دستیابی ایران به فناوری داخلی تولید کامپاند ABS؛ گامی مهم در خودکفایی صنعت پلیمر

پرستو فلکی؛ مسئول تحقیق و توسعه یک شرکت دانش‌بنیان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار کرد: فعالیت ما در زمینه تولید کامپاندهای پلیمری است و صنایع خودروسازی، لوازم خانگی و الکتریکی از مهمترین دریافت‌کنندگان محصولات ما به شمار می‌روند. این محصولات به‌ویژه در مواردی استفاده می‌شوند که زیبایی و استحکام مواد پلیمری اهمیت زیادی دارد.  

وی با اشاره به محصول اصلی این مجموعه گفت: کامپاند ABS در صدر تولیدات ما قرار دارد اما تأمین ماده اولیه آن همواره یکی از چالش‌های جدی صنعت بوده است، زیرا تنها دو واحد پتروشیمی در کشور قادر به تولید ABS خام هستند و در حالی که ظرفیت این واحدها حدود 70 تا 80 هزار تن در سال است، تقاضای واقعی بازار از 150 هزار تن فراتر می‌رود.  

فلکی ادامه داد: برای رفع این فاصله و کاهش وابستگی، فناوری تازه‌ای ارائه کرده‌ایم که بر پایه فرآیند «تولید درجا» است. در این روش بخشی از مواد پتروشیمی و افزودنی‌ها در یک مرحله و به صورت هم‌زمان ترکیب می‌شوند و محصول نهایی مستقیماً از همان فرایند حاصل می‌شود.  

به گفته وی، این شیوه سبب می‌شود که ماده خام فقط یک‌بار ذوب و آماده ترکیب شود، بنابراین ضمن صرفه‌جویی انرژی، خواص فیزیکی و مکانیکی محصول نیز نسبت به روش‌های مرسوم بهبود چشمگیری پیدا می‌کند.  

فلکی خاطرنشان کرد: کاهش مصرف مواد اصلاح‌کننده در این روش موجب پایین آمدن قیمت تمام‌شده محصول تا حدود 20 درصد شده است. از سوی دیگر، استفاده از این فناوری می‌تواند برای کشور صرفه‌جویی ارزی قابل توجهی در پی داشته باشد؛ به طوری که با ظرفیت فعلی تولید، حدود 18 میلیون دلار و در صورت توسعه ظرفیت تا 20 هزار تن در سال، نزدیک به 50 میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی محقق خواهد شد.  

وی تأکید کرد: در حال حاضر تنها شش کشور جهان از فناوری تولید کامپاند ABS به روش درجا برخوردارند و با تحقق این پروژه، ایران نیز به جمع آنها پیوسته است. همچنین با اجرایی‌شدن برنامه توسعه، پیش‌بینی می‌شود سهم تولید داخلی در تأمین حدود 200 هزار تن نیاز کشور به کامپاند ABS به‌طور چشمگیری افزایش یابد.  

به گزارش خبرگزاری تسنیم، کامپاند پلیمری به زبان ساده یعنی ترکیبی از چند ماده مختلف که با هدف ایجاد ویژگی‌های بهتر در یک پلیمر ساخته می‌شود. پلیمر خام به‌تنهایی برای بسیاری از کاربردهای صنعتی کافی نیست، بنابراین آن را با مواد افزودنی، رنگ‌دانه‌ها، پرکننده‌ها و تقویت‌کننده‌ها ترکیب می‌کنند تا محصولی به‌دست آید که هم مقاوم‌تر باشد و هم زیباتر و بادوام‌تر.

این فرآیند معمولاً در دستگاه‌های ویژه‌ای انجام می‌شود و حاصل آن گرانول‌هایی است که به‌عنوان ماده اولیه در صنایع مختلف به‌کار می‌روند؛ از تولید قطعات خودرو و لوازم خانگی گرفته تا بسته‌بندی و تجهیزات الکتریکی. هر نوع کامپاند بر اساس نیاز مصرف‌کننده طراحی می‌شود تا خواص فیزیکی و ظاهری ویژه‌ای داشته باشد.

در میان انواع مختلف، کامپاند ABS جایگاه ویژه‌ای دارد. این نوع کامپاند به دلیل استحکام، مقاومت بالا در برابر ضربه و قابلیت رنگ‌پذیری مطلوب، در ساخت قطعات داخلی خودرو و لوازم الکترونیکی پرکاربرد است. دستیابی به فناوری تولید این ماده در داخل کشور، به‌ویژه به روش پیشرفته «تولید درجا»، گامی مهم در مسیر خودکفایی صنعت پلیمر محسوب می‌شود و می‌تواند تأثیر محسوسی بر کاهش وابستگی و صرفه‌جویی ارزی داشته باشد.