نقش اخلاقی نهاد‌های مدنی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مصطفی معین، رییس انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری، در پیش همایش کنگره بین المللی «اخلاق در علوم و فناوری»، که با حضور اساتید و دانشجویان دانشگاه مفید در سالن همایش‌های دکتر ناصر فربان‌نیای دانشگاه مفید برگزار شد، با موضوع نقش اخلاقی نهاد‌های مدنی به سخنرانی پرداخت.
رییس انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری، با شگفت‌انگیز خواندن سرعت تحولات علم و فناوری، تأکید کرد: تحولات علم و فناوری در عین حال که بسیار سریع است، شگفت‌انگیز نیز بوده و در همه بخش‌های اجتماعی به سرعت تأثیر می‌گذارد.
وی با مهم ارزیابی کردنِ نقش اخلاقی نهاد‌های مدنی، خاطرنشان کرد: با آن که مسایل اخلاقی نسبت به سرعت تحولات علم و فناوری فرسنگ‌ها عقب است اما با این حال اخلاق و بی‌اخلاقی در جامعه امروز نقش راهبردی پیدا کرده است و مسأله مطرح امروزی در دنیا به شمار می‌رود.
این استاد دانشگاه با اشاره به آفات بداخلاقی در جهان یادآور شد: در قرن بیستم بر اساس بی‌اخلاقی که وجود داشت، 100 میلیون تلافات انسانی به وقوع پیوسته است.
وی عنوان کرد: در حالی که پیامبر اکرم(ص) اصل رسالت خود را مکارم و ارزش‌های اخلاقی جامعه بشری مطرح کرده‌اند پس از گذشت سالیان زیاد، در عصر کنونی نیز جهان به اهمیت اخلاق و تأثیر آن در زندگی اجتماعی خود پی‌برده است.
معین اظهار داشت: با جستجوی کلید‌واژه‌های مهم مباحث اخلاقی در معروف‌ترین جستجوگر اینترنتی می‌توان به اهمیت مسأله اخلاق در جهان پی‌برد، زیرا در خصوص هر واژه اخلاقی که در فضای مجازی جستجو شود، به میلیون‌ها و میلیارد‌ها محتوای تولیدی برخورد خواهید کرد و این نشان از اهمیت بالای مباحث اخلاقی است.
وی ابراز داشت: معجزه ارتباطات و جهانی شدن اطلاعات منجر شده است تا مسأله جهانی شدن اخلاق مطرح باشد و اخلاق حرفه‌ای مدنظر باشد و کمیته‌های اخلاقی، پژوهش‌های اخلاقی، سیاست‌های اخلاقی، درسنامه‌های اخلاقی، متخصصان اخلاقی، نشریات اخلاقی و ... به وجود آمده است.
رییس انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری با مطرح کردن سوالی مبنی بر این که گفتمان اخلاق چیست و چرا این موضوع در جهان مهم است؟، تصریح کرد: به خاطر شرایط جوامع امروزی و احساس نیازی که جهان به مقوله اخلاق کرده است، گفتمان اخلاق نیز شکل گرفته است.
وی در ادامه گفت: گفتمان اخلاق نوعی احساس همبستگی و همدلی در بین عامه بشر را افزایش می‌دهد و دارای مزایا و ارزش‌های فراوانی است که اهداف عالی همچون عدالت، برابری، صلح، احترام، گفت‌و‌گو و منزلت را همراه با خود دارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به پژوهشی که سازمان ملل در خصوص چالش‌های اخلاقی انجام داده است، تأکید کرد: در این پژوهش سوالات مختلفی برای کاربران در فضای مجازی مطرح شده است که در نهایت بر خانواده، آزادی، مسئولیت‌های متقابل، حفظ محیط زیست، عدالت، مهربانی، عشق به انسان و حیوان و طبیعت، امنیت، اندیشه و خیال ورزی، منزلت انسانی و... تاکید داشته است.
وی خاطرنشان کرد: سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی در زمینه شکل دهی و بالفعل کردن قدرت اجتماعی است. این سرمایه شامل روح اعتماد همه جانبه، تعاون، همبستگی، همکاری و همدلی و... است.
معین اظهار داشت: نسبت مستقیمی بین سرمایه اجتماعی یک جامعه و اخلاق مداری یک جامعه وجود دارد؛ از این رو زمانی که در یک جامعه اصل بر سوء ظن و دشمن مداری باشد این دشمنی و سوء ظن در جامعه رشد میکند.
وی تصریح کرد: در تحقیقاتی که در عرصه اعتماد به رهبران جوامع مختلف انجام شده است، مشخص شد که ۵۶ درصد در کشورهای مختلف به رهبران سازمانهای مدنی اعتماد دارند زیرا این افراد فرمایشی نیستند و خود جوش و غیر سیاسی و غیر انتفاعی هستند.
عصر آینده عصر حکومت مردم بر مردم از طریق سازمانهای مردم نهاد است و رهبران مذهبی جزو معتمدترین رهبران در دنیا شناخته شده‌اند، در این نظر سنجی که در سال ۲۰۰۳ انجام شد بیشترین بی‌اعتمادی به رهبران آمریکا گزارش شده است.
وی افزود: متاسفانه فقر و بیکاری و نابرابری و سکته و خشونت در جامعه و کودکان کار و فسادهای نجومی و... شاخصهای بحران در اجتماع ایران است که امنیت ملی را دچار آسیب میکند. /878/پ203/س