هر کسی با هر هدفی نمی‌تواند گرداننده رسانه دینی باشد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در قم، حجت‌الاسلام و المسلمین عباس رفعتی نائینی، رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم، عصر یک‌شنبه در درس خارج فقه رسانه که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد با اشاره اجمالی بر مباحث گذشته به تعریف رسانه دینی پرداخت و اظهار داشت: رسانه دینی اهدافی دارد که مهم‌ترین آنها هدایت جامعه اسلامی به سوی دین‌داری و خداپرستی است.
حجت الاسلام والمسلمین عباس رفعتی نائینی با بیان این که هر عملی ممکن است یک هدف اصلی و یک‌سری اهداف جانبی داشته باشد افزود: اولین و اصلی‌ترین هدف رسانه دینی هدایت جامعه به سوی دین و خداپرستی است همچون قیام عاشورا که دارای اهداف اصلی و اهداف تمهیدی بوده است.
وی با قرائت روایت «إِنَّ اللَّهَ قَدْ شَاءً يَرَاكَ قَتِيلًا وَ شَاءً يَرَاهُنَّ سَبَايَا» ابراز داشت: اصلی‌ترین هدف امام حسین(ع) انجام تکلیف الهی بود چرا که ایشان مکلف بر این قیام و این نهضت شده بودند.
رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم به نوشته‌های امام(ع) در زمانی که بر اثر تهاجم عمّال حکومت ناچار شد از مدینه خارج گردد اشاره و تصریح کرد: امام حسین(ع) یک‌سری اهداف فرعی‌والا از قبیل اصلاح امت، امر به معروف و نهی از منکر، احیای سنت‌های دینی و به دست گرفتن حاکمیت سیاسی داشته است از این رو فرموده است: «إِنّى لَمْ أَخْرُجْ أَشِرًا وَلا بَطَرًا وَلا مُفْسِدًا وَلا ظالِمًا وَإِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الإِصْلاحِ فى أُمَّةِ جَدّى، أُريدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَأَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ، إِن کانَ دینِ محمدٍ لَم یَستَقِم إِلاّ بِقَتلِی فَیا سُیُوفَ خُزینی».
وی تأکید کرد: زمانی که گفته می‌شود هدف اصلی از تأسیس یک رسانه دینی هدایت جامعه اسلامی است، ضروری است تا این هدف خود را در پیام نیز نشان دهد از این رو در جلسات آتی درباره مسئله پیام‌رسان و عوامل رسانه بحث خواهد شد و تبیین خواهد شد که هر کسی با هر هدفی نمی‌تواند گرداننده و نقشآفرین رسانه دینی باشد چرا که هدف پیام رسان می‌بایست هدایت جامعه اسلامی باشد.
هدایت می‌تواند به معنای طریق به مطلوب یا واصل شدن به مطلوب باشد
این استاد سطح عالی حوزه با بیان کلام مرحوم علامه طباطبائی در چهاردهمین جلد کتاب المیزان که در ذیل آیه 55 سوره طه «قالَ رَبُّنَا الَّذي أَعْطي کُلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدي» در قرآن کریم آمده است: (خدای ما آن کسی است که به هر چیزی خلقتش را عطا کرده است، سپس او را هدایت کرده است)، اظهار داشت: علامه در اینجا هدایت را تعریف و تبیین می‌فرماید به این‌که هدایت یا به معنای نشان دادن طریق و راهی است که انسان را به مطلوب هدایت کند یا آن‌که به معنای هدایت کردن انسان تا رسیدن به مطلوب است.
وی در ادامه افزود: دو معنای مذکور به این مسئله بازگشت دارند که انسان در نهایت به مطلوب برسد و تفاوتی ندارد به وسیله کدام یک از دو روش باشد چرا که مطلوب در قرآن کریم به معنای «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ» آمده است و آن را رسیدن به عبودیت الهی که بالاترین مقام و کمال انسانی است معرفی می‌کند.
حجت الاسلام والمسلمین عباس رفعتی نائینی آیه «مَا عَلَی الرَّسولِ اِلّا البَلاغُ» را از مصادیق معنای مطلوب برشمرد و تأکید کرد: بلاغ رساندن پیام است و افراد با توجه به ظرفیتشان پیام را دریافت می‌کنند به طوری که گاهی اوقات این پیام موصل الی المطلوب است و راه را نمایان می‌سازد از این رو قرآن کریم توسط آیات گوناگون به معنای مطلوب اشاره می‌کند.
وی با بیان این که هدایت‌های الهی انسان را به مطلوب می‌رساند ابراز داشت: خداوند متعال در آیه 97 سوره اسراء این مطلب را به صراحت فرموده است: «وَ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ عَلي وُجُوهِهِمْ عُمْياً وَ بُکْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعيراً» که هر که را خدا هدایت کند او رهیافته است و .... .
رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم وظیفه پیام‌رسان را به معنای نشان دادن مسیرِ رسیدن به مطلوب دانست و خاطرنشان کرد: پیامبر اکرم(ص) تنها وظیفه داشت مسیر را بر بندگاه خدا نشان دهد همان‌گونه که خداوند در قرآن کریم به این موضوع اشاره می‌کند: «ما أَنْزَلْنا عَلَيْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقي» (اى پیامبر، ما این قرآن را بر تو فرو نفرستادیم تا براى ابلاغ آن به مردم به رنج بیفتى).
این استاد سطح عالی حوزه بیان داشت: زمانی که گفته می‌شود هدف اصلی رسانه هدایت جامعه است، منظور آن است که رسانه جامعه را به سوی مطلوب حرکت دهد از این رو رسانه به وسیله تکرار می‌تواند جامعه را برای انجام کاری ترغیب می‌کند.
رسانه می‌تواند فرهنگ‌ساز باشد
وی ادامه داد: رسانه می‌تواند فرهنگ‌ساز باشد نه این که به صرف ابلاغ فرهنگ، فرهنگ صحیح و فرهنگ غلط را فقط نمایان سازد به همین جهت وظیفه رسانه ملی مدیریت فرهنگ جامعه و هدایت آن به سوی فرهنگ صحیح است.
حجت الاسلام والمسلمین عباس رفعتی نائینی تصریح کرد: توسط آیات و روایت می‌توان اثبات کرد که با هدایت جامعه به سوی دین می‌توان سبک زندگی دینی را در جامعه پیاده‌سازی کرد تا جامعه‌ای پدید آید که شامل تمام ابعاد عبادت، اخلاق، آداب و سیاست دینی باشد.
قرآن کریم اصلی‌ترین رسانه دین اسلام
وی با بیان این که اصلی‌ترین رسانه دین اسلام قرآن کریم است افزود: قرآن رسانه‌ای مکتوب است که به عنوان اعجاز پیامبر اکرم(ص) که شامل همه ابعاد اعجاز همچون اعجاز علمی، اعجاز بلاغی و اعجاز تأثیرگذاری بر مردم جهان ارائه شده است. همان‌طور که تمام کتب آسمانی یک رسانه مکتوب با هدف هدایت انسان‌هاست.
گفتنی است رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم در ادامه این جلسه با قرائت و توضیح آیات 97 سوره بقره، 4 سوره آل‌عمران و 89 سوره نحل، قرآن کریم را کتابی هدایتگر بر عموم مردم جهان دانست. /878/پ201/ی