چشم بندی صداوسیما علیه جوانی جمعیت
مقدمه: ما امروز در کشورمان جوان خیلی داریم امّا آیا فردا هم همین اندازه جوان خواهیم داشت؟ معلوم نیست. با این وضعی که من مشاهده میکنم، با اینهمه تأکیدی هم که کردیم، در عین حال نتایج، خیلی نتایجِ دلگرمکنندهای نیست؛ ممکن است فردا اینهمه جوان نداشته باشیم؛ ما باید کشور را برای آن روز ثروتمند کنیم. اگر آن روزی که ما جوان کم داریم، کشور ثروتمند نباشد، نمیتواند دیگر ثروتمند بشود. این هم دلیل چهارم برای اینکه امروز باید رشد ایجاد کنیم تا کشور ثروتمند بشود برای اینکه فردای محتمَل که اینقدر جوان نداریم، واقعاً کشور بتواند خودش را اداره کند. (مقام معظم رهبری-دیدار با کارآفرینان، تولیدکنندگان و دانش بنیان ها-10/11/1401)
به گزارش خبرنگار گروه جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، بدون شک در این چند سال اخیر کلید واژهای « تله جمعیتی- جوانی جمعیت-ازدیاد نسل- سقط جنین- کمبود نیروی کار- رشد جمعیتی» با اشکال و تعابیر مختلف در لسان بزرگان و دلسوزان کشور خصوصا مقام معظم رهبری شنیده باشید، همان تعابیری که نشان از آینده هولناک برای کشور عزیزمان ایران را می دهد که اگر کمی دیرتر به خود بیاییم قافیه را باخته و شاید آن روز بسیار دیر و قطعاً جبران ناپذیر باشد.
تله جمعیتی یعنی چه و بیم چه چیزی را می دهد؟
«میانگین سنی جمعیت ایران به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت ۱۰ سال پیرتر شده است. جمعیت ایران از میانگین سنی ۲۲.۴ سال در نیمه دوم دهه ۵۰ به ۳۲ سال در نیمه دوم دهه ۹۰ رسیده است و این یعنی زنگ خطر افزایش جمعیت سالمندی، تامیننبودن نیروی انسانی در آینده، نیاز کشور به واردات و نیروی کار خارجی، چالش جدی و ورشکستگی احتمالی نظام تامین اجتماعی در دو دهه آینده و تضعیف و تغییر ساختار و نهاد خانواده.
براساس آنچه فعالان حوزه جمعیت بیان کرده اند میانگین سنی کشور به ۳۴ سال رسیده و دیگر نمیتوان ایران را به عنوان یک کشور جوان در نظر گرفت هرچند این روند سالخوردگی در تمام دنیا دیده میشود اما سرعت سالخوردگی جمعیت ایران بر خلاف دیگر کشورها بسیار بالاست و میتواند ما را به یک کشور فوق سالمند تبدیل کند.
از این رو باید گفت مهمترین تأثیرات سالخوردگی جمعیت در ایران، کاهش درآمد ناخالص ملی، نیازمندی کشور به واردات و نیروی کار خارجی، ایجاد گسستهای فرهنگی با ورود نیروهای خارجی و چالش جدی و ورشکستگی احتمالی نظام تامین اجتماعی در دو دهه آینده خواهد بود و به این مسئله باید فشار قابل توجه به سیستم بهداشت و درمان را هم در نظر گرفت؛ چرا که هر سالمند حدود ۴.۵ برابر یک جوان هزینههای بهداشتی و درمانی خواهد داشت.»
حمایت از خانواده، یکی از ضروریترین فرائض مسئولان و آحاد مردم است.
اهمیت این موضوع آنچنان زیاد و پرداختن به معضل جمعیت جدی است که رهبر معظم انقلاب بارها و در سخنرانی ها مختلف توصیه و فرامینی را صادر کرده اند برای مثال در پیامی به فعالان حوزه جمعیت فرمودند:
«با سلام به همهی کسانی که دلسوزانه و عاقبتاندیشانه به فعالیت در حوزهی جمعیت روی آوردهاند، و با تشکر از مسئولانی که در مجلس و دولت به چارهجوئی برای نجات کشور از آیندهی هولناک پیری جمعیت میپردازند، بار دیگر تأکید میکنم که تلاش برای افزایش نسل، و جوان شدن نیروی انسانی کشور و حمایت از خانواده، یکی از ضروریترین فرائض مسئولان و آحاد مردم است. این فریضه دربارهی افراد و مراکز اثرگذار و فرهنگساز، تأکید بیشتر مییابد. این یک سیاست حیاتی برای آیندهی بلندمدت کشور عزیز ما است. کاوشهای صادقانهی علمی نشان داده است که این سیاست را میتوان با پرهیز از همهی آسیبهای محتمل یا موهوم پیش برد و آیندهی کشور را از آن بهرهمند ساخت.
به دستاندرکاران این حسنهی ماندگار توصیه میکنم که در کنار تدابیر قانونی و امثال آن، به فرهنگسازی در فضای عمومی و نیز در نظام بهداشتی اهمیت دهند.»
درست در نیمه بهمن سال 1399 در دیدار جامعه مداحان کشور با رهبر انقلاب حضرت آقا ابراز کردند«این مسائل بایستی ترویج بشود. ازدواج بهنگام و بدون تأخیر یکی از کارهای لازم و واجب است؛ فرزندآوری و تکثیر نسل یکی از آن وظایف مهم و اساسی است که بایستی انجام بگیرد که هر دوی اینها -هم ازدواج زودهنگام و بهنگام، و هم تکثیر نسل- جزو نیازهای حیاتی امروز کشور و فردای کشور است. خب، این مفاهیم بایستی در مدّاحی شما عزیزانِ مدّاح جایگاه شایستهای را داشته باشد.»
فرزندآوری و تکثیر نسل یکی از آن وظایف مهم و اساسی است که بایستی انجام بگیرد
بله چند سالی است که برخی از مسئولان و فعالان حوزه جمعیت به امر رهبری لبیک گفته اند و گروهی با ایجاد تسهیلات و برخی با حضور در بین اقشار مختلف جامعه و جهاد تبیین به این امر اقدام کرده و ایفاء نقش می کنند، اما در این بین نباید از نقش مهم و بی بدیل صدا و سیما غافل شد، همان نهادی که روزگاری با ساخت فیلم آقای گرفتار و تبلیغات فرزند کمتر زندگی بهتر به شتاب این کار دامن زد.
حالا با گذشت سال ها و پی بردن به اشتباهات فرهنگی در این زمینه باید بیش از پیش جبران کرد؛ انتظار همه مردم خصوصاً فعالان این حوزه از صدا و سیما ساخت حداقل یک سریال در هر فصل می باشد تا همانگونه که در دهه 60و 70 با کار فرهنگی زمینه جلوگیری از ازدیاد نسل گرفته شد امروز نیز با کار فرهنگی به جبران آن روزها پرداخت.
متاسفانه برخلاف آنچه از صداوسیما انتظار می رود در سریالی طنز با نام چشم بندی 2 و با حضور هنرمندان مطرح طنز کشور با انتخاب دیالوگ هایی ضد جمعیتی به مبارزه با جوانی جمعیت پرداخته شد، عجیب آنجاست که چگونه ناظرین پخش صحبت های مقام معظم رهبری را می شنوند اما هیچگونه واکنشی نشان نمی دهند و به چنین سکانسی اجازه پخش داده می شود.
انتظار می رود صداو سیما به خاطر چنین غفلت بزرگی از دغدغه مندان و علاقمندان به پیشرفت ایران عزیز عذرخواهی کرده و با ساخت فیلم و سریال هایی در موضوع خانواده و جمعیت به جوانی جمعیت کمک کرده و قصور خود را جبران کند.
حمیدرضا شاکر