تلاش کشورهای جهان برای جلوگیری از پیری جمعیت

به گزارش خبرنگار گروه جمعیت و خانواده خبرگزاری رسا، مدتی است که طرح حمایت از خانواده با هدف جوان سازی جمعیت توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و به تایید شورای نگهبان رسیده و در این طرح مفاد زیادی از جمله حمایت از مادران دانشجو و طلبه، حمایت از زوج‌ها برای فرزندآوری، پوشش بیمه‌ای زوجین نابارور و کمک به هزینه‌های درمانی آنان، اختصاص و اعطای تسهیلات و مواردی دیگر گنجاند شده است.

البته مشکل نرخ رشد جمعیتی تنها برای کشور ایران نیست و کشورهای بسیاری در دنیا هستند که نرخ رشد جمعیت شان منفی است و هر ساله جمعیت کشورشان کمتر و کمتر می شود؛ کشورهایی مانند آلمان، روسیه، مجارستان، مالدیو، چک، کرواسی، کوبا، لهستان و استونیا.

از سوی دیگر بیش از90 درصد کشورهای دارای نرخ منفی جمعیت در قاره اروپا قرار دارند و در حال حاضر اکثریت جامعه اروپایی با لغو سیاست های کنترل جمعیت، به دنبال مشوق هایی برای افزایش جمعیت خود هستند تا هرم سنی رو به پیری گرایش پیدا نکند.

در ادامه این نوشتار به مصادیق مشوق های جمعتی تعدادی از کشورهای جهان می پردازیم تا به سئوالات اصلی راهکارهای کنترل جمعیت در جهان چگونه بوده است؟ مشوق های جمعیتی در جهان چیست؟ چه کشورهایی در حال پیر شدن هستند؟ و چه کشورهایی به فکر مشوق های جمعیتی افتاده اند؟ پاسخ مختصر و اجمالی داده شود.

آنچه از بررسی مشوق های لازم برای افزایش جمعیت در چند کشور به دست آمده است، حمایت دولتی و بستر سازی مناسب و همچنین اطمینان دادن به مردم برای افزایش نسل است؛ به طوری که مسئله اقتصادی در تمامی مشوق های در کشورهای گوناگون بیش از موارد دیگر به چشم می خورد و در جمهوری اسلامی ایران نیز لازم مسولین مربوطه در کنار کار فرهنگی برای افزایش نسل، بسترهای لازم، مشکلات اقتصادی خانواده ها و هچنین معضلات ازدواج جوانان را برطرف کرده تا خانواده ها برای افزایش نسل و اشتیاق جوانان برای ازدواج، بدون هیچ مشکل اقتصادی و اجتماعی به سمت این مسئله تشویق شوند تا هرم سنی کشور در حالت ناسب و متعادلی قرار گیرد.

در کشورهایی مثل انگلیس: اختصاص 52 هفته مرخصی زایمان برای زنان که 39 هفته‌ی آن همراه با حقوق است. به این صورت که در 6 هفته‌ی اول دوره‌ی مرخصی 90 درصد حقوق کامل پرداخت می‌شود و در مابقی مرخصی حداقل دستمزد برای پرداخت در نظر گرفته شده است.

 نروژ: دادن مرخصی با حقوق به والدین جهت نگهداری فرزندان توسط بیمه‌ی ملی (سال 1956).

 اسپانیا: پرداخت 2500 یورو برای تولد هر بچه.

 چک: اختصاص مرخصی زایمان تا سه سال تحت شرایط خاص (با دریافت حداقل حقوق پس از مدت در نظر گرفته‌شده در قانون).

 اسلواکی: اختصاص دو سال مرخصی زایمان/ پرداخت ماهیانه 256 یورو در دو سال اول تولد بچه.

 اسپانیا: دولت برای تولد هر بچه،2500 یورو به زوج‌ها پرداخت می‌کند. دولت کره جنوبی که سال ها با نرخ پایین زاد و ولد دست وپنجه نرم کرده است برای تشویق خانواده‌ها 3 هزار دلار برای تولد هر بچه به زوج‌ها می‌دهد. "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان چند سال قبل که میانگین تعداد بچه‌های خانواده‌های این کشور 1/3 بچه تخمین زده شد پیشنهاد حقوق هزار و 800 یورویی را برای مادرهایی که مراقب بچه‌های خود در خانه هستند مطرح کرده است.

 آلمان: از دیگر اقدامات دولت آلمان، کمک مالی به پدران و مادران شاغلی است که به دلیل تولد فرزند خود و یا مرخصی بواسطه نگهداری از فرزند، دستمزدی دریافت نکردند؛ بنابر این حمایت مالی، مردان و یا زنانی که دستمزدی دریافت نکرده اند، دو سوم دستمزد خود را با افزایش 2.375 دلاری در هر ماه از دولت دریافت می کنند و کسانی که حقوق پایین تری دریافت می کنند 100 درصد حقوق خود را از دولت دریافت می کنند. اگر یکی از والدین در مرخصی باشد تا 12 ماه می تواند به صورت فوق در مرخصی باقی بماند با ضمانت این مسئله که بعد از 12 ماه به همان شغل قبلی خود باز می گردد و اگر هر دو والدین در مرخصی باشند تا 14 ماه می توانند اینگونه در کنار خانواده خود حضور داشته باشند.

فرانسه: فرانسه نیز به مانند دیگر کشورهای اروپایی حمایت مالی خود از والدینی که بچه دار می شوند را به وزارت خانه های مربوطه ابلاغ کرد تا بر اساس قوانین جدید خانواده های فرانسوی نسبت به بچه دار شدن خود در فرانسه هیچ ترسی درباره از دست دادن شغل خود به دلیل مرخصی طولانی و یا مخارج فرزندان نداشته باشند. بنابر قوانین جدید، خانواده های فرانسوی تا سه سال می توانند با ضمانت اینکه به شغل خود بر می گردند، در کنار فرزند خود حضور داشته باشند؛ دولت به صورت سالانه از سه سالگی تا سنین تعیین شده نسبت به کمک هزینه های مالی فرزندان برای پیش دبستانی و همچنین دوران مدرسه و دانشگاه به خانواده ها تضمین قانونی می دهد.

سبد کالا و همچنین کاهش اخذ مالیات و استفاده از امکانات دولتی برای فرزندان و خانواده ها در نظر گرفته می شود و دولت در صورت استخدام خدمتکار برای خانواده هایی که بچه دار شده اند، هزینه خدمتکار را تاحدی تقبل می کند. دریافت سالانه 1000 یورو کمک مالی در صورت داشتن بچه‌‌ سوم (این در حالی است که در قانون تنظیم خانواده در ایران، فرزند چهارم به بعد از حق بیمه محروم بوده‌اند.)

 ژاپن: بر اساس قانون کودومو تیت که در سال 2010 به وسیله حزب دمکراتیک این کشور اجرایی شد خانواده‌هایی که فرزند تا سن 15 سال دارند ماهانه تا 13 هزار ین کمک مالی دریافت می‌کنند؛ از سوی دیگر پدر و مادر یکی به یک می توانند در صورت اخذ مرخصی با نصف حقوق خود تا سقف تعیین شده در مرخصی حضور داشته باشند و بدون هیچ تغییری به کار قبلی خود بازگردند.

روسیه :کشور روسیه بعد از روی کار آمدن پوتین مشوق های لازم برای افزایش جمعیت را بیش از پیش مورد حمایت دولتی قرار داده است؛ بنابر امار منتشر شده توسط سازمان فدرال آمار روسیه دوشنبه اعلام کرد جمعیت روسیه در شش ماه نخست سال 2012، با 85 هزار تن افزایش، به 143 میلیون و صد هزار تن رسید که از افزایش اندکی در این کشور که با کاهش جمعیت مواجه است ، حکایت دارد.

روسیه حمایت مالی از خانوده هایی که برای اولین با دومین و حتی سومین بار دارای فرزند می شوند را به دولت و نهادهای مسئول ابلاغ کرده است؛ بنابر ابلاغ دولت روسیه، خانواده هایی که دارای فرزند می شوند نسبت به پرداخت مالیات تا سقف تعیین شده معاف می گردند و حمایت های مالی برای تربیت و رشد فرزندان نیز تا حدودی توسط سبدهای کالای حمایتی و همچنین به صورت نقدی به خانوده ها پرداخت می شود.