تأمین نیازهای فقهی جامعه اسلامی در مجتمع تربیت مجتهد مدیر محمدیه
به مناسبت چهارمین سالروز ارتحال آیت الله محمد یزدی، رئیس سابق جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفتوگویی با یکی از دستاندرکاران مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه که از یادگاران آن مرحوم بوده و خانه شخصی وی برای این امر وقف شده است، داشته ایم و در خصوص این یادگار آیت الله یزدی جزئیاتی را جویا شدیم.
حجت الاسلام والمسلمین محمد محمدی قائینی راهبر اندیشه ورزی مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه با اشاره به حاکمیت دین و فقه بر جامعه اسلامی توسط مرحوم امام خمینی(ره) گفت: در ابتدای انقلاب زمینه های احساس نیاز به قوانین و چهارچوب های مبتنی به فقه اسلامی ایجاد شد از این رو با مشکلاتی که در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی پیش آمد سؤالاتی طرح شد که لازم بود برای پاسخ به آن قواعد و الگوهایی تعیین شود تا عاملان حکومت بتوانند جامعه را بر اساس فقه اسلامی تطبیق دهند.
وی در ادامه با بیان اینکه جامعه اسلامی در صورت تدوین قوانین اسلامی و گزینش کارگزاران بر اساس مبانی دین، شکل می گیرد، افزود: این انگیزه ها سبب شد مجتمع تربیت مجتهد مدیر محمدیه توسط فضلایی مانند آیت الله یزدی تشکیل شود تا با جذب فرهیختگان علمی به این مهم اقدام شود. مطابق اساس نامه آموزش های آزاد و مهارتی در این مجتمع اجرا شد و اهدافی نیز در کوتاه مدت و بلند مدت برای آن تعریف شد.
حجت الاسلام والمسلمین محمدی قائینی در تشریح ساختار مجتمع تربیت مجتهد مدیر محمدیه اظهار داشت: شورای مرکزی آموزش، دفتر ریاست آموزش، پژوهشکده و اندیشکده علمی و زیرمجموعه هایی که بتوانند آن را فعال کنند تشکیل شد. راهبرهای این ساختار ها به همراه میزهای علمی در اندیشکده ها پیش بینی شده و حدود 10 میز علمی مانند میز فقه مدیریت، فقه سیاست، فقه اجتماع، فقه فضای مجازی، فقه هوش مصنوعی و... فعال هستند.
وی با بیان اینکه افراد شاغل در مجتمع تربیت مجتهد مدیر از اساتید باسابقه و سطوح عالی حوزه هستند، افزود: بسیاری از پژوهشگران ما صاحب تألیفات بوده و در مؤسساتی مشغول تحقیقات علمی هستند که نتیجه فعالیت و تحقیقات آن ها تبدیل به جزوه ها و رساله هایی می شود که هدف اصلی آن تأمین نیازهای اساسی جامعه اسلامی است.
این استاد درس خارج حوزه علمیه با تأکید بر اینکه در زمان حکومت اسلامی لازم است بانک اسلامی وجود داشته باشد، تصریح کرد: یکی از مهم ترین موضوعات مرتبط با بانک حرمت ربا بوده و تعابیر بسیار تندی در روایات در خصوص حرمت آن آمده و علاوه بر نابود کردن آخرت، دنیای مسلمین را نابود کرده و فاصله طبقاتی ایجاد می کند. در دنیای امروز نمی توان بانک را حذف کرد زیرا در نقل و انتقال پول نقش تعیین کننده داشته اما باید قوانین اسلامی برای آن نوشته شود و در حال حاضر صورت بانک ما اسلامی بوده، حقیقت آن ربا است از این رو باید فکری برای این موضوع صورت گیرد.
وی ادامه داد: مشتریان بانک مضمون قراردادها را نمی دانند و اصطلاحاتی مانند مضاربه، محاربه و مشارکت را نیز بی اطلاع هستند و صریحا بیان می کنند برای دریافت سود سپردهگذاری کرده اند؛ مسائل فقهی این موضوعات باید بررسی شود از این رو میزهایی در مؤسسه ما برای بررسی قوانین و ارتباط نهادهای اقتصادی با مردم از نظر شرع تشکیل شده و افراد قریب الاجتهاد با استفاده از تجربه عملی سازمان های مختلف برای حل مشکلات تحقیق می کنند و مهارت های لازم را فرا می گیرند.
راهبر اندیشه ورز مجتمع تربیت مجتهد مدیر محمدیه با اشاره به استفاده از اساتید دانشگاهی در موضوع شناسی و حکم شناسی، گفت: در طول مدتی که دانش پژوهان ما مشغول آموزش و تحقیق هستند، نشست های علمی داشته و با متخصصین موضوع مباحثاتی صورت می دهند که با موضوعات مورد نیاز دقیقا آشنا شده و با کنکاش در ادله شرعی به حاق نظر اسلامی می رسند. این مجتمع زیر نظر فضلای آگاه به زمان در حوزه علمیه تشکیل شده و ارتباط آن با مراکز حساسی که احتیاج به پاسخگویی به این مسائل دارند برقرار شده است.
وی با اشاره به دریافت تقاضا از سوی سازمان های دولتی و نهادهای نظام تصریح کرد: تقاضای فراوانی از سوی نهادها برای همکاری مطرح شده و بسیاری نیز از وجود چنین مؤسسه ای ذوق زده شده اند. لازم است نظر دین در خصوص تعاملات و ارتباطات را بدانیم و کسانی که به عنوان مجتهد مدیر تربیت می شوند در مرحله اول باید قابلیت نظردهی در مسائل مدیریتی جمهوری اسلامی را داشته و همچنین این افراد قابلیت این را دارند به عنوان مدیر آشنا به فقه بتوانند مسئولیت اجرای بخشی از جامعه در ارتباط با تخصص خود را به عهده بگیرند.
حجت الاسلام والمسلمین محمدی قائینی تلاش برای استخراج و رعایت قوانین اسلامی را سبب گسترش اسلام دانست و گفت: باید بتوانیم برای جوامع اسلامی الگو بوده به این صورت که افراد و نهادهای کشور با سلامت رفتار مسئولیت خود را انجام دهند، انسان ها در سراسر جهان جذب چنین منشی می شوند. آیت الله بروجردی در مباحثات خود با شیخ الازهر فقه قضاء شیعه را ارائه داد که با مشاهده آن توسط شیخ شلتوت، فقه قضاء شیعه در دانشگاه مصر به تدریس درآمد.