حدیث تهنیت یک نص تاریخی برای اثبات ولایت امیر مؤمنان است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین رضا کاردان، استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان، شب گذشته در چهارمین شب اجلاس سالانه بزرگداشت غدیر که در هتل الغدیر مشهد در حال برگزاری است، به بیان ارتباط بین «من کنت مولا فعلی مولا» و ولایت حضرت علی(ع) پرداخت.

وی گفت: حدیث غدیر از نظر سند و وصول از رسول خدا(ص) بدون اشکال است، علامه امینی در الغدیر جلد اول، نام 110 نفر از صحابه رسول اکرم(ص) را ذکر کرده و اشاره می‌کند که 80 نفر از تابعین و 360 نفر از مؤلفان و حافظان و راویان نیز این حدیث را ذکر کرده‌اند.

بررسی قرینه‌های ولایت حضرت علی(ع) در روز غدیر

وی افزود: تحلیل و بررسی واژه مولا نشان دهنده آن است که این واژه یک معنای حقیقی بیشتر ندارد و آن هم همان معنای سرپرستی و صاحب اختیار است که کتاب‌های لغوی نیز به این نکته اشاره دارند، البته چند معنای دیگر نیز بیان کرده‌اند، اما آن معانی را به عنوان معنای مجازی اشاره کرده‌اند.

حجت الاسلام والمسلمین کاردان تصریح کرد: شاهد دیگری که معنای سرپرست در واژه مولا در این حدیث را نشان می‌دهد، اصل عدم اشتراک بوده که در اینجا حاکم است و علمای تشیع و اهل سنت در این اصل شکی نداشته و آن را اصلی عقلانی می‌دانند، بر اساس این اصل وقتی یک فرد لغوی کلمه‌ای دارای چند معنی را بیان می‌کند، همه معانی آن حقیقی نیستند و در لفظی که دارای چند معنی مجازی و یک معنی مورد یقین است، باید معنی مورد یقین آن را مورد توجه قرار داد.

آیا قرائن خارجی وجود دارد که این حدیث دلالت بر ولایت حضرت امیر مؤمنان می‌کند؟

وی همچنین در خصوص قرائن خارجی دلالت حدیث، گفت: در اینجا چندین قرینه خارجی وجود دارد که این حدیث بر ولایت علی(ع) دلالت دارد، اول اقراری است که پیامبر اکرم از صحابه گرفته و می‌پرسند چه کسی اولی بر مردم است؟ و بعد از این که مردم خود رسول خدا را اولی می‌دانند، آن گاه جمله «من کنت مولا فعلی مولاه» را می‌فرمایند، دوم نیز دعایی است که پیامبر بعد از این فرمودند «وال من والا و عاد من عاداه» که اگر مولا به معنی دوستی بود پیامبر چنینی دعایی نمی‌فرمودند.

وی قرینه سوم را این دانست که بعضی از کسانی که در غدیر خم حضور داشتند، از شاعران عرب بودند و بعد از خطبه غدیر این واقعه را به صورت شعر در آورده‌اند که از آن جمله حسان‌بن‌ثابت است که اشاره به این واقعه عظیم کرده است و گفت: قرینه چهارم اقتضای حکمت رسول خدا است که در آن شرایط، همه را امر به برگشت کردند و اگر پیامبر تنها می‌خواستند اشاره به دوستی خود با حضرت علی(ع) نمایند، با مقتضای حکمت ایشان سازگار نبود.

استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: حدیث تهنیت، قرینه پنجم است که بعد از معرفی حضرت علی(ع) به عنوان جانشین، بسیاری از کسانی که در آنجا بودند این خلافت و جانشینی را به امیر مؤمنان تبریک گفتند و نام بعضی از آن اشخاص نیز در نص تاریخ وجود دارد؛ قرینه بعدی نیز آیه اکمال است که نشان دهنده امری بسیار فراتر از دوستی یعنی ولایت است، همچنین آیه ابلاغ که خداوند به رسولش می‌فرماید «اگر این کار را انجام ندهی رسالت و ابلاغ خود را به پایان نرسانده ای».

آیا حدیث ثقلین به عنوان قرینه است؟

وی قرینه بعدی را حدیث ثقلین دانست و گفت: 20 تن از صحابه این حدیث را با حدیث غدیر ذکر کرده‌اند، یکی از صحابه اهل سنت که در کتاب سنن خود به این مورد اشاره کرده است، واژه ثقل نیز به معنای ارزشمند است و پیامبر(ص) دو چیز را بسیار ارزشمند می‌دانند که یکی اهل بیت و دیگری قرآن است، همچنین بعد از آن، پیامبر دست حضرت علی(ع) را بلند می‌کنند که نمونه‌ای از اهل بیت(ع) بودند.

حجت الاسلام والمسلمین کاردان در پایان با اشاره به نکاتی که در حدیث شریف ثقلین نشان داده شده است، گفت: چون قرآن سخن الهی و تجلی علم الهی است و این‌که این حدیث، اهل بیت(ع) را در کنار قرآن قرار داده، نشان دهنده نهایت کمال این خاندان است، همچنین نشان دهنده این است که این ولایت مختص غدیر نیست و در دوران‌های دیگر نیز خواهد بود تا زمانی که در کنار یکدیگر قرار گیرند./932/پ202/س