مدعیان عدالتخواهی؛ از گم کردن راه تا انحراف در تشخیص مصادیق

اشاره: مسأله عدالت یکی از اساسی‌ترین مسائل جهان بشری به شمار می‌رود. خداوند متعال اقامه عدل در میان انسان‌ها را به ‌عنوان فلسفه ارسال انبیاء الهی بر شمرده است؛ اما با وجود اهمیت مسأله عدالت و عدالت خواهی در اسلام، گاهی این عنوان مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد. تا حدی که جریان منحرفی مانند خوارج که داعیه عدالت خواهی داشتند هم ما شاهد این هستیم که با عبور از امیرالمؤمنین علیه السلام، آن حضرت را در محراب مسجد کوفه به شهادت می‌رسانند، بنابراین عدالت خواهی واقعی در منطق اسلامی باید دارای شرایط و ویژگی‌هایی باشد.

از این رو خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، در گفت‌وگو با حجت الاسلام احمد رهدار استاد حوزه و دانشگاه رفت تا به تبیین مواجهه با جریان عدالتخواه بپردازد.

رسا- به نظر حضرتعالی الگوی صحیح عدالتخواهی دارای چه لوازم و ویژگی هایی است و با توجه به روی کار آمدن برخی جریان های به اصطلاح عدالت خواه در فضای حوزه، چگونه باید با آنها رفتار کرد؟

کلمه الگوی عدالت خواهی صحیح، امری تاویلی و تفسیری است و امر عینی و ملموس نیست که بگوییم الگوی صحیح فلان چیز است و الان از شما می پرسم آیا در حوزه جایی هست که الگوی عدالت خواهی ثبت شده باشد؟ هرکسی و هر جریانی از منظر خودش می تواند بگوید من عدالت خواه هستم و فلان مسئله را هم مطالبه گری می کند و اینکه چگونه تشخیص دهیم عدالت خواهی را مطرح می کند یا نه، شاخصه هایی می تواند باشد که به نام قانون، تشخیص خبرگان در آن موضوع بیان شده است و ظاهرا منشور یا متن متوافق علیه هم نداریم که به آن استناد کنیم و مجبوریم در چارچوب رویه ها، شاخص ها و برداشت صاحبنظران و مشهور در آن موضوع استناد کنیم لذا برخورد را هم قانون باید تعیین کند چرا که اگر بخواهیم فراتر از چارچوب قانون پیش برویم دوباره مسئله ذوقی و شخصی می شود و مشکلی را که حل نمی کند چه بسا ادعایی هم مبنی بر ناعدالتی را پیش بیاورد و ظرفیت قانون کم هزینه تر و مقبول تر است.

رسا- جریان های به اصطلاح عدالت خواه در حوزه، هر گروه یا افرادی که برخلاف تفکر آنها عمل می کند را غیر انقلابی می داند و آنها را آماج حملات خود در فضای مجازی قرار می دهند، پیامد این نوع عمل کردن و دیگران را غیر انقلابی خواندن، چیست؟                

ناگزیریم به عقل و تشخیص مردم اعتماد کنیم و در این وسط تکلیفی که به گردن ما می آید مسئله جهاد تبیین است. فضای مجازی متاسفانه فضایی نیست که کنترلش به نحو مطلوبی در اختیار ما باشد و اثر پاسخ های ایجابی هم اندازه حملات تخریبی نیست لذا بهترین و پایدارترین شیوه سرمایه گذاری بر روی مردم است یعنی باید به تربیت افکار عمومی بپردازیم و اگر بتوانیم افکار عمومی را درست تربیت کنیم اثر خود را می گذارد و خود مردم با آنها درگیر می شوند. بله اگر در فضای مجازی کسی از خطوط قرمز مشخص شده فراتر رود، شاخص ما قانون است و ماقبل این مرحله باید در ذیل مسئله مواجهه مردمی، افکار عمومی و ارتقای بصیرت مردم باشد و راه حل همه اینها عنوان عام جهاد تبیینی است که حضرت آقا مطرح کردند.

رسا- راهکار مقابله با جریان های به اصطلاح عدالت خواهی به چه شکل باید باشد و وظیفه مسئولان حوزه و کشوری در قبال آنها باید چگونه باشد؟

واژه عدالتخواهی واژه ای مثبت می باشد و شعار ما هم عدالتخواهی است اما به نظر ما این جریان به اصطلاح عدالتخواه راه را گم کرده و در تشخیص مصداق انحراف پیدا کرده اند، اولاً باید سران اینها را به صورت شخصی توجیه کرد، مرحله بعد لایه عمومی است که باید در یک میزگرد عمومی شرکت کنند، در نهایت اگر تبیین و توجیه نتیجه بخش نبود باید دست به دامن قانون زد و همان راه را پیش گرفت.

خیلی از بچه های عدالت خواه انسان های خوبی هستند که احساس کرده اند در جایی ظلم می شود لذا به وسط میدان آمده اند اما چون از مصادیق اطلاعات ناقصی دارند تحلیل های غلط ارائه می دهند. اگر فردی از اینها نهاد خاصی را مورد نقد قرار می دهد، چه خوب که آن نهاد خاص با این افراد ارتباط بگیرد و آنها را دعوت کرده و توجیه و توضیح نماید آنگاه اگر این راه ها جواب نداد باید به سراغ قانون رفت و تن به قانون بدهیم.