عقلانیت انقلابی؛ پیش‌نیاز حرکت آتش به اختیار

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، آتش به اختیار مانند هر فرمان دیگری، لازمه‌هایی چون پایبندی به اصول امام و انقلاب، عقلانیت انقلابی و پایبندی به قوانین را به دنبال دارد. عقلانیت انقلابی بحث باید و نبایدها در زمینه آتش به اختیار است و با مطالعۀ درست و رهایی از بند اوهام به دست می‌آید.

عقلانیت انقلابی یعنی بایدها و نباید‌هایی را در کار فرهنگی یا هر بخش دیگر با محوریت انقلاب به ‌کار ببندیم و بایدها و نبایدهایی که فرد را از افتادن به دام اشتباه باز می‌دارد و او را به سوی کار فرهنگی تمیز سوق می‌دهد.

ترویج گفتمان انقلاب مهمترین هدف آتش به اختیار

لازمۀ اولی که برای هر نیروی فرهنگی وجود دارد، پس از اینکه خودش گفتمان انقلاب را به طور کامل درک کرد، خواندن این کتاب‌ها است تا راهکار صحیح مواجهه با مردم و انتقال و تبیین گفتمان انقلاب اسلامی را بیاموزد. وقتی گفتمان انقلاب را آموزش ندهیم و عقاید اسلام ناب محمدی -صلی الله علیه و آله- را در دل‌ها و ذهن‌های مردم پرورش ندهیم، آن وقت نمی‌توانیم در خیابان به دنبال اصلاح باشیم. این طرز برخورد از حکمت الهی نیز به دور است؛ زیرا خداوند متعال می‌فرماید: «لَا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا؛ خداوند هیچ کسی را تکلیف نمی‌کند مگر به اندازه وسع او.»

رهبر معظم انقلاب، هدف فرمان آتش به اختیار را غلبه دادن گفتمان انقلاب اسلامی دانستند. غلبه دادن گفتمان راهکار ویژه خودش را دارد و با هر وسیله و ابزاری نمی‌توان آن گفتمان را به دیگران ارائه داد. کتاب «دغدغه‌های فرهنگی» و «قرارگاه‌های فرهنگی» دو اثر فاخر که حاصل ترکیب مزجی از سخنرانی‌های رهبر انقلاب است درباره این موضوع مطالب و نکات مفیدی را دارد.

راه رسیدن به حکمت انقلابی

راه دستیابی به حکمت انقلابی مطالعۀ درست و ملاحظه جوانب و اثر یک کنش است. نیروی آتش به اختیار وقتی یک کنش اجتماعی دارد باید حواسش باشد تا در آینده با چه بازخوردی مواجه خواهد شد. مطالعۀ درست نیز از جمله موارد تاکید رهبر معظم انقلاب به تمام مردم و به‌ویژه هسته‌های فرهنگی است.

یکی از توصیه‌های پرتکرار رهبر انقلاب، حرکت نیرو‌های فرهنگی به سوی مبانی فکری است. مبانی که قرار است تا فکر را درون خودش پرورش دهد. جامعه‌شناسان معتقدند عقاید و ارزش‌ها شکل دهنده رفتار‌ها هستند. وقتی مبانی درخت فکر انسان محکم باشد، درخت فکر با هر اتفاقی به‌راحتی از جا در نخواهد آمد.

اهمیت کار کارشناسی شده

البته رهبر انقلاب به عنوان حکیم بزرگ انقلاب اسلامی، توصیه می‌کنند که باید گفتمان انقلاب اسلامی، به‌وسیله هنر ارائه شود و افراد بعد از اینکه خودشان کتاب‌خوان بودند، نویسنده شوند تا بتوانند این گفتمان را منتقل کنند.

کار کارشناسی شده نیز یکی از مقدمات عقلانیت انقلابی است. کار کارشناسی شده یعنی افراد برای هر کار خودشان به سراغ کاربلد‌ها بروند. آن کسی که کاربلد نیست، ناکار می‌کند. خیلی‌ها تلاش دارند با سبک کاری خودشان و بر اساس نظریه خودشان در هر کاری پیش بروند و از هیچ کارشناسی برای کار خودشان مشاوره نگیرند، آن‌ها قطعا نه‌تنها موفق نخواهند شد، بلکه شاید نتیجه‌ای برعکس را مشاهده کنند.

کسی که یک صفحه کتاب نخوانده است، نمی‌تواند درباره اوضاع کتاب‌خوانی مجموعه خویش نظر بدهد. انتظار از یک مسؤول هستۀ فرهنگی این است که خودش اولین کسی باشد که کتاب‌های زیادی را می‌خواند تا بتواند نیرو‌های خویش را به این سمت هدایت کند.

آدم بی‌هنری که به دنبال گسترش گفتمان انقلاب اسلامی است، همانند آدم بی‌عقلی است که می‌خواهد با دست بدون محافظ داخل کندوی عسل کند، طبیعی است آن‌قدر زنبور‌ها او را نیش خواهند زد که به قیمت جان او تمام شود. او آش نخورده، دهانش خواهد سوخت.

یکی از وظایف آتش به اختیار در بیان رهبر انقلاب، دنبال کردن ریزبینانه خطوط نفوذ و برخورد مناسب با آن‌هاست. کسی که نتواند برخورد درستی با خط نفوذ کند، شاید چند نفوذی را بتواند بسوزاند، اما بقیه رنگ عوض می‌کنند و تمام رشته‌ها پنبه خواهند شد یا حتی خود آن فرد با وجودی که حرف درست را می‌زند، اما چون به جا نیست ممکن است با یک اشتباه متضرر گردد و خود به‌عنوان مجرم محاکمه شود.

سخن پایانی

پس لازمۀ مهم یک آتش به اختیار، عقلانیت انقلابی است و عقلانیت انقلابی با مطالعۀ درست، کار کارشناسی شده، هنرمندی و آینده‌نگری است و برخلاف این‌ها حزب‌بازی، گرفتار ماندن در بند وهم، بی‌هنری، سازش‌‎کاری با دشمن و تحجر است.

عقلانیت انقلابی لازم است تا هستۀ فرهنگی بتواند هر زمانی که اختلال را مشاهده کرد، آتش به اختیار حرکت کند. بدون عقلانیت انقلابی نه‌تنها آن هسته فرهنگی خود دچار اختلال خواهد شد بلکه بر نام انقلاب نیز خدشه‌ای بدون جبران وارد خواهد ساخت./703/ف

نویسنده:‌ محمدحسین کتابی

۱- بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، ۱۳۹۶/۰۳/۱۷

۲- دغدغه‌های فرهنگی صفحه ۵۶