خاطره اثری و  نقشی می توانست در رشد و سازندگی و هدایت و برانگیزاننده گی ملت‌ها و اجتماعات و تاریخ بگذارد؟

پیاده روی اربعین آنقدر از لحاظ فرهنگ دینی و معنوی تاثیرگذار و مهم است که دشمنان اسلام و مکتب حقه شیعه را به شدت ترسانده است و در حد توانشان سعی در ضربه زدن به اعتقاد و محبت محبان اهل بیت و آزادگان جهان دارند.

هیچ ابرقدرتی با استفاده از هیچ ابزار و امکاناتی نمی‌تواند قریب به ۲۰ میلیون انسان را در مکانی با هدف و علاقه مشترک جمع کند، اما در ایام اربعین حسینی این اتفاق با همین تعداد جمعیت بدون ذره ای خواسته دنیوی و مادی در کشور عراق و در سرزمین کربلا به وقوع می پیوندد.

پیاده روی اربعین و در مجموع فرهنگ ظلم ستیزی و آزاده پروری عاشورا باعث می‌شود که از سراسر دنیا از ادیان و مذاهب گوناگون در روز اربعین برای زیارت سرور آزادگان جهان به کربلا سفر کنند. اجتماع عظیم اربعین و شور و حال و هوای روزهای منتهی به آن روز، پتانسیل این را دارد که یک جنبش بزرگ جهانی به راه بیاندازد که خواب ستمگران و دشمنان دین خدا را آشفته سازد.

در واقع پیاده روی اربعین یک نماد جهان شمولی است که می‌تواند قدرت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان جهان را در برابر مستکبران جهان نشان دهد.

هر حرکت و کنشی که از سوی جماعتی صورت می گیرد، حاوی پیام و اخبار مهمی است. پیام عاشورایی اربعین امام حسین ایستادن در برابر ظلم ،جهل و تزویر است، جهل و ظلمی که در تمام اعصار جهان وجود داشته و دارد.

اجتماع عظیم اربعین می تواند اخلاقیات، معنویات، صلح دوستی و حقانیت شیعه را به جهان صادر کند. اهمیت اربعین به قدری بالا است که آیت الله العظمی بهجت فرمودند: پیاده روی اربعین بهترین فرصت برای معرفی امام حسین(ع) به جهانیان است، ایشان تاکید کردند که الان هنوز همه مردم دنیا حسین (ع) را نمی‌شناسند و این تقصیر ما است که ما برای سیدالشهدا طوری فریاد نزدیم که همه دنیا صدای ما را بشنود.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی از نگاه تبلیغی اشاره ای به زیارت اربعین دارند و معتقدند که پیاده روی اربعین این موسم را با احترام به امام حسین پیوند می زند و همچنین تاکید دارند که پیاده رفتن یک نوع اظهار عظمت و تجلیل از مقام شامخ اباعبدالله است، لذا این پیاده روی اربعین خیلی در دنیا صدا میکند و تبلیغ خوبی برای عالم تشیع و عالم اسلامی است و یکی از مبلغ های بسیار خوب است.

در نگاه آیت الله العظمی شبیری زنجانی پیاده سفر کردن به کربلا موضوعیت دارد و آن را یک نوع ادای احترام و خضوع و خشوع دانسته و از مصادیق تعظیم شعائر می شمارد.

آیت الله سیستانی که نقشی اساسی در اشاعه فرهنگ حسینی در عراق امروزی دارند و معتقدند که خداوند مومنان را از آن رو به زیارت مشاهد متبرکه ایشان تشویق نموده است که یادشان جاودانه بماند و جایگاهشان اعتلا یابد و چون آن بزرگواران نمونه اعلای بندگی خدای سبحان و جهاد در راه او و فداکاری برای دین استوار بودند و این امر سبب به یاد آوردن خدای متعال و آموزه‌ها و احکام او برای مردم می باشد.

در این دو سال اخیر که ویروس هم گیر کرونا در جهان انتشار یافته است، کربلا در ایام اربعین هم تحت‌الشعاع عواقب این بیماری قرار گرفته است و طبیعتاً به خاطر این بیماری مرگبار رفت آمد و مسافرت بسیار سخت می‌شود. اما با این وجود سیل علاقمندان و زائران کربلا در ایام اربعین بسیار زیاد است و این نشان از عشق و علاقه و پیوند عمیق قلبی بین آقا امام حسین و محبان و شیعیان است.

خبرنگار: حسن شیخی