شیعه یک عقیده، اندیشه و تفکر است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، حجت الاسلام والمسلمین هاشم هاشم‌زاده هریسی، نماینده مردم آذربایجان‌شرقی در مجلس خبرگان رهبری امروز در جمع خبرنگاران درباره چگونگی احیای مناظرات دینی امام رضا(ع) با دیگر ادیان ابراهیمی و بهره مندی از تبعات مثبت این تعامل در دنیای معاصر اظهار داشت: مناظره های امام رضا(ع) علم، کلام، عقاید، فلسفه و مجموعه ای از علوم اسلامی و انسانی است.

وی با بیان این‌که مناظرات افزون بر علم یک متد یا روش نیز هست، خاطرنشان کرد: روش مناظره های امام رضا(ع) چگونگی بحث و برخورد درست با مخالفان، دشمنان و معاندین را نشان می دهد، اینکه ما تنها نماز، روزه، امر به معروف و خدمت به مردم کنیم و آنها را به سوی خدا دعوت کنیم، اعمال خوبی است، اما دین اسلام تنها دین عمل نیست بلکه دین روش هم هست.

عضو خبرگان رهبری افزود: باید همه اعمال خود را با روش، شکل و قالب درستی انجام دهیم، اگر روش درست نباشد، عمل خوب فاسد می شود. به عنوان مثال اگر ما امر به معروف که بهترین و مهم ترین عبادت است را با روش نامناسبی انجام دهیم و به گونه ای عمل کنیم که مردم از دین فرار کنند، به مردم توهین شود و دل شکسته شوند، امر به معروف ما تبدیل به منکر می شود.

حجت الاسلام والمسلمین هریسی با بیان این‌که عمل صالح باید دارای ذاتی خوب، برای خدا و با روش، قالب و زبان درست باشد، گفت: دعوت دنیا به سوی خدا، اسلام و عدالت بسیار شایسته است، اما چگونگی و روش دعوت از اهمیت بسیاری برخوردار است. ما باید دنیا را به زبانی به سوی خدا دعوت کنیم که موجب لجاجت و خصومت آنان نشود و دردسرها و هزینه هایی برای ما نداشته باشد. این اصل در مناظرات امام رضا(ع) به خوبی مشهود است.

این حقوقدان برجسته کشور افزود: امام رضا(ع) در دعوت مردم به سوی خدا، فلسفه و کلام روش خاص و درستی داشتند. برای دشمن خط قرمزی مشخص نمی کردند و اجازه می دادند هر چه که می خواهند بگویند، پس از آن امام با علم خود و بیان چند جمله آنها را قانع می کرد. اگر مناظره کنندگان امام افرادی منصف بودند، به سوی خدا و امام رضا(ع) بازمی گشتند و در غیر این صورت در جای خود می ماندند.

عضو خبرگان رهبری افزود: ما با استفاده از سیره امام رضا(ع) باید توجه داشته باشیم که در برخورد با دشمنان خود خشونت، ناسزا و خصومت به خرج ندهیم و به مقدسات آنان توهین نکنیم، چراکه توهین به مقدسات مساوی با همه زشتی هاست. می توانیم با روشی درست و مناسب مقابل شیعه هراسی، اسلام هراسی و ایران هراسی را بگیریم و ثابت کنیم که اسلام سازنده و آیین صلح، صفا، مهر، محبت و رحمت است.

وی تصریح کرد: مناظرات امام رضا(ع) بسیار پر محتوا و زیباست، چراکه در آن زمان مامون به مسایل علمی علاقه پیدا کرده بود و فلاسفه و علمای کلام را جمع می کرد و امام رضا(ع) را به مناظره علمی با آنان دعوت می کرد. امام رضا(ع) از این فرصت استفاده کرد و بدون توجه به اینکه این افراد از ادیان دیگر هستند، اسلام را قبول ندارند و شاید به اسلام توهین هم کرده باشند، با آنها به شیوه ای درست بحث و مناظره می کرد.

حجت الاسلام والمسلمین هاشم زاده هریسی به مناظره های درون دینی امام رضا(ع) نیز اشاره کرد و گفت: امام نه تنها با ملل، ادیان و مذاهب مختلف حتی با کسانی که دین ندارند، مادی و منکر همه معقولات هستند نیز مناظره می کرد علاوه بر این امام مناظرات درون دینی نیز داشتند یکی از اصحاب امام موسی کاظم (ع) اموالی از مردم گرفته بود و برای اینکه این اموال را به امام رضا(ع) نسپرد، ایشان را انکار می کرد، در این میان عده ای هم از او تبعیت کردند و مذهب واقفیه را تشکیل دادند. در آن زمان امام رضا(ع) آنها را تکفیر نکرد بلکه با آنان نیز وارد مناظره و مذاکره شد و آنها را قانع کرد.

وی ادامه داد: امام رضا(ع) تندروی را نمی پسندید و معتقد بود تندروی که حاصل شود انسان حد و مرز نمی شناسد و نمی تواند معیار عدالت و انصاف را رعایت کند و از حق تجاوز می کند. امام همگان را به اعتدال دعوت می کرد، از نظر امام همه مسایل و مشکلات را می توان با مناظره و علم و در جایی که امکان دارد با محبت حل کرد.

عضو خبرگان رهبری با تأکید بر این‌که کاهش یا حذف افراط گرایی و خشونت از جهان اسلام با الگوبرداری از سیره امام رضا(ع) میسر است، افزود: روش مورد استفاده امام در مناظره ها می تواند برای مقابله امروز ما با گروه های افراطی  الگوی مناسبی باشد، اما متأسفانه مناظرات ایشان تنها در کتاب ها مانده و بایگانی شده است. باید با استفاده از روش رضوی؛ اسلام، انقلاب و مکتب تشیع را به جهان معرفی کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین هریسی افزود: اگر می خواهیم شیعه را در سراسر جهان حفظ کنیم باید به گونه ای عمل کنیم که همه یا اکثریت قاطع، حقیقت شیعه یعنی اینکه شیعه یک گروه نیست، بلکه یک مذهب، عقیده، اندیشه و فکر است. دارای منطق، اعتدال و عدالت است و تندرو نیست را به اثبات برسانیم. اگر ما بتوانیم عملاً و قولاً شیعه را به این صورت معرفی کنیم بسیاری از کشورها در برابر شیعه سر تعظیم فرود می آورند یا لااقل خصومت نمی کنند.

وی به اقدامات امام رضا(ع) در گسترش مکتب تشیع در ایران اشاره کرد و افزود: دوره امامت حضرت رضا(ع) در عصر سه خلیفه عباسی بسیار ستمگر و مکار قرار گرفته بود، اما ایشان به گونه ای با آنها معاشرت می کرد که بتواند در آن مخمصه ها تشیع را حفظ کند. امام با روش و رفتار خود شیعه و همچنین عزت، جان و مال آنها را تا حد امکان حفظ و مدیریت کرد. امام به بهانه ولایتعهدی به ایران آمد و ایران را پناهگاه امامزاده ها و شیعه قرار داد.

نماینده خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: در آن دوران شیعیان از هر منطقه ای که تحت فشار بودند، فرار می کردند و به ایران می آمدند؛ ایران در زمان امام رضا(ع) تبدیل به مهد امن برای شیعیان شده بود. پس از آن مردم ایران که محب اهل بیت و ائمه بودند، در امنیت می توانستند امامان خود را زیارت کنند و از وجود امام رضا(ع) در کنار خودشان بهره ببرند.

عضو خبرگان رهبری گفت: متاسفانه تنها به بیان حقایق با اندیشه و سلیقه شخصی اکتفا می کنیم و روش درست و واحدی نداریم. این در صورتی است که نیمی از عمل صالح بیان حق، عقیده و گفتار اصولی است و نیم دیگر آن دقت در انتخاب روش گفتار با دشمنان و دوستان و تبیین معادلات بین المللی را تشکیل می دهد. ما طبق تاکید قرآن باید سخن نیک را با محبت، عدالت و زبان نرم بیان کنیم.

هاشم زاده هریسی به سوء استفاده گروه های تندرو از بحث ها و اختلافات سیاسی در کشورها اشاره کرد و گفت: باید با الگوبرداری از سیره امام رضا در مناظره، دعواهای سیاسی، جناح بندی ها، تهمت ها، افتراها و تندروی ها را از بین ببریم. تندروی داعش از یک اندیشه شروع شده است، اندیشه ای که در اثر خصومت، تکفیر، پمپاژ کردن بدبینی و خیانتکاری خود ما حاصل شده است./935/پ202/ب4