گنجینه‌ای کم‌نظیر از میراث مکتوب اسلامی در کتابخانه آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی

به خبرنگار گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام اندیشه، مدیر داخلی کتابخانه آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی(ره)، در جریان بازدید جمعی از اصحاب رسانه و پژوهشگران در 23 آذر ماه، به تشریح تاریخچه، ظرفیت‌ها و خدمات علمی این کتابخانه پرداخت و آن را یکی از مهم‌ترین مراکز پشتیبان پژوهش‌های حوزوی و دانشگاهی در حوزه علوم اسلامی و انسانی دانست.

وی با اشاره به آغاز ساخت کتابخانه در سال ۱۳۶۶ اظهار داشت: کتابخانه آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی(ره) در سال ۱۳۷۱ به بهره‌برداری رسید و تا سال ۱۳۹۵ با همان ساختار اولیه به فعالیت خود ادامه داد، اما از سال ۱۳۹۵ به‌واسطه تغییرات ساختاری و توسعه فضاها، سالن‌های جدیدی به مجموعه افزوده شد که خدمات‌رسانی کتابخانه را به‌طور قابل توجهی ارتقا داد.

مدیر داخلی کتابخانه با بیان اینکه سالن‌های تخصصی متعددی در مجموعه فعال است، افزود: سالن مطالعه عمومی، تالار محقق، تالار تخصصی تفسیر و علوم قرآن، بخش امانت، مصلی و فضاهای جانبی از جمله بخش‌هایی هستند که امروز در اختیار پژوهشگران و مراجعان قرار دارند. تالار محقق به‌عنوان سالن مطالعه تخصصی، میزبان پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی است و بخش امانت نیز یکی از پرمراجعه‌ترین بخش‌های کتابخانه محسوب می‌شود.

حجت‌الاسلام اندیشه با اشاره به حجم منابع موجود در کتابخانه گفت: در حال حاضر بیش از ۶۵ هزار عنوان کتاب در بخش‌های مختلف کتابخانه نگهداری می‌شود. بخش امانت حدود ۳۰ هزار جلد کتاب را در اختیار مراجعان قرار داده و تالار محقق قریب به ۱۰ هزار جلد کتاب تخصصی را شامل می‌شود. همچنین در تالار عمومی و بخش تفسیر و علوم قرآن، هزاران عنوان کتاب تخصصی در دسترس پژوهشگران قرار دارد.

وی یکی از اقدامات مهم سال‌های اخیر را ساماندهی مخازن دانست و تصریح کرد: با حمایت متولی محترم کتابخانه، طی دو سال گذشته تمامی قفسه‌ها به قفسه‌های ریلی استاندارد تبدیل شده و مخزن اصلی کتابخانه به‌صورت مستقل تجهیز شده است. در این مخزن، نسخه‌های اصلی کتاب‌ها نگهداری می‌شود و هر کتابی که وارد کتابخانه می‌شود، الزاماً یک نسخه از آن در این مخزن به‌صورت غیرامانتی حفظ خواهد شد.

مدیر داخلی کتابخانه آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی(ره) با اشاره به اهمیت حفاظت از منابع خطی اظهار داشت: پیش از این، کتاب‌ها در فضایی نامناسب و پرخطر نگهداری می‌شدند، اما امروز تمامی نسخه‌های خطی و نفیس در شرایط استاندارد، با دمای ثابت حدود ۲۳ درجه، در مخزن ویژه نگهداری می‌شوند تا از هرگونه آسیب مصون بمانند.

وی با بیان اینکه کتابخانه دارای گنجینه‌ای ارزشمند از نسخه‌های خطی است، گفت: در حال حاضر نزدیک به ۱۴ هزار نسخه خطی شامل قرآن‌های نفیس و آثار علمی در کتابخانه نگهداری می‌شود که از این میان حدود ۹ هزار نسخه تاکنون به‌طور دقیق فهرست‌نویسی شده‌اند و فرآیند بازفهرست‌نویسی و شناسایی نسخه‌های جدید همچنان ادامه دارد.

حجت‌الاسلام اندیشه از وجود نسخه‌ای منحصر به‌فرد از قرآن کریم در این کتابخانه خبر داد و افزود: یکی از نفیس‌ترین آثار موجود، صفحات محدودی از قرآنی است که بر پوست آهو نگاشته شده، تذهیب و طلاکوب شده و بنا بر شواهد، منسوب به امام سجاد(ع) و متعلق به قرن دوم هجری است که از گنجینه‌های کم‌نظیر این مجموعه به‌شمار می‌رود.

وی همچنین به منابع چاپی خاص کتابخانه اشاره کرد و گفت: علاوه بر نسخه‌های خطی، حدود ۶ هزار نسخه کتاب چاپ سنگی، کتاب‌های چاپ سربی قدیمی، منابع لاتین و آثار چاپی نادر در کتابخانه نگهداری می‌شود که همگی گردگیری، ساماندهی و فهرست‌نویسی شده و به‌تدریج به مخازن جدید منتقل شده‌اند.

مدیر داخلی کتابخانه در پایان با اشاره به فعالیت‌های جاری بخش فهرست‌نویسی اظهار داشت: تمامی منابع جدید و قدیمی در نرم‌افزار تخصصی ثبت و به‌روزرسانی می‌شوند و مجموعه‌ای غنی از نشریات، مطبوعات و روزنامه‌ها، به‌ویژه از دوره پیش از انقلاب اسلامی تاکنون، در حال ساماندهی نهایی است که پس از تکمیل، در اختیار محققان قرار خواهد گرفت.

وی تأکید کرد: کتابخانه آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی(ره) امروز نه‌تنها یک مرکز نگهداری کتاب، بلکه پایگاهی علمی برای تولید و پشتیبانی پژوهش‌های عمیق در حوزه علوم اسلامی و انسانی به‌شمار می‌رود.