مدیر انجمن علمی کلام به بررسی جایگاه و نقش عقل در دین‌شناسی در مکتب معارفی خراسان پرداخت و گفت: آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی با نگرشی که در مورد جایگاه عقل و اعتبار آن دارد، جایگاه عقل را در نسبت با دین و دین‌شناسی در محدوده خاصی می‌داند.

در اندیشه سیاسی امام‌خمینی(ره) نیز مفهوم عدالت از مفاهیم کلیدی و تعیین‌کننده به ‌شمار می‌رود که دارای ابعاد گوناگون فلسفی‌، کلامی، فقهی، سیاسی و... است. در منظر ایشان، ابعاد گوناگون عدالت در ارتباطی تنگاتنگ با هم مطرح می‌شوند؛ به‌ ویژه آنکه ایشان عدالت را در ارتباط با سیاست و در چارچوب گفتمان سیاسی نیز مطمح نظر قرار داده است‌.

نخبگی در حوزه از مظلومیت بسزایی برخوردار است و همین عوامل دست به دست هم داده و نخبگان حوزوی معلوماً از حوزه‌ها دور می‌شوند؛ جذب مراکز علمی پژوهشی آموزش عالی می‌شوند. در متن حوزه بسیار کم مانده‌اند. واقعیت مطلب این است که نخبگان در حوزه مظلوم هستند و آن‌چنانی که باید بهاء داده شوند داده نمی‌شوند.

يك‌سري مسائل اصول و مباني است كه اين‌ها بايد بر اساس سنت‌ها باشد، ولی يك‌سري چيزها اصول و مباني نيست، بلکه شيوه، روش و ابزار است. در ابزارها می‌توانیم به راحتی از مدرنيته استفاده بكنيم، ولی بايد دید آيا می‌توان اين ابزارها را به سوی بومی شدن هدایت کرد یا خیر.

نگارندگانِ «سیاست نامه» با الگوبرداری از حرکت‌های مشروطه خواهانِ سکولار در سرکوب شیخ فضل‌الله با کاربستِ پروژه‌ای پیچیده به جنگ با شیخ فضل‌الله‌های زمان آمده‌اند و سر آغازِ این جنگ باید با نزاعی داخلی در بگیرد که در آن نائینی و آخوند خراسانی بازهم ناخواسته مورد سوء استفاده قرار گرفته، پیاده نظامی از روحانیان غرب اندیش به سان شیخ ابراهیم‌ها در استخدام این جنگ پنهان درآیند!

استکبار و استضعاف از مهم‌ترین مفاهیمی است که امام خمینی(ره) در مکتب مبارزاتی خود از آن استفاده می‌کرد. ایشان در عرصه سیاسی مستکبران را قدرت‌های زورگو و چپاول‌گری می‌دانست که منافع و ثروت‌های سایر کشورها را به یغما می‌برد. از اینجا مفهوم جدیدی خلق شد به نام مستضعف که به معنای ضعیف و ناتوان نیست بلکه به این معناست که زورگویان و استعمارگرانی انها را به ضعف کشانده یا اینکه ضعیف کرده‌اند.

مدیر انجمن علمی کلام حوزه علمیه قم مفهوم عقل را از منظر آیت الله میرزا مهدی اصفهانی مورد بررسی و تحلیل قرار داد و گفت: آیت الله میرزا مهدی اصفهانی با تأکید بر فهم و استظهار عرفی با نگاه متفاوت به حوزه مبانی عقلی توجه جدی دارد.

اگر دستوراتی که اسلام فقط درباره خوردن دارد را عمل کنیم، خیلی از مریضی‌ها را نمی‌گیریم. گاهی وقت‌ها به طلبه‌ها می‌گویم اگر شما سه نکته را عمل کنید 50 درصد بیماری‌ها را ندارید. کی بخورید؟ چقدر بخورید؟ چه بخورید؟ ما هیچ‌کدام از این‌ها را عمل نمی‌کنیم.

ردپای بنی امیه در تمام تحولات نظامی جز جنگ بدر که ابوسفیان به سبب هدایت کاروان تجاری خود حضور نداشت، علیه حضرت محمد(ص) مشاهده می‌شود. حتی یکی از پسران ابوسفیان به نام حنظله در جنگ بدر کشته شده و یکی از دیگر از فرزندانش به نام عمرو به اسارت درآمد. 12 نفر از بنی امیه و همپیمانان آن‌ها در این جنگ به اسارت درآمده و چندین نفر کشته شدند.

باز کردن گره عدم خروج طلاب و روحانیان از حوزه‌های علمیه قم و مشهد در دست مدیریت کلان حوزه‌های علمیه است. مدیریت حوزه علمیه باید به‌گونه‌ای باشد که بتواند به نظرهای گاه متفاوت مراجع تقلید به صورت جامع، جامه عمل بپوشاند که این موضوع اندکی کار را دشوار کرده است.