انسان متکبر هم به خود و هم به دیگران ظلم می کند

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جعفر سبحانی در سلسله جلسات درس اخلاق هفتگی که چهارشنبه شب در موسسه امام صادق (ع) برگزار شد، گفت: یکی از مشتقات ریا حب النفس و برتری طلبی نسبت به دیگران است. خداوند منان روح انسان را سرزمینی آفریده که برای همه چیز قابلیت دارد اگر تنها رذایل باشد یا فضائل باشد جبر است و برای اینکه انسان بتواند مختار بماند هر دو قابلیت را به انسان داده است چرا که کمال در اختیار است و خوشا به حال کسانی که بتوانند سرزمین روح خود را از رذایل پاک کنند.

وی افزود: یکی از رذایل تکبر است که به آسانی قابل قلع نیست مگر انسان مدت ها بر روی نفس خود کار کند. آدم متکبر که به دنبال بزرگ نمایی است دو ظلم می کند، یک ظلم بر نفس خود روا داشته که راه را برای فضائل بسته است و ظلم دیگر هم بر دیگران می کند که با تحقیر و کوچک شماری ظلم بر دیگران کرده است.

حضرت آیت الله سبحانی  با بیان اینکه انسان متکبر ظالم لنفسه و ظالم لغیر است، تصریح کرد: لقمان حکیم به فرزندش فرمود موقع راه رفتن تکبر نداشته باش بنابراین برای اینکه ما بتوانیم از این دو ظلم رهایی پیدا کنیم باید آرام آرام تحت استادی باشیم که ما را از این رذیله باز بدارد.

استاد درس اخلاق با بیان اینکه تکبر مراحلی دارد، ابراز داشت: گاهی بشر ضعیف در مقابل خدا تکبر می کند «ألَمْ تَرَ إِلَى الَّذي حَاجَّ إِبْراهيمَ في‏ رَبِّهِ أَنْ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ. آيا نديدى (و آگاهى ندارى از) كسى [نمرود] كه با ابراهيم در باره پروردگارش محاجه و گفتگو كرد؟» نمرود، فرعون و طواغیت عالم مدیریت دنیا را به خود نسبت می دادند و برای خود ربوبیت قائل بودند. تکبر نمرود به جایی رسیده بود که حتی در معنای لغات هم مغالطه می نمود و در کردگاری با خدا منازعه می کرد. انبیا همیشه در مقابل متکبران زمان بودند که برای خود ربوبیت قائل می شدند.

وی ادامه داد: مرتبه پایین تر تکبر در کسانی است که در مقابل انبیا تکبر و به جنک با انبیاء الهی می روند. قرآن می فرماید اشکال آنها این بود که پیامبر را همانند خود می دانستند و می گفتند تو هم مانند ما غذا می خوری و در بازار راه می روی. تکبر به جایی رسیده که اجازه نمی دهد پیامبری پیامبر خدا را پذیرفت و نوعا انبیاء مواجه با این نوع از انسان های متکبر بودند. اگر این آدم ها از اسب تکبر پایین می آمدند و در محضر پیامبر می نشستند و به سخنان ایشان گوش فرا می دادند از تکبر پایین آمده و اسلام می آوردند.

این مرجع تقلید با بیان اینکه تکبر دیگر در برابر علماست و انسان باید در برابر معلم زانو زمین بزند، تصریح کرد: مرحوم شیرازی از مراجع پیشین بود و از نظر علمیت و ادب و اخلاق ممتاز بود. درد چشمی پیدا کرد بعد از معالجه به قم برای دیدار آیت الله بروجردی آمد وقتی خواست از اتاق بیرون برود آیت الله بروجردی به دلیل بزرگی سن و جایگاه علمی و معنوی ایشان کفش های او را جفت کرد؛ به این حالت تواضع می گویند. استاد ما مرحوم علامه حجت مرکب دراز گوشی داشتند که با آن به درس می آمدند. زمستانی هنگام مراجعه به کلاس درس از کوچه ای می گذرند که اتفاقا آیت الله بروجردی هم از همان جا به دیدار شخصی رفته بود. جناب علامه حجت از مرکب خود پیاده شدند تا آیت الله بروجردی رسیدند و احوال پرسی و احترام کردند سپس به مسیر ادامه دادند. این درسی هست که از بزرگان و اساتید آموخته ایم. بنابراین با مقداری درس خواندن فکر نکنیم کلید همه چیز را به ما داده اند.