تهران و مسكو در فازهاي جديد همكاري قرار گرفتند
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه جوان، رؤساي جمهور ايران، روسيه و آذربايجان ديدار مشتركي را روز دوشنبه هجدهم آبان در شهر باكو، مركز آذربايجان، خواهند داشت و ولاديمير پوتين، به همين مناسبت مصاحبه‌اي با آذرتاك، خبرگزاري رسمي آذربايجان، كرده است.
او در اين مصاحبه به موضوعات متفاوتي از همكاري هسته‌اي با ايران گرفته تا احداث كريدور حمل و نقل شمال-جنوب، همكاري‌هاي دو جانبه در زمينه انرژي و مبارزه با تروريسم اشاره و تاكيد كرده كه همكاري هسته‌اي ايران و روسيه راهبردي است.
با توجه به تنوع و گستردگي زمينه‌هاي همكاري دو طرف بايد گفت كه سمت و سوي راهبردي روابط دو طرف بسيار فراتر از زمينه هسته‌اي است چرا كه دو طرف هم تجربه موفقي از همكاري در زمينه‌هاي مختلف داشته‌اند و هم اينكه پتانسيل موجود براي توسعه روابط در جهت امنيت ملي و منطقه‌اي دلالت بر عمق راهبردي اين روابط دارد.
يكي از تجربه‌هاي موفق در مبارزه با تروريسم است كه هر دو كشور مورد تهديد مستقيم پديده شوم تروريسم در منطقه هستند. جنگ سوريه باعث شده تعداد قابل توجهي از شهروندان روسي، به خصوص از منطقه قفقاز شمالي راهي سوريه شده و به عضويت گروه‌هايي تروريستي از جمله داعش در بيايند و از طرف ديگر، توسعه قدرت داعش تا شمال عراق به صورت مستقيم مرزهاي ايران را مورد تهديد قرار داده است. تهديد مشترك از سوي اين گروه‌ها دو كشور را به سوي همكاري مشترك نظامي-اطلاعاتي در سوريه سوق داده و نتيجه موفق اين همكاري طي چند ماه اخير در سوريه ديده شده كه منجر به شكست‌هاي پي در پي تروريست‌ها و آزادسازي مناطق وسيعي از دست آنها شده است. از آنجا كه پديده تروريسم از سوي دشمنان اصلي منطقه‌اي و بين‌المللي دو طرف برنامه‌ريزي و حمايت شده، بايد گفت كه اين تجربه مشترك نمي‌تواند تنها محدود به سوريه باشد و هر دو طرف بايد برنامه‌هاي بلندمدتي براي حفظ امنيت خود در برابر اين پديده طراحي و تدوين بكنند. امنيت حوزه درياي خزر يكي ديگر از زمينه‌هاي راهبردي امنيت مشترك دو طرف باشد، چرا كه دخالت‌هاي دشمنان مشترك غربي و منطقه‌اي مثل رژيم صهيونيستي در اين منطقه در سال‌هاي اخير نياز به همكاري مشترك دو طرف را ضروري ساخته است تا اين حوزه از امنيت پايداري برخوردار باشد.
بايد توجه داشت كه ايران در ميان كشورهاي حاشيه درياي خزر مي‌تواند اصلي‌ترين و مهم‌ترين شريك امنيتي روسيه باشد چرا كه مرز طولاني دريايي، پتانسيل‌هاي لازم چنين شراكتي و قرار گرفتن در جبهه مقابل غرب از مختصات ايران است كه روسيه نمي‌تواند اين مختصات را به طور كامل و جامع در ديگر كشورهاي حاشيه درياي خزر بيابد. پوتين در اين مصاحبه مفصل از كريدور ريلي شمال-جنوب گفته و حتي به دو وام به ارزش 2 ميليارد و 500 ميليون دلار به ايران براي احداث اين كريدور و ساخت يك نيروگاه برق حرارتي در نزديك بندرعباس و برقي كردن راه‌آهن در مسير گرمسار-اينچه اشاره كرده است. اين مسير ريلي نقش اساسي در حمل نقل دارد كه با پيوستن به شبكه ريلي آسياي مركزي و روسيه، مسيري طولاني براي حمل و نقل كالاها در ورودي خليج فارس به سوي اروپا خواهد داشت. گذشته از تأثير قابل توجه اقتصادي اين كريدور براي ايران، بايد به پيوستن ايران به مسير ترانزيتي كالا در سطح بين‌المللي توجه كرد كه اين كريدور به وجود مي‌آورد و باعث عضويت ايران در شبكه حمل و نقل بين‌المللي مي‌شود. عضويت ايران در سازمان همكاري شانگهاي يكي ديگر از همكاري‌هاي راهبردي مشترك دو طرف است كه پوتين در همين مصاحبه به آن اشاره كرده و گفته كه از عضويت ايران در اين سازمان حمايت مي‌كند. هر چند او اين حمايت را پيش از اين هم اعلام كرده بود اما بايد گفت كه تكرار اعلام حمايت كافي نيست و پوتين بايد تلاش جدي در اين زمينه انجام بدهد تا عضويت رسمي ايران در اين سازمان محقق بشود. عضويت ايران در اين سازمان منجر به توسعه همكاري ايران با كشورهاي تأثيرگذار آسيايي مثل چين و هند مي‌شود اما بايد گفت كه روابط راهبردي ايران و روسيه را نيز تقويت مي‌كند چرا كه باعث تقويت روابط ايران با كشورهاي آسياي مركزي مي‌شود و همين نيز از ميزان نفوذ و دخالت كشورهاي غربي در اين حوزه مي‌كاهد كه در نهايت باعث حفظ منافع روسيه در اين حوزه مي‌شود. در مجموع، اين زمينه‌هاي متنوع چشم‌انداز گسترده‌اي از روابط راهبردي دو كشور را نشان مي‌دهد و انجام مانورهاي نظامي مشترك را توجيه مي‌كند تا ضامن حفظ اين زمينه‌ها و تقويت روابط دو طرف باشد./998/102/ب3