شرایط پذیرش توبه

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جعفر سبحانی در یکی دیگر از سلسله جلسات درس اخلاق هفتگی که چهارشنبه شب در موسسه امام صادق (ع) برگزار شد، با اشاره به حقیقت توبه اظهار داشت: امیرالمومنین علیه السلام در کلامی حقیقت توبه را با شرایط شش گانه بیان فرمودند که باید این شرایط شش گانه یکی پس از دیگری رعایت شود. شرط اول توبه پشیمانی از گذشته است تا در نفس شما پشیمانی نباشد توبه محقق نمی گردد.

وی افزود: شرط دوم تصمیم بر ترک دائمی گناه و کناره گیری همیشگی محرمات است اما شرط سوم اداء و برگرداندن حقوق مردم می باشد لذا اگر حقوقی را از مردم ضایع کرده باشید باید آن را جبران کنید و شرط چهارم حقوق الله است که اگر حقوق الهی مثل نماز و روزه برعهده بوده که انجام نشده است را باید قضاء کنید.

حضرت آیت الله سبحانی تصریح کرد: اگر از مال حرام گوشت بر بدن شخصی روییده است باید آب گردد و همانگونه که شیرینی معصیت را چشیده باید سختی طاعت را هم تحمل کرد. ماه رمضان و روزه گرفتن سختی دارد که باید تاب و تحمل داشت. البته انجام هر شش شرط برای مقامات بالاست و برای ما که انسان های عادی هستیم همان چهار شرط اول کفایت می کند و دو شرط پایانی برای گذر از مراحل ابتدایی و رسیدن به مقامات عالیه است.

استاد درس اخلاق با تاکید بر زمان توبه ادامه داد: وقتی انسان گناهی کرد نباید منتظر پشیمانی و توبه در زمان پیری، آخر عمر و زمان مرگ باشد بلکه باید فاصله توبه و گناه را کم کرد. براساس آیات و روایات، توبه در لحظه احتضار پذیرفتنی نیست چرا که این توبه حقیقت بازگشت نیست و پشیمانی به خاطر وضعیت حاضر است.

وی با بیان اینکه پشیمانی باید از درون انسان بجوشد، خاطرنشان کرد: انسان محتضر چشم برزخی اش باز شده و آتش را می بیند و این توبه دیگر پشیمانی نیست. همانگونه که توبه قوم ثمود در لحظه مرگ نیز پذیرفته نشد. هر توبه ای که از سر ترس از عذاب باشد پذیرفتنی نیست.

حضرت آیت الله سبحانی با اشاره به توبه واقعی اظهار داشت: وقت توبه در دوران جوانی و قبل از احتضار و زمان مرگ می باشد پس در این جلسه با حقیقت توبه همراه شش شرط آشنا شدیم و وقت توبه برایمان آشکار شد که قرآن می فرماید وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّىٰ إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَلَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ ۚ أُولَٰئِكَ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا فرعون نیز هنگامی که وارد دریا شد و موج او را به این سوی و آن سوی پرتاب می کرد گفت به خدای موسی ایمان آوردم و من نیز از مسلمین هستم اما خطاب شد ایمان در چنین لحظه پذیرفته شدنی نیست.

این مرجع تقلید اظهار داشت: فضیل بن ایاذ در شبی کمندی برای ورود به خانه ای انداخت در همان لحظه صدای قرآن صاحبخانه یا همسایه را شنید که أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ الله فضیل که عرب زبان بود با شنیدن این آیه تلنگری خورد و به خود آمد و توبه واقعی کرد و از عباد جهان اسلام شد.