ضرورت توجه طلاب به فقه حکومتی

حجت الاسلام ذبیح الله نعیمیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا،‌ با اشاره به آغاز سال تحصیلی حوزه های علمیه به بیان مهمترین ارکان نشاط و رونق علمی در حوزه پرداخت و عنوان کرد: هر کاری که انسان انجام می دهد مبتنی بر هدف گذاری خاصی است که در نظر می گیرد که آن هدف متناسب با ظرفیت‌ها و علایق شخصی است و طبیعتا بزرگوارانی که در سطوح مختلف حوزه مشغول هستند هدف غایی خود را خدمت به اسلام می دانند و تلاش می کنند استعداد خود را برای تحصیل و فعالیت های طلبگی مهیا کنند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام افزود: این مطلب به این معنا است که اگر قوتی در تحصیل انجام می شود، بخش عمده آن به دلیل هدف گذاری دقیق در طول تحصیل و زندگی علمی است و از آن طرف کسانی که دچار ضعف می شوند نیز بخشی به همین دلیل یعنی هدف گذاری نامنتاسب برمی گردد.

وی با تأکید بر این که باید زمینه های شکوفایی علمی با مشخص شدن اهداف تحصیل در حوزه برای طلاب و فضلا روشن تر شود، خاطرنشان کرد: هرچه این مسأله به مرز شفافیت بیشتری نزدیک شود در نشاط علمی تأثیر بیشتر دارد، البته باید دانست که بخشی از این هدف گذاری مربوط به علائق شخصی است و بخشی مربوط به نیازهای جامعه.

حجت الاسلام نعیمیان تأکید کرد: باید به کسانی که نیاز جامعه را به دقت  می شناسند رجوع کنیم و با بهره گیری از آراء اساتید و فضلای موفق متناسب با روحیه شخصی هدف گذاری را شفاف کنیم، اگر طلبه ما این مسیر را بادقت انجام بدهد طبیعتا موفقیت بیشتری خواهد داشت، بنابراین بخشی از موفقیت علمی به این مسأله باز می گردد که هر فرد با توجه به این که روحیه خود را بهتر می شناسد در زمینه علائق شخصی خود در علوم مختلف اعم از فقه و اصول و تفسیر و کلام و غیر آن وارد شود.

وی با اشاره به این که طلبه حتی در فقه و اصول هم باید زمینه استعداد و علاقه خود را به صورت جزئی پیدا کند، گفت: به عنوان مثال باید بداند در چه بخشی از فقه اعم از معاملات یا اقتصاد یا فقه عبادی و دیگر شاخه های زمینه و استعداد برای کار کردن دارد، بنابراین یکی از ضرورت های زندگی طلبگی در این است که در مواجهه با دانش فقه و اصول که درس مشترک میان طلاب است به ویژه در مقطع خارج علاقه خود را در زمینه بخش های مختلف فقه روشن کند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام ادامه داد: همین طور نسبت به دانش های دیگر مثل علوم مقدماتی از جمله ادبیات عرب با فروعات مختلف یا تاریخ و دیگر دانش ها علاقه خود را مشخص کنند، روشن کردن علاقه نیز امری فرایندی است؛ بخشی از مراحل مختلف روشن شدن علاقه به این صورت است که خود را در معرض آشنایی با تک تک این علوم به صورت اجمالی قرار بدهد.

وی بیان داشت: یک طلبه به عنوان مثال می تواند با سرفصل های تاریخ، اخلاق، فقه و اصول و فلسفه آشنا شود تا زمینه علاقه و استعداد خود را بیابد، البته بخشی هم به این مسأله باز می گردد که با اساتید و فضلا مربوط به هر رشته مشورت کرده و افق های پیش روی هر رشته را بررسی کند تا بتواند به انتخاب رشته مناسب بپردازد.

استاد حوزه و دانشگاه در ادامه این گفت‌وگو با بیان این که شناخت علاقه گاهی اوقات از طریق آشنایی با نیازهای جامعه نیز می تواند رخ بدهد، تصریح کرد: البته نیازهای جامعه فراگیر است و به همه دانش های حوزوی نیاز دارد که اعم از تاریخ اسلام تا فقه و تفسیر و کلام و حقوق باشد، چراکه جامعه شرایط متنوعی دارد و برخی از نیازها تغییر پذیر است و می تواند در دوران مختلف تفاوت پیدا کند.

وی اضافه کرد: برخی مواقع نیاز به تسلط بر دانش های اعتقادی مثل فلسفه و کلام بیشتر از دوره دیگر است یا به عنوان نمونه در دوره معاصر با توجه به حاکمیت نظام سیاسی اسلام در چهار دهه جمهوری اسلامی نیاز به فقه حکومتی داریم و باید در عرصه های مختلف با بهره گیری از رویکرد توجه به فقه حکومتی وارد کار شویم.

حجت الاسلام نعیمیان با اشاره به نقش پررنگ فقه حکومتی در حل معضلات مهم نظام اسلامی یادآور شد: فقه حکومتی هم می تواند روش شناسی اجتهاد را پوشش دهد و هم در بخش های تطبیقی که نیازمند آشنایی با سازمان ها و سازوکارها اعم از تقنینی و قضایی و اجرایی هستیم تکیه بر رویکرد فقه حکومتی می تواند به عرصه نیازهای ما وارد شده و به ما یاری برساند، بنابراین توجه طلاب به عرصه های گوناگون علوم از جمله فقه از ضروریات دوره کنونی محسوب می شود./1330/ت302/ب1