ادبیات شبه مدرن، خالی از شاهکار نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمود بشیری، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، غروب شنبه 28 شهریور در برنامه کرسی آزاد اندیشی با موضوع تاملی بر ادبیات داستانی پیش از انقلاب در پژوهشگاه فرهنگ تهران، گفت: آثاری که در دوره ادبیات شبه مدرن تاثیر‌گذار هستند، از جمله قصه پر غصه از عارف قزوینی، سگ ولگرد صادق هدایت، شعر مجهول سیمین بهبهانی و تهران مخوف مشفق کاظمی هرگز نمی‌توانند اثری ضعیف قلمداد شوند.
وی افزود: این آثار آنقدر قدرت دارند که در زمان حال نیز عده‌ای را جذب خود می‌کنند که نشان دهنده قدرت این نویسندگان است، شاید این آثار شبه مدرن باشند اما هرگز عمله استعمار نبودند.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی دو جریان مشخص در داستان نویسی را تحلیل کرد و ابراز داشت: در داستان نویسی دو جریان وجود دارد که یکی بیخیال و دیگری عمل‌گرا است، افرادی مانند جمالزاده در دسته‌ای از نویسندگان قرار دارند که عمل‌گرایی را مد نظر خود قرار داده بودند.
منتقد ادبیات داستانی با تشریح طرز فکر عمل‌گرایان، اظهار داشت: جریان ادبی عمل‌گرا که دلسوزانه ادبیات را هدایت و رهبری می‌کردند حتی روحانی نما‌ها را مورد نقد قرار می‌دانند.
وی ادامه داد: همه نویسندگانی که در دوره ادبیات شبه مدرن هستند را نمی‌توان غرب‌زده و جیره خوار استعمار دانست، شاید فقط تکنیک‌هایی غرب‌زدگی در آثارشان دیده می‌شود.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان مطلبی در خصوص سبک سیال ذهن، گفت: نویسندگان این دوره با نوعی خُل اندیشی در آثارشان انتقادات بسیار تندی را متوجه حاکمان زمان خود می‌کردند.
بشیری در پایان با اشاره به سبک رمان نویسی، گفت: ما نباید رمان را بستر ادبیات شبه مدرن بدانیم زیرا رمان ریشه در سنت‌های ما ایرانیان دارد.
گفتنی است مهدی حجوانی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در حاشیه این مراسم، گفت: ادبیات پیش از مشروطه را نباید تقدس بخشید زیرا تعهد و آرمان‌گرایی در این دوره از ادبیات وجود ندارد.
وی افزود: خصلت ادبیات امروز و تفاوت آن با گذشته این است که در گذشته پندگویی و صراحی گویی وجود داشته است اما در پیچیدگی‌های رمان امروز نویسندگان از این پند‌گویی‌ها و اندرز‌گرایی‌ها استفاده نمی‌کنند.
حجوانی در خصوص کارکرد رمان گفت: رمان به این دلیل طرفدار دارد که مردم خسته، سرخورده و فقیرو به‌دنبال آرامش به خواندن این سبک روی می‌آورند و این وجهی از خواندن آثار ادبی است که در این قشر دیده می‌شود./856/202/ب3