لزوم بازآفرینی ماموریت‌های حوزه‌ های علمیه خواهران متناسب با شرایطی کنونی

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، بیانیه‌ تفصیلی رهبر حکیم انقلاب اسلامی به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب با عنوان «گام دوم انقلاب» را می‌توان منشور انقلاب اسلامی در نقطه‌ی عطف چهل‌سالگی ارزیابی کرد. محورها، فرازها و نکته‌های پُرمغزی در این بیانیه است که با تعمق و ژرف‌اندیشی در آن، می توان رسالت حوزه های علمیه خواهران در نسبت با آن را به روشنی دریافت.

 از این رو حجت الاسلام سیدمحمدحسین هاشمیان، دبیر شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی و مشاور فرهنگی مدیر حوزه های علمیه خواهران کشور در گفت‌وگویی به بررسی رسالت حوزه های علمیه خواهران در راستای بیانیه گام دوم انقلاب پرداخته است.

بخش اول این گفتگو در ادامه می آید:

حجت الاسلام هاشمیان، با اشاره به تاریخچه تاسیس مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران گفت: حوزه های علمیه خواهران، یک نهاد انقلابی است که ابتدا به ابتکار امام خمینی(ره) و با تأسیس جامعه الزهرا(س) فعالیت خود را آغاز کرد و سپس با توجه ویژه‌ی مقام معظم رهبری به این حوزه،  این شجره طیبه در قالب مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران در کل کشور توسعه پیدا کرد.

لزوم بازآفرینی رسالت ها و ماموریت های حوزه های علمیه خواهران متناسب با شرایطی کنونی انقلاب اسلامی

عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم، با بیان اینکه در گام اول انقلاب و در ۴۰سال اول عمر انقلاب اسلامی، حوزه های علمیه خواهران منشاء خیرات و برکات وسیعی در حوزه های آموزش دینی بانوان و نیز در عرصه فعالیت های پژوهشی بودند، اظهار داشت: خواهران حوزوی با تلاش های ارزنده خود، در جشنواره‌های مختلف پژوهشی، حائز رتبه شدند. همچنین طلاب خواهر و اساتید حوزه های علمیه خواهران در فضای فعالیت های تبلیغی و فرهنگی، منشاء برکات فراوانی بودند. اما آنچه که  اهمیت دارد، این است که به تناسب حوزه ها و شرایط انقلاب اسلامی به ویژه درگام دوم انقلاب که هم اکنون سال چهارمش را آغاز می‌کنیم، امیدواریم بتوانند این رسالت و ماموریت ها را متناسب با شرایطی که هم اکنون انقلاب اسلامی در سطح داخل و خارج با آن روبروست، یک بازآفرینی داشته باشد.

وی یادآور شد: اگر به بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری رجوع کنیم، ایشان ۷محور را ترسیم کردند که در همه این محورها، حوزه‌های علمیه خواهران پتانسیل و ظرفیت‌های خوبی دارد که در لایه طلاب و اساتید و نیز در سطح مدیران و کادر اجرایی حوزه های علمیه خواهران، می توانند این رسالت ها تعریف شوند.

حجت الاسلام هاشمیان در ادامه اظهار داشت: اولین محور بیانیه گام دوم انقلاب، «حوزه علم و پژوهش» است. به اعتقاد برخی، اصلی ترین رسالت نهاد حوزه های علمیه خواهران، رسالت علمی و پژوهشی است. البته بنده این نظر را ندارم! ولی به هر حال، برخی قائلند که این نهاد، نهادی علمی و معرفتی است. بنابراین در عرصه علم و پژوهش، حوزه های علمیه خواهران با تمرکز به حوزه هایی که مربوط به زنان و مسائل مرتبط با حوزه خانواده است، می‌تواند ورود داشته باشد و حتی با قرائت زنانه در این عرصه فعالیت کنند.

قرائت های زنانه از علوم انسانی و اسلامی می‌تواند افق‌های جدید در این عرصه رقم زند

دبیر شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی، با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری نسبت به توجه بهعلوم انسانی با رویکرد دینی گفت: این ماموریتی است که رهبر انقلاب بیش از دو دهه است مطالبه کرده اند و در این ماموریت، دو بازوی آموزش و پژوهش حوزه های علمیه خواهران می‌توانند کمک کنند. حتی به طور خاص، با یک نگاه مبتنی بر نگاه زنانه، ورود به این عرصه حائز اهمیت است. البته ما قرائت فمینیست ها در عرصه‌ی جریان فمینیسم معرفتی را قبول نداریم که معتقدند عرصه علم، کاملاً با رویکرد مردانه و زنانه می تواند تفاوت کند!، ولی به هر حال قرائت های زنانه از علوم انسانی و علوم انسانی-اسلامی و حتی برخی موارد در علوم اسلامی، می‌تواند افق‌های جدیدی باز کند و نوآوری هایی را در این عرصه رقم زند.

حوزه های علمیه خواهران می توانند با جریان های معرفتی فمینیستی در دانشگاه ها مقابله کنند

وی بیان داشت: اگر راهبرد و برنامه مدونی در این باره وجود داشته باشد، در مقطع فعلی می‌تواند راهگشا باشد، مخصوصاً در این دوره که جریان های علمی در دانشگاه ها با رویکردهای فمینیستی در حوزه علوم انسانی و حوزه مطالعات زنان و خانواده فعالند. حوزه های علمیه خواهران می توانند با رویکردی در جهت مقابله با این جریان های معرفتی و در دفاع از حریم معارف اسلامی ورود کنند.

نسبت حوزه های علمیه خواهران با دومین محور بیانیه گام دوم انقلاب: «محور معنویت و اخلاق»

حجت الاسلام هاشمیان، به دومین محور از بیانیه گام دوم انقلاب اشاره کرد و اظهار داشت: محور دومی که مورد تاکید قرار گرفته، «محور معنویت و اخلاق» است. در این محور نیز جایگاه ویژه ای برای حوزه‌های علمیه خواهران قابل ترسیم است، از آن جهت که حوزه‌های علمیه خواهران موضوعشان معارف دینی است و معنویت و اخلاق از این نظر کاملا به حوزه خواهران مرتبط می‌شود. از سویی حوزه علمیه خواهران، با جامعه زنان سر و کار دارد، چه بانوانی که در قامت طلبه و استاد همکاری می‌کنند و بعد برای جامعه زنان مبلغ می‌شوند و چه مخاطبان حوزه های علمیه خواهران که جامعه زنان، مخاطبان جدی آن هستند. الان در دوره‌ای هستیم که با هجمات سنگینی از ناحیه معنویت ها و عرفان‌های کاذب روبه‌روییم و آسیب‌هایی که این معنویت های سکولار به کل جامعه و به ویژه بخش زنان جامعه وارد می کنند، بسیار است.

غرب به دنبال پیاده نظام خود در میان بانوان است

وی تصریح کرد: غرب به این نتیجه رسیده که اگر بتوانند زنان را در جوامع اسلامی به ویژه در کشور ایران به انحراف بکشانند و پیاده نظام خود کنند، آنگاه کل جامعه را تصرف کرده اند. در بیانات مقام معظم رهبری و نیز در بیانات امام راحل(ره) است که جایگاه تربیتی و اخلاقی زنان، برای کل جامعه بی‌همتاست. دلیل آن نیز مشخص است؛ اینکه زن چه در قامت مادر، چه در قامت همسر و یا دختر و خواهر، وقتی در خانواده قرار می‌گیرد، نقش تربیتی دارد و می‌تواند کل خانواده را به عنوان اصلی ترین واحد اجتماعی به لحاظ اخلاقی و جهت گیری های تربیتی تحت تاثیر قرار دهد.

لذا اگر بانوان به لحاظ اخلاقی و معنوی سلوک درستی داشته باشند و به تبع آن خانواده و کل جامعه در مسیر تعالی و کمالات اخلاقی و معنوی قرار می گیرد، به همین دلیل است که غرب برنامه ویژه‌ای برای بانوان دارد.

95درصد از ظرفیت حوزه های علمیه خواهران در بخش فعالیت های معنوی و اخلاقی هنوز به فعلیت نرسیده است

 مشاور فرهنگی مدیر حوزه های علمیه خواهران، با بیان اینکه اساساً تمدن مدرن، یک تمدن زن محور است، یادآور شد: تمرکز تمدن مدرن در تحولات فرهنگی بر روی حوزه زنان است که از طریق رسانه به طور ویژه روی مخاطب زن در قامت مادر، همسر، خواهر و دختر تمرکز می‌کند و به تبع آن خانواده و بعد جامعه را به هر سمت و سویی که بخواهد می کشاند. بنابراین جایگاه حوزه علمیه خواهران در بحث معنویت و اخلاق و فعالیت‌هایی که در این زمینه می‌تواند انجام دهد، بی همتاست. از این ظرفیت شاید پنجدرصد آن هم هنوز فعال نشده و ۹۵درصد این ظرفیت همچنان به فعلیت نرسیده و بالقوه باقی مانده است که در گام دوم انقلاب، خواهران حوزوی و اساتید و دانش‌آموختگان حوزه ها می‌توانند در این امر نقش اساسی ایفا کنند، منتها به شرط اینکه بتوانند مهارت‌های لازم برای ورود به این عرصه را در کنار آن کمالات علمی و اخلاقی و معنوی کسب کنند.

حجت الاسلام هاشمیان تاکید کرد: حوزه علمیه خواهران موظف است با اصلاحاتی در نظام آموزشی و تربیتی خود، بتواند مهارت های ارتباطی و رسانه‌ای طلاب را تقویت کند تا آنان بتوانند در این عرصه ایفای مسئولیت کنند.

نقش موثر بانوان در ترویج گفتمان اقتصاد مقاومتی در سطح خانواده ها 

وی به محور سوم بیانیه گام دوم انقلاب اشاره کرد و اظهار داشت: محور سوم، محور اقتصاد است که مقام معظم رهبری، سال ها در این محور تاکید داشتند و همچنان تاکید دارند. با توجه به این که تمرکز اصلی حوزه علمیه خواهران بر جامعه زنان است و نقش زنان در عرصه اقتصاد خانواده و نیز اقتصاد کل کشور بی بدیل است، زیرا بانوان که مدیریت مصرف در خانواده را برعهده دارند، می‌توانند در اصلاح الگوی مصرف و ترویج گفتمان اقتصاد مقاومتی در سطح خانواده ها نقش‌آفرین باشد. اگر به دنبال اصلاح الگوی مصرف در جامعه  هستیم؛ هسته‌ی اصلی آن که محرک جدی برای ارج نهادن به تولیدات داخلی است، زنان جامعه هستند که به عنوان همسران و مادران، اقتصاد خانواده را مدیریت می کنند. اجتناب از تجمل گرایی و قناعت ورزی و سایر فضایل از این دست، همه در این فضاست و همه آنها از ناحیه خانواده تقویت می‌شوند. از این منظر هم که نگاه کنیم، باز جایگاه حوزه های علمیه خواهران یک جایگاه موثری خواهد بود.