گزارشی معنادار از بازار نشر کتاب؛
برتری انتشار کتاب‌های دینی در آخرین گزارش میدانی بازار نشر
خبرگزاری رسا ـ گزارش تیراژ انواع کتاب‌های منتشره در بازار ایران، نتایجی قابل توجه به دست می‌دهد که در جای خود بایستی مورد تحلیل و تبیین قرار بگیرد. شاید مهم‌ترین نکته در این خصوص افزایش قابل توجه و تأمل برانگیز بازار نشر در حوزه کتاب‌های دینی باشد.
رصد بازار نشر کتاب نتایج معناداری را برای خبرنگار سرویس اندیشه خبرگزاری رسا به همراه داشت. نتایجی که در جای خود بایستی مورد تحلیل و تبیین قرار بگیرد. شاید مهم‌ترین نکته در این خصوص افزایش قابل توجه و تأمل برانگیز بازار نشر در حوزه کتاب‌های دینی باشد.
بازار کتاب و محصولاتی که به جهت کمی و کیفی در این میدان عرضه می‌شوند، همیشه می‌توانند معانی مختلف و متنوعی چه از بعد جامعه شناسانه و چه به جهت تمایلات عموم مخاطبان کتاب و نیز میزان توجه جامعه کتابخوان به مضامین و محتواهای کتب تازه به نشر رسیده و به تبع آن، نوع و میزان توجه ناشران مختلف نسبت به این حوزه‌ها به همراه داشته باشند.
اینکه ناشران ما و به دنبال آن طیف نخبگانی و مردم کتابخوان این حوزه به چنین مسئله‌ای توجه نشان می‌دهند، گویای این نکته است که در عین هجوم‌های تبلیغاتی و بمباران رسانه‌ای مختلف علیه دین و مفاهیم مذهبی و انسانی، کماکان این کتب دینی هستند که در تراز آثار دلخواه مخاطبان فکر و اندیشه در جایگاه و پایگاه قابل توجهی قرار دارند.
آن چنان‌که خبرنگار ما از بانک اطلاعات موسسه خانه کتاب و بنابر یک گزارش آماری دقیق و کامل از هفته سوم مرداد و فاصله زمانی شنبه 18 مرداد تا چهارشنبه 22 مرداد 93 که توسط بخش کتابداری و اطلاع رسانی این موسسه تهیه شده، به دست آورده است، در این فاصله 1165 عنوان کتاب در بانک اطلاعات خانه کتاب ثبت شده است که بیشترین تعداد کتاب‌ها در موضوع علوم عملی و سپس دین بوده است. پس از آن به ترتیب موضوعات کودک و نوجوان، کمک درسی و ادبیات بیشترین تعداد را داشته‌اند.
در فاصله شنبه 18 مرداد 93 تا چهارشنبه 22 مرداد 93 در گروه کلیات 29 عنوان کتاب ثبت شده است که 28 عنوان تالیفی و یک اثر در بخش ترجمه بوده است. از میان این آثار 11 اثر چاپ اول و 18 اثر تجدید چاپی‌اند. متوسط شمارگان این آثار نیز 1145 نسخه اعلام شده است.
در گروه فلسفه و روانشناسی نیز 39 عنوان کتاب ثبت شده است که 20 عنوان اثر تالیفی و 19 عنوان در بخش ترجمه بوده و 24 اثر چاپ اول و 15 عنوان کتاب چاپ مجدد است. بر اساس این آمار در گروه فلسفه و روانشناسی متوسط شمارگان کتاب‌ها 1503 نسخه شده است.
در گروه دین 197 عنوان ثبت شده است که 157 اثر تالیفی و 40 عنوان کتاب ترجمه است. از این میان 93 عنوان کتاب چاپ نخست و 104 عنوان اثر تجدید چاپی‌اند. طبق این گزارش در گروه دین متوسط شمارگان کتاب‌ها 2978 نسخه اعلام شده است.
در گروه علوم اجتماعی 74 عنوان اثر ثبت شد که 66 عنوان تالیف و 8 عنوان کتاب ترجمه است و 48 اثر چاپ نخست و 26 عنوان کتاب تجدیدی چاپی‌اند و متوسط شمارگان آن 2374 نسخه اعلام شده است.
در گروه زبان 28 عنوان کتاب ثبت شده است که 26 اثر تالیفی و 2 اثر ترجمه است. بر اساس این آمار 7 اثر چاپ اولی و 21 اثر تجدید چاپی‌اند و طبق این گزارش متوسط شمارگان کتاب‌ها 2154 نسخه اعلام شد.
در گروه علوم طبیعی و ریاضیات نیز 33 عنوان اثر ثبت شده است که 25 کتاب تالیفی و 8 اثر در ترجمه بوده است. از این میان 20 اثر چاپ نخست و 13 اثر تجدید چاپ شده‌اند. بر اساس این اطلاعات و آمار متوسط شمارگان کتاب‌ها در این گروه 1431 نسخه است.
در گروه علوم عملی نیز 203 عنوان کتاب ثبت شده است که 169 اثر تالیفی و 34 اثر دیگر ترجمه‌اند و 154 اثر چاپ نخست و 49 کتاب دیگر تجدید چاپی‌اند. شمارگان متوسط کتاب‌ها در این گروه 1140 نسخه اعلام شده است.
در گروه هنر هم 26 عنوان کتاب ثبت شد که 15 اثر تالیفی و 11 کتاب در بخش ترجمه است و 15 عنوان چاپ نخست و 11 اثر دیگر تجدید چاپی‌اند. متوسط شمارگان این گروه نیز 1733 نسخه اعلام شده است.
در گروه ادبیات 138 عنوان کتاب ثبت شده است که 101 آن تالیفی و 37 عنوان ترجمه است و از این میان 70 اثر چاپ نخست و 68 کتاب دیگر تجدید چاپی‌اند. طبق این آمار متوسط شمارگان کتاب‌ها 1533 نسخه اعلام شده است.
در گروه تاریخ و جغرافیا نیز 38 عنوان اثر به ثبت رسیده است که 33 اثر تالیفی و 5 اثر دیگر ترجمه است. از این میان 20 اثر چاپ اول و 18 اثر تجدید چاپی‌اند و متوسط شمارگان آن 1898 نسخه اعلام شده است.
در گروه کتاب‌های آموزشی و کمک درسی نیز 165 عنوان اثر ثبت شد که تمام آن‌ها تالیفی بود. در این گروه اثر ترجمه‌ای ثبت نشده است و از میان 165 اثر ثبت شده 32 اثر چاپ نخست و 133 عنوان کتاب تجدید چاپی‌اند. بر اساس این گزارش متوسط شمارگان کتاب‌ها در این گروه 3695 نسخه عنوان شده است.
در گروه کودک و نوجوان نیز 195 عنوان کتاب ثبت شده است که 138 اثر آن تالیفی و 57 اثر در بخش ترجمه بوده است. از این میان 64 اثر چاپ نخست و 131 کتاب تجدید چاپی‌اند و متوسط شمارگان کتاب‌ها نیز 4075 نسخه اعلام شده است.
شایان ذکر است در فاصله شنبه 18 مرداد 93 تا چهارشنبه 22 مرداد 93 تعداد کتاب‌های چاپ شده در تهران 953 عنوان و در شهرستان‌ها 212 عنوان است.
در این گزارش منظور از کتاب‌های «تألیف» به تمامی آثاری اطلاق می‌شود که ترجمه نباشد و آثاری چون تصحیح، تدوین، گردآوری، تحقیق، شعر و نظایر آن را در بر می‌گیرد و منظور از موضوع «آموزشی و کمک درسی» کتاب‌هایی است که به نحوی با مواد درسی و برنامه‌های آموزشی تمام مقاطع تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان مربوط هستند و مخاطبان آن‌ها دانش‌آموزان از پیش‌دبستانی تا دبیرستان هستند.
آری، همان‌طور که گفتیم، رصد بازار نشر کتاب نتایج معناداری را برای همه ما علاقمندان کتاب به همراه داشت. نتایجی که در جای خود بایستی مورد تحلیل و تبیین قرار بگیرد و بی‌تردید مهم‌ترین نکته در این خصوص، افزایش قابل توجه و تأمل برانگیز بازار نشر در حوزه کتاب‌های دینی است. ای کاش مدیران فرهنگی و مسئولان امر، قدر این فرصت غنیمت را بدانند و با برنامه ریزی بهتر، در امر کتب دینی و عرضه هر چه بهتر آن، بر افزایش کمی و البته کیفی مخاطبان این آثار یاری رسانند.
/1327/503/ر
ارسال نظرات