نشست علمی «مطلوب های اخلاقی، غایت و عقلانیت اخلاقی زیستن» برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی و تخصصی «مطلوب های اخلاقی، غایت و عقلانیت اخلاقی زیستن» امروز با سخنرانی رقیه تمیمی، سعید عدالت جو و رؤیا فضلی خانی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی برگزار شد.

در ابتدای این نشست عدالت جو گفت: طب سنتی بیشتر به تعادل تأکید دارد، و اینکه برای هر فرد مختلف تفاوت دارد، در سنت اسلامی هم به تفاوت حدوسط افراد اشاره شده است.

وی با اشاره به نظریه ارسطو، عنوان کرد: از نظر ارسطو فردی می تواند حد وسط را تشخیص دهد که دارای حکمت عملی باشد.

عدالت جو بیان داشت: از نظر ارسطو فردی که تربیت صحیح دارد و عواطف او درست با توجه به تجربیات و عرف قادر است بهترین امر را برای زندگی تشخیص دهد.

در ادامه نشست فضلی خانی پژوهشگر فلسفه اخلاق درباره نظریات اگوستین در مورد مطلوب‌های اخلاقی، گفت: از زمانی که اگوستین به آیین مسیحیت گرایش پیدا می‌کند نقطه عطف زندگی او آغاز می‌شود و از اندیشه فلسفی به اندیشه ایمانی سوق پیدا می کند.

وی افزود: اگوستین بعد از مدت ها سرگشتی‌ معرفتی برای نخستین بار به خداوند گرایش پیدا کرده و اطمینانی را کسب می‌کند که موهبت الهی است، او در این مرحله از نوافلاطونی عبور کرده و به سطوح اشراقی رسیده بود.

فضلی خانی عنوان کرد: از نظر اگوستین کتاب مقدس تنها منبع اصیل شناختی است، عقل و ایمان نزد اگوستین به وحدت رسیده و عقل با ایمان تقویت شده و تابع آن می شود، اگوستین از عقل خودمحور یونانی گسست پیدا می کند و خود را تحت تاثیر اشراق الهی می‌داند.

پژوهشگر فلسفه اخلاق با بیان اینکه ما نیاز داریم که درباره انسان شناسی بدانیم، اظهار داشت: از نظر اگوسین انسان در مسیحیت با گناه متولد شده و با موهبت ایمان بخشیده شده و عقل او نجات پیدا می‌کند.

وی افزود: تفاوت ایمان مسیحی با شناخت افلاطونیان در این بود که افلاطونیان مقصد خود را می‌شناختند اما رویت نمی‌کردند بلکه مدعی آن بودند اما من اگوستین مسیحی به رویت ایمان اعتراف دارم.

فضلی خانی گفت: عشق احساس زودگذر لحظه ای نیست بلکه یقینی و صریح است، هسته اندیشه اگوستین مبتنی بر ایمان و وحی بود.

پژوهشگر فلسفه اخلاق بیان داشت: از نظر اگوستین اصول اخلاقی اصولی ثابت و ضروری است که همه درباره آن یک درک دارند، زیست اخلاقی باید بر اساس قوانین الهی باشد هر چه ایمان موثرتر باشد اشراقات حاصل از ایمان عقل انسان را روشن‌تر می‌کند.

وی ابراز کرد: متافیزیک اخلاق نزد اگوستین را باید با اشراق معرفی کرد که باید به حوزه اراده و عمل وارد شود.

فضلی خانی افزود: از نظر او عالم به ذات خیر است و شر زاده اخلاق و رفتار انسان است، آفت اخلاقی انسان را منیت می‌داند، کسانی که مطلوب اخلاقی را در چیزی غیر از خدا جستجو می‌کنند خود را فریب می‌دهد.

پژوهشگر فلسفه اخلاق با بیان اینکه از نظر اگوستین سعادت در جهان ابدی و نه در دنیا به دست می‌آید، عنوان کرد: در زبان فسلفه اسلامی خوبی خداوند ضروری به ذات است و عالم از آن به وجود آمده است اگر انسان از قانون طبیعی خارج شود شر رخ می‌دهد.

در ادامه این نشست رقیه تمیمی پژوهشگر فلسفه اخلاق درباره مطلوب‌های اخلاقی از دیدگاه توماس به سخنرانی پرداخت و گفت: او یک فیلسوف مسیحی و از فرقه دومنیکن است که رهبانیت شدید داشت.

وی افزود: او بسیار پرمطالعه بوده و آثار زیادی در 20 سال از خود ارائه می‌کند که مهمترین کتاب او جامع علم کلام  است که در واقع آن را می‌توان تفسیر کتاب مقدس دانست.

تمیمی بیان داشت: مهمترین شخصیت او متکلم و عالم الهی بودن است که تمام تلاش او برای شناساندن مسیحیت به جهان بوده است.

پژوهشگر فلسفه اخلاق اظهار داشت: بزرگترین منبع دریافت‌های دینی او از ارسطو و اگوستین بوده است، مهمترین منبع تعلیمات او کتاب مقدس بوده است، او فیلسوف قرون وسطی نیست.

وی افزود: آنچه در انسان‌شناسی توماس مهم است ترکیب انسان از نفس و بدن است، از نظر او نفس انسان مجرد است که با جسم در رابطه قرار می‌گیرد تا به تعالی برسد.

تمیمی با اشاره به نظریه دیگر توماس مبنی بر اینکه عقل قوه انسان است که با آن دنیا را می‌شناسد، عنوان کرد: او اعتقاد دارد که انسان تصویری از خدا است، یعنی جنبه الهی بودن انسان به مساله عقلانی بودن او مربوط می شود.

پژوهشگر فلسفه اخلاق گفت: از نظر توماس انسان موجودی با فعل اخلاقی است که عقلانیت عامل اخلاقی شدن او است، بنابراین باید منشا خیر بوده و غایت داشته باشد.

وی افزود: از نظر او تمام فعالیت‌های بشری دارای غایت بوده و به سوی خیر در حال حرکت است، در اسلام هم علما قائل هستند که انسان‌ها ذاتا در جستجوی خیر هستند.

تمیمی بیان داشت: توماس مثل اگوستین سعادت دنیوی را رد نمی‌کند بلکه مقداری از آن را می‌پذیرد، از نظر او رسیدن به سعادت با کسب فضیلت ممکن است.

پژوهشگر فلسفه اخلاق افزود: توماس خیلی روی قانون خیلی تاکید داشته و اعتقاد دارد که خداوند انسان را به وسیله قانون به سوی سعادت سوق می‌دهد.

وی اظهار داشت: دلیل اعمال اخلاقی از نظر او ذات حقیقی انسان است که با آمدن در این دنیا در وجود او باقی مانده است./807/200/ب2