یادداشت؛
نمايشگاه پژوهش يا بيزینس دانش؟
شاید بهتر باشد دفتر تبلیغات اسلامی تمام این نزدیک به ۳۰۰ پژوهش را در قالب ۳۰۰ جمله مطرح کنند تا سطح تولید علم به واسطه این پژوهشها بر همه اهالی اندیشه مشخص شود!
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، هزاران مسجد بدون روحاني! اين فقط بخشي از خلاء تبليغي است كه بايد توسط نهادهاي متولي تبليغ دين، يعني حوزه‌هاي علميه و نهادهاي وابسته به آن، مانند دفتر تبليغات اسلامي پر مي‌شد؛ اما متاسفانه اين واقعيت همچنان وجود دارد و تقريبا مي‌توان گفت اين نقص و ساير نقص‌ها در حوزه تبليغ به عنوان دردي كه به آن عادت كرده‌ايم ديگر روح كسي را آزار نمي‌دهد.
هفته‌اي كه گذشت آن‌گونه كه در تقويم‌ها نوشته شد، هفته پژوهش بود. به همين مناسبت مراکز و مؤسسات مختلف حوزوی، طبق سنت دیرینه، اقدام به برپایی همایش ها و نمایشگاه های جداگانه ای کرده اند و دستاوردها و تولیدات خود را در آن عرضه داشته اند که فارغ از بررسی ثمرات آن نقش چنین تبلیغاتی برای اهل علم و نخبگان بسیار سودمند می باشد، اما در این میان دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم که رسالت و فلسفه وجودی آن تبلیغ است، نیز به صورت ویژه به این امر اهتمام ورزیده و با برپايي نمايشگاه دستاوردهاي پژوهشي خود گوشه‌اي كه شايد بتوان گفت گوشه بسيار بزرگي از فعاليت‌ها اين نهاد به اصطلاح تبليغي است به نمايش گذاشت و به نوعي در عرصه پژوهش قدرت‌نمايي كرد.
اگرچه تجربه نشان داده است كه تحسين‌هاي صورت گرفته از اين‌گونه نمايشگاه ها به نوعي خود گويي خود خندي است، اما اين حجم از پژوهش هرچه كه باشد شايد بتواند براي يك جامعه عادي كه در هجمه فرهنگي و رسانه‌اي و يا به تعبير رهبري همان شبيخون فرهنگي نيست جذاب باشد و ذوق زدگي خاصي را به همراه داشته باشد اما يقينا براي جامعه ايران كه سال‌ها است از تهاجم فرهنگي جريان‌هاي غير الهي مجروح است اصلا جذابيتي ندارد.
در اين ميان و در خصوص نوع پژوهش‌هاي عرضه شده اين نمايشگاه و نمايشگاه‌هاي مشابه چند سوال عمده مطرح است كه بهتر است برگزار كنندگان اين نمايشگاه وقتي را براي پاسخگويي به اين سوالات اختصاص بدهند.
سوال اول و مهم‌ترين سوال اين است كه اين دست پژوهشها واقعا در كجاي اعتلاي دين در جامعه ايران و جهان قراردارد؟! آيا واقعا نوشتن و منتشر كردن موضوعاتي كه در عرصه عينيت چيزي نزديك به صفر ظاهر مي‌شوند توجيه خاصي دارد و يا اينكه بسياري از اين تحقيق‌ها كدام نياز علمي در حوزه حكم‌راني ديني را پاسخ مي‌گويند؟! آيا در اين ميان حرفي عملياتي و نه انتزاعي و شعاري براي تحقق جامعه تراز تمدن اسلامي وجود دارد؟! چقدر از این پژوهش ها و تحقیقات واقع‌نگر و ناظر به حل بحران‌هاي اجتماعي است؟!
برگزار كنندگان اين‌گونه از نمايشگاه‌ها و گردانندگان پژوهشگاه‌ها تاكنون با خود فكر كرده اند كه شايد پائين بودن سرانه مطالعه در ايران در كنار همه دليل‌ها دليل ديگري به نام كارآمد نبودن منشورات وتحقيقات داشته باشد؟!
سوال ديگري كه بايد به آن پاسخ گفت اين است كه چند درصد اين پژوهشها كشف جديدي در عرصه علمي دارند؟! آيا تكرار مكررات و ريختن يك سري محتواي آماده از كتب تبويب شده بدون توليد گزاره جديد واقعا پژوهش است؟!
شايد بهتر باشد دفتر تبليغات اسلامي واقعا حرف‌هاي نو و بديع تمام اين نزديك به 300 پژوهش را در قالب 300 جمله مطرح كنند تا سطح توليد علم به واسطه اين پژوهشها بر همه اهالي انديشه مشخص شود.
از همه اين‌ها كه بگذريم و بر فرض كه چشم بسته بپذيريم كه تمام اين پژوهشها، پژوهش‌هاي كارمد صاحب كشفي هستند كه دردي از دنيا يا آخرت مردم را حل مي‌كند آیا هيچ ضمانت اجرايي براي اين حجم از پژوهش وجود دارد؟
به نظر مي‌رسد نهادي مانند دفتر تبليغات اسلامي به جاي آن‌كه اقدام به حركت‌هاي آماري مانند نمايشگاه برگزار كردن بكند بهتر است به رسالت اصلي خود يعني تبليغ دين برگردد و راهي براي اين مهم بنمايد. به نظر مسئولين اين نهاد انقلابي و حوزوي با سابقه، چه كسي بايد براي خالي بودن بيش از 40 هزار مسجد از روحاني فكري بكند؟ آيا اين نهاد تبليغي توانسته است كاركتر كاريزماتيكي مانند شهيد مطهري و شهيد بهشتي را در فضاي دانشگاه و ساير مراكز انديشه محور باز توليد كند؟! آيا اين باعث سر افكندگي نيست كه سطح نظريه پردازي از شهيد مطهري به سخنراناني تنزل پيدا كرده است كه با سرچ اينترنتي و تسلط بر ابزار رسانه به شخصيت نظريه پرداز تبديل شده اند؟!
البته اين نكته بديهي است كه نگارنده به هيچ وجه با پژوهش‌هاي كارامدي كه توان عينيت و تغيير دارند مخالف نيست؛ اما خود برگزار كنندگان اين نمايشگاه و ساير نمايشگاه‌هايي از اين دست مي‌دانند كه بسياري از اين تحقيق‌ها پس از تقدير حتي توسط نويسنده هم بازخواني نخواهند شد و صرفا نامي مي‌شوند در رزومه شخصي افراد و كارنامه‌اي مي‌شوند براي نهادهاي سفارش دهنده و برگزار كنندگان نمايشگاه؛ چيزي شبيه بيزینس علم!/ی701/
عبدالصالح شمس اللهی
ارسال نظرات
نظرات بینندگان
من خودم دو سه بار سر و ته نمایشگاهو رفتم واقعا حرفای یاداشت را قشنگ حس کردم
ثبت نام كني كلاس بري و صد تا كار ديگه دست آخرم يا حكم نميدن يا اعزام ندارن يا تسويه ندارن و يا صد تا بهونه ديگه
يادمه به زماني بهش ميگفتن دفتر تنبليغات
البته معاونت تبليغ حوزه هم چيزي كم نداره از دفتر اونم تقريبا بود و نبودش يكيه
خلاصه نقد وارد و شجاعانه اي بود