توقف ریزش قیمت خودروهای خارجی؛ علت چه بود؟

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از تجارت‌نیوز، اظهارات وزیر صمت مبنی بر مخالفت با آزادسازی خودرو، در بازار معاملات خودرو واکنش‌برانگیز شد. طی روزهای اخیر همراه با انتشار اخبار بازگشایی قریب‌الوقوع واردات خودرو، بسیاری از محصولات وارداتی با روند نزولی قیمت مواجه شدند.

این در شرایطی است که وزیر صمت دیروز اعلام کرد دولت برنامه‌ای برای واردات خودرو ندارد. قرار است امروز طرح آزادسازی در مجلس بررسی شود.

در شرایطی از هفته گذشته همراه با پالس واردات خودرو، شاهد ریزش قیمت‌ها در بازار خودروهای خارجی بودیم که دیروز با اظهارنظر رسمی وزیر صمت مبنی بر خروج واردات خودرو از برنامه دولت، بار دیگر قیمت‌ها روند صعودی به خود گرفت.

روز گذشته با استناد به داده‌های بازار آنلاین خودرو، از افت ۶ درصدی میانگین قیمت خودروهای خارجی در روزهای اخیر نسبت به هفته اول شهریور خبر دادیم. طبق این محاسبات روند نزولی قیمت‌ها تا دیروز صبح نیز ادامه داشت این در حالی است که اظهارنظر وزیر صمت درباره واردات، بار دیگر قیمت‌ها را صعودی کرد.

پس از ایراد شورای نگهبان به ماده ۴ طرح ساماندهی خودرو، مبنی بر واردات محصولات هیبریدی با تعرفه صفر و مغایر خواندن آن با سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، کمیسیون صنایع ماده مذکور را با اصلاحاتی در چارچوب «آزادسازی مشروط واردات» مصوب کرد.

بر این اساس، هر شخص حقیقی و حقوقی می‌تواند نسبت به واردات خودرو در قالب یکی از دو روش «در ازای صادرات کالا» یا «واردات بدون انتقال ارز» اقدام کند. این دو روش برای ورود خودروهای خارجی با هدف «استقلال واردات خودرو از تعهد ارزی سیاستگذار» طراحی شده است. این مصوبه کمیسیون صنایع و معادن برای بررسی در صحن علنی از شنبه هفته گذشته در دستور کار قرار داشته حال آنکه هر بار به دلایلی از دستور کار نمایندگان خارج شده است.

در این زمینه اظهارنظر‌های مختلفی به گوش می‌رسد به طوری‌که برخی عدم بررسی مصوبه مذکور را به دلیل اولویت‌بندی طرح‌های مورد بررسی در مجلس می‌خوانند و اینکه هنوز نوبت به بررسی مصوبه کمیسیون صنایع و معادن نرسیده و برخی دیگر نیز از فشار مخالفانی می‌گویند که مانع از طرح آن در مجلس شده است. آنچه مشخص است مصوبه آزادسازی خودرو مخالفان و موافقان بی‌شماری دارد حال آنکه به نظر می‌رسد زور مخالفان برای مطرح نشدن آن در صحن مجلس بیشتر از موافقان آن باشد.

اما آشکار شدن طرح کمیسیون صنایع، گروه‌های ذی‌نفع توقف واردات را به تکاپو انداخت به‌طوری‌که از گوشه و کنار اخباری مبنی بر فشار به نمایندگان برای تعلیق طرح به گوش می‌رسید. با این حال اما نمایندگان از هفته گذشته برای بررسی طرح آزادسازی مشروط، امروز و فردا می‌کنند. اما رسانه‌ای شدن طرح کمیسیون، منجر به افت قیمت‌ها در بازار شد که این موضوع چندان به مذاق معامله‌گران، دلالان و برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو خوش نیامد و از همین رو آنها را می‌توان از مخالفان سرسخت آزادسازی واردات خواند.

با این حال مخالفت آنها تاثیری بر روند کاهشی قیمت‌ها در بازار وارداتی‌ها نداشت، این در شرایطی است که اظهارات سید‌رضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت از روز گذشته به سدی در مقابل روند کاهشی قیمت‌ها در بازار تبدیل شد. بنابراین شوک خبری اظهارات وزیر ظاهرا به نفع محتکران و دلالان و همچنین به ضرر مصرف‌کنندگان تمام شد.

فاطمی‌امین در اظهاراتی عنوان کرده که دولت در حال حاضر برنامه‌ای برای واردات خودرو ندارد. وی در کنار مخالفت خود با واردات عنوان داشته که وزارت صمت برای صنعت خودروی کشور دو برنامه شش ماهه و دو ساله با توان داخلی مشخص کرده است.

وزیر صمت با اعلام اینکه هر دو برنامه به صورت همزمان از مهر ماه امسال آغاز می‌شود، گفته که برنامه کوتاه‌مدت با هدف رسیدن به اهداف تعیین شده تا پایان سال ترسیم شده است. وی در تشریح برنامه‌های خود بازهم تاکید کرده که رسیدن به تولید سالانه سه میلیون خودرو برای افق ۴ ساله خودروسازی کشور ترسیم شده است.

اظهارات وی در شرایطی است که برخی نمایندگان از مطرح شدن موضوع واردات خودرو، در روز سه‌شنبه ۲۳ شهریور (امروز) در صحن علنی مجلس شورای اسلامی خبر می‌دهند. اعلام خبر بی‌میلی دولت به واردات خودرو که دیروز از سوی فاطمی‌امین اعلام شد و رویارویی مجلس و دولت در این زمینه، با سناریوهای مختلفی همراه است.

سناریوی اول می‌تواند در راستای مخالفت دولت و موافقت مجلس در این زمینه باشد و اینکه وی به نوعی مواضع دولت را در آزادسازی واردات به گوش مجلس رسانده است. فاطمی‌امین پیش از رای اعتماد مجلس به وی در پاسخ به سوالی درباره واردات خودرو، آن را به تراز ارزی کشور گره زده بود و تاکید کرده که بعد از مثبت شدن تراز ارزی، مخالف واردات خودرو نیست.

با این حال وی روز گذشته باز هم به تکرار برنامه‌های بلند‌پروازانه خود در تولید خودرو پرداخت و تلویحا عنوان کرده که تنظیم بازار با محصولات وارداتی را نمی‌پسندد و خودروهای داخلی قرار است طی چند ماه آینده، معجزه تولید را کلید بزنند. بنابراین وی در این سناریو مخالفت خود را به گوش مجلس رسانده و تاکید کرده که آزادسازی واردات می‌تواند در قالب لایحه‌ای از سوی مجلس صورت گیرد نه اقدام مستقیم مجلس.

اما سناریوی دوم می‌تواند به نوعی هماهنگی مجلس با وی باشد و اینکه فاطمی‌امین پیش از اظهارنظر خود، با نمایندگان در این زمینه هماهنگ بوده است. اما سکوت نمایندگان خود سناریوهای دیگر را مطرح می‌کند و اینکه پشت صحنه اظهارات فاطمی‌امین چه می‌تواند باشد؟

در شرایطی که طرح موضوع آزادسازی واردات منجر به عقب‌نشینی دلالان شده و افت قیمت‌ها را کلید زده، چطور وزیر صمت در این شرایط پا به میدان گذاشته و مخالفت دولت را با آن اعلام می‌کند. بهتر نبود که وزیر صمت با سکوت خود لااقل بر روند نزولی قیمت‌ها در بازار خودرو صحه می‌گذاشت و یک شب دیگر خواب را به چشم دلالان و محتکران حرام می‌کرد.

برخی از دست‌اندرکاران بازار طی دو، سه روز گذشته عنوان کرده بودند که در صورت تداوم روند نزولی قیمت‌ها تا پایان هفته کاهش ۲۰ درصدی را هم شاهد خواهیم بود. با این حال این روند با اظهارات وزیر به یکباره متوقف ماند. اما روز گذشته روح‌الله‌ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع و معادن در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها عنوان کرده بود که طبق آمارهایی که داریم، برخی خودرو‌های خارجی در کشور تا ۹ برابر قیمت جهانی خریدوفروش می‌شوند که این اجحاف به کشور است، چرا که بازار را بسته‌ایم و از طرفی خودروساز داخلی تعهدات را به خوبی انجام نداده و بازار ملتهب شده است.