فقط چند نماز جمعه که لحن تحکمی دارند، پوشش رسانه‌ای داده می‌شوند

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، سومین جلسه نقد و گفتگوی نخبگانی، با حضور حجت الاسلام سرلک فعال فرهنگی و استاد حوزه و دانشگاه و حجت‌الاسلام مختاری امام‌جمعه ساوجبلاغ، با میزبانی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی نهاد نمازجمعه برگزار شد و با پخش مستقیم در فضای مجازی، در اختيار علاقمندان قرار گرفت.

قصد نادیده گرفتن زحمات و خدمات ائمه جمعه را نداریم

حجت‌الاسلام سرلك در ابتدای این جلسه، با اشاره به اهمیت و ضرورت پرداختن به مباحث نقد نخبگانی گفت: رویكرد انتقادی كه در این نشست در پیش گرفته‌ایم، هرگز به معنای نادیده گرفتن زحمات،‌ خدمات و نقاط قوت ائمه‌جمعه نیست، البته همه اقدمات و خدمات آن‌ها قابل تقدیر است؛ ولی بدون تردید برای رسیدن به یك جامعه پویا و بالنده، باید آسیب‌ها را بازنگری كرد تا به نتیجه مطلوب رسید. این نقدها زمانی درست است كه از افراد مختلف، حتی كسانی كه حرف تلخ می‌زنند، بخواهیم بر سر این میزها بنشینند و حرف خود را بزنند و مجالی برای گفتگو داشته باشند؛ از این رو، از مخالفان هم دعوت شود و با سعه‌صدر حرف‌های آن‌ها را باید شنید؛‌ زیرا نهاد امامت جمعه، باید آئینه صدای تمام كسانی باشد كه حتی مخالف ما هستند و تریبونی برای گفتن ندارند.

امام جمعه در درجه اول باید پدر باشد

وی به تعریف شاخص‌های امام جمعه تراز پرداخت و گفت: امام جمعه در درجه اول باید پدر باشد، البته پدر مفهوم بلندی دارد كه ظرفیت‌های مادی و معنوی زیادی در آن نهفته است. امام جمعه باید پدری دلسوز و غم‌گسار همگان باشد. وقتی امام جمعه‌ای، پدر جامعه شد،‌ دیگر به جناح‌های سیاسی و حزبی ورود نمی‌كند و دفتر امام جمعه به محل تبلیغات انتخاباتی كاندیداهای مورد حمایت او تبدیل نخواهد شد. چون اگر چنین شود، از عدالت خارج شده و نمی‌تواند امامت جامعه را به دست بگیرد. البته مخالف داشتن موضع در عرصه سیاسی نیستیم؛ ولی نباید این نگاه سیاسی به نگاه حزبی و جناحی تبدیل شود و خود را در عرصه جامعه نشان دهد.

ائمه جمعه آزاده زیاد دیده‌ایم

حجت الاسلام سرلك، تصریح کرد؛ خوشبختانه در این سال‌ها ائمه جمعه آزاده زیاد دیده‌ایم؛ اما متأسفانه شاهد این هستیم كه برخی از ائمه جمعه با هیجان وارد بحث‌های جناحی می‌شوند كه عملكرد دیگران را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. وقتی اقشاری در جامعه خود را تحت ظلم دیدند، ‌این امام جمعه است كه با نگاه پدری می‌تواند حمایت كند و به تظلم‌خواهی آن‌ها برخیزد.

امام جمعه باید مردمی باشد

وی با بیان اینكه امام جمعه‌ای كه پیرامون خود، ‌حلقه خاصی را تعریف كرده و از آن حلقه خارج نمی‌شود،‌ چنین فردی نمی‌تواند ادعای مردمی بودن كند، زیرا از تراز یك امام جمعه مردمی خارج شده است،‌ یادآور شد: امام جمعه موفق باید شاخصه‌های مختلفی داشته باشد كه تنها به چند مورد آن اشاره كردیم. نوع و سبك زندگی امام جمعه باید با زندگی متعارف مردم سازگاری داشته باشد.

فقط چند نمازجمعه که لحن تحکمی دارند پوشش رسانه‌ای داده می‌شوند

این فعال فرهنگی تأكيد كرد:‌ امام جمعه باید لحن مهربانانه و زبان خیرخواهی داشته باشد و از زبان تحكم و خط و نشان كشیدن دوری كند.‌ این كار لازم است برای دشمنان، نه اینكه برای مردم خط و نشان بكشیم. اینك حدود 900 پایگاه نماز جمعه در كشور وجود دارد كه تنها برخی از آن‌ها در داخل و خارج كشور پوشش رسانه‌ای داده و برجسته می‌شوند كه بیشتر آن‌ها هم زبان تحكمی دارند و برای این و آن خط و نشان می­‌كشند،‌ در حالیكه نمازجمعه‌های موفق زیاد دیگری است كه به خوبی دیده نشده و فضای رسانه‌ای به آن ورود پیدا نكرده است.

امام جمعه متصدی دادگستری و جرائم آشکار و پنهان نیست

وی با بیان اینكه امام جمعه باید بداند كه او متصدی دادگستری و جرائم آشكار و پنهان نیست،‌ اگر هم به آن‌ها می‌پردازد با لحن مهربانانه و خیرخواهی باشد تا تأثیر لازم را بگذارد، خاطرنشان كرد: امام جمعه وقتی نگاه پدرانه به جامعه داشت و آسیب‌های اجتماعی را در این خانواده مشاهده كرد، برای آن راهكاری می‌اندیشد و به دنبال حل آن خواهد رفت. البته همه این شاخصه‌هایی كه بیان شد برای امامت جمعه مهم و ضروری است، اما افزون بر آن‌ها، به روز بودن، ‌ایده‌های جدید داشتن و ارائه راهكار برای مشكلات جامعه هم مهم خواهد بود،‌ از این رو تنها به بخشی از این ویژگی‌ها در جایگاه پدر بودن اشاره كردیم.

نصب ائمه جمعه نیاز به بازنگری دارد

حجت‌الاسلام سرلك در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینكه امروز نصب ائمه جمعه نیاز به بازنگری دارد،‌ تصریح كرد: سازوكار نصب امامت جمعه باید ناظر به مقبولیت باشد؛‌ البته نصب از سوی رهبری، ضلع مشروعیت آن است كه باید وجود داشته باشد، ‌اما نباید از مقبولیت هم غفلت كرد. باید درباره ضلع نصب ائمه جمعه، شفاف رفتار كنیم. این نگاه بازنگری در سازوكار نصب باید در سایر نمایندگان رهبری هم صورت گیرد، زیرا ما خود را محافظ شخصیت نظام و ارزش‌ها می‌دانیم نه محافظ اشخاص.

برخی ائمه جمعه توانایی لازم برای اداره این جایگاه را ندارند

وی با بیان اینكه برخی از ائمه جمعه توانایی لازم برای اداره این جایگاه در حوزه‌های مختلف را ندارند و باید كنار گذاشته شوند، یادآور شد: امروز وقتی مردم سخن امام جمعه را می‌شنوند، آن را با ضمائم اجتماعی پیوند می‌زنند و این موضوع كار ائمه جمعه را سخت كرده است،‌ از این رو تبلیغ در حكومت دینی بسیار سخت­‌تر از تبلیغ در حكومت غیردینی است و ائمه جمعه باید به این ضمائم توجه جدی داشته باشند.

جایگاه روحانیت و احترام آنها در جامعه نسبت به گذشته بیشتر شده است

این استاد حوزه و دانشگاه، با بیان اینكه برخی می‌گویند جایگاه روحانیت و احترام آن‌ها در جامعه نسبت به گذشته كمتر شده است،‌ تصریح كرد: این مطلب قابل قبول نیست،‌ بنده كه سی سال لباس روحانیت بر تن دارم،‌ سی مورد اهانت به من در این سی سال نشده است، ‌اما بر عكس در این مدت بیش از هزاران بار مورد تقدیر و احترام قرار گرفته‌ام.

سخن گفتن از عدالت و آرمان کار بسیار سختی است

وی در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینكه امروز كه در حكومت دینی قرار داریم،‌ وقتی از عدالت و آرمان‌ها سخن می‌گوئیم، كار بسیار سختی است. زیرا قدرت دست كسی است كه مردم باید داستان آن را بپذیرند و داستان او باید باورپذیر باشد،‌ خاطرنشان كرد: امام جمعه باید نگاه استراتژیك و تمدنی به آینده داشته باشد، كسی نمی‌تواند موفقیت خود را بدون برنامه استراتژیك پیش ببرد، اگر چنین شود،‌ این امام جمعه همچون یك كارمند عادی است.

امروز اسلحه امام جمعه، اقتدار معنوی اوست

این فعال فرهنگی، با بیان اینكه امروز اسلحه امام جمعه، اقتدار معنوی اوست، یادآور شد: روحانیت و ائمه جمعه همچنان همان جایگاه گذشته را در جامعه دارند و به عنوان مرجعیت اجتماعی و فكری شناخته می‌شوند، از این رو انتظار می رود كه خود را به مردم بیشتر نزدیك كنند.

امام جمعه، مبلغ دین و راهبر اجتماعی

در این نشست، حجت الاسلام مختاری، امام جمعه ساوجبلاغ با اشاره به تعریف صورت گرفته از امام جمعه گفت: آنچه آقای سرلك درباره تعریف امام جمعه بیان داشت، می‌پذیرم. نگاه خوبی به آن داشتند، از این‌رو خصوصیات پدری،‌ كار ائمه جمعه را سخت می‌كند. او یك مبلغ دین و راهبر اجتماعی هم هست،‌ البته صرف مبلغ، نباید او را دید، بلكه راهبری جامعه را هم به دست دارد،‌ زیرا مبلغی كه راهبری اجتماعی جامعه را نداشته نباشد،‌ كارش ساده خواهد بود.

امام جمعه‌ در حقیقت حلقه وصل مردم به حاكمیت است

امام جمعه ساوجبلاغ، با بیان اینكه امام جمعه، مدافع حاكمیت و منصوب از این ناحیه است و در حقیقت حلقه وصل مردم به حاكمیت به شمار می آید، تصریح كرد: با این تعریف،‌ جمع این موارد، كار امام جمعه را بسیار سخت خواهد كرد؛ اما با تجربه و مهارت می‌توان به آن رسید. گاهی شاهد هستیم به برخی از این شئون بیشتر پرداخته می‌شود، ‌مثلا به شأن حاكمیت بیشتر می‌پردازند و از راهبری اجتماعی غفلت می­‌كنند و گاهی برعكس است؛ بنابراین باید تعادلی در این خصوص شكل گیرد.

امام جمعه با دل مردم كار دارد نه ذهن آن‌ها

حجت‌الاسلام مختاری، با تأكید بر اینكه باید نگاه پدری در امام جمعه باشد تا پذیرش عمومی رخ ‌دهد، ‌یادآور شد: گاهی شنیده می‌شود كه ذهنیت مردم نسبت به روحانیت و جایگاه امامت جمعه خوب نیست، این را بدانیم كه ما با دل مردم كار داریم، ‌اگر دل مردم بدست بیایید،‌ ذهن آن‌ها هم ما را همراهی خواهد كرد.

اظهار تأسف از دیوار میان مردم و نهاد روحانیت

وی با بیان اینكه متأسفانه در سال‌های اخیر، دیواری میان نهاد روحانیت و امامت جمعه و مردم كشیده شد كه این نگاه باید آسیب‌شناسی جدی شود،‌ افزود: البته در این زمینه دشمنان به دلیل ضربه‌ای كه از روحانیت دیده‌اند، نقش فعالی داشته‌اند؛ اما دلایل دیگری هم در این خصوص وجود دارد كه عملكرد برخی از ما سبب شده تا به این دیوار افزوده شود.

بی عیب و نقص نیستیم

حجت‌الاسلام مختاری ادامه داد: برخی توقعات بی‌جا از روحانیت و جایگاه امامت جمعه هم بر این دلایل افزوده است؛‌جامعه نباید از ما توقعات قدسی داشته باشد. ائمه جمعه نیز مانند سایر مردم با تحصیلات حوزوی و معارف دینی هستند که لباس پیامبر بر تن دارند و طبیعتا مراقبت از ائمه جمعه در رفتار باید بیشتر از دیگران باشد اما من معصوم نیستم. نه خودم نه خانواده و نه اطرافیان من معصوم نیستند و توقع عصمت، مردم از ما نداشته باشند. نباید از روحانیت توقع قدسی داشت و مردم هم توقع عصمت از ما نداشته باشند، البته خود نهاد روحانیت هم نباید به این نگاه دامن بزند كه هیچ ایرادی و اشكالی وجود ندارد و كار ما بی عیب و نقص است. ما هم مثل دیگران هستیم و ممكن است اشتباه و خطایی از ما سر بزند.

‌ارتباط با مردم، همه مأموریت‌های امام جمعه را تسهیل می‌کند

امام جمعه ساوجبلاغ تصریح كرد:‌ هر جا میان جامعه و روحانیت دیوارها فرو ریخت و مردم نگاه پدری و دلسوزانه را درك كردند و با این جایگاه همراه شدند، ‌ارتباط با مردم، همه مأموریت‌های امام جمعه را تسهیل خواهد كرد.

در موضوع نصب امام جمعه به بازنگری نیاز داریم

حجت‌الاسلام مختاری، درباره موضوع نصب امامت جمعه گفت: باید در این زمینه بازنگری انجام گیرد. برخی شاخصه‌ها در این نصب بسیار مهم است كه باید به آن پرداخته شود، زیرا گاهی دیده می‌شود فردی استاد موفقی در حوزه علمیه به شمار می‌آید، ‌یا در حوزه فعالیت‌های سیاسی،‌ اجتماعی و سایر مسائل موفقیت‌های خوبی دارد، اما ممكن است امام جمعه موفقی نباشد.

آموزش‌های عملی قبل از امامت، برای ائمه جمعه جدید ضروری است

حجت‌الاسلام مختاری، با بیان اینكه باید كسانی به‌عنوان امام جمعه انتخاب شوند که از شاخصه‌های مختلف برخوردار باشند، ادامه داد: ضرورت دارد افرادی كه به تازگی به جایگاه امامت جمعه منصوب می‌شوند، به عنوان امام موقت در كنار ائمه جمعه موفق قرار گیرند و آموزش‌های لازم را در این زمینه به صورت عملی فرا بگیرند و از تجربیات آن‌ها استفاده كنند تا در كار خود موفق باشند.

امام جمعه، پدر مردم و مسئولین

وی افزود: همانگونه که جناب آقای سرلک از امام جمعه، با عنوان پدری یاد کردند،‌ اما این را نباید فراموش کنیم که هم پدر مردم هست و هم پدر مسئولین، یعنی مسئولین هم به عنوان فرزندان امام جمعه در منطقه باید احساس فرزندی نسبت به امام جمعه داشته باشند. سایه امام جمعه روی سر مسئولین هم باید باشد یعنی همان حالت پدری و دستگیری که نسبت به مردم دارد، نسبت به مسئولین نیز داشته باشد؛ به همین دلیل، همینطور که عیب مردم را میپوشاند عیب مسئولین را بپوشاند، مگر ضرورتی باشد.

شیوه مطالبه گری صحیح و درست ائمه جمعه

امام جمعه ساوجبلاغ، درباره اهمیت انتقاد و بیان آن در خطبه های نماز جمعه گفت: انتقاد سازنده خوب و لازم است، اما قبل از آن باید چند اصل مهم را در این زمینه مورد توجه قرار دهیم، ‌اول اینکه با انتقاد خودمان آرامش منطقه را برهم نزنیم و این انتقاد سبب تنش میان مردم و مسئولان نشود؛ زیرا بارها به شخصه شاهد این بودم که برخی شهرها وقتی امام جمعه با مسئولان هماهنگ نبود و به دنبال انتقاد غیرسازنده بودند،‌ آن شهر از نظر علمی، فرهنگی، عمرانی و اجتماعی رشدی نداشته است.

وی خاطرنشان کرد: شهرهایی که درگیر اختلافات سیاسی می­‌شوند، در هیچ زمینه رشد نخواهند کرد. از این رو هماهنگی، همراهی و هم­‌افزایی درکارها میان امام جمعه، مسئولان و  مردم با همدیگر، مهم است تا بتواند این شکل را حفظ کند. اینکه بخواهیم هر مشکل جزئی را در خطبه های نماز جمعه مطرح کنیم،‌ خود این مسئله ایراد دارد؛ امام جمعه باید به قدری توانمند باشد که بتواند قبل از طرح مشکل، آن را خودش حل کند و به خطبه های نماز جمعه نکشاند.