مراسم رونمایی از دو اثر علامه میرزا محمدحسین شمس العلماء گرکانی برگزار شد

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مراسم رونمایی از کتابهای«سفرنامه حج» و « سفرنامه عتبات عالیات و هند» از سلسله انتشارات نشر دانش حوزه وابسته به موسسه کتابشناسی شیعه برگزار شد.

این دو سفرنامه به کوشش آقای علی اکبر صفری از پژوهشگران حوزه علمیه قم تصحیح و منتشر شده است.

این آیین با حضور حجت الاسلام و المسلمین شیخ حسین واثقی و آقای سلیمانی آشتیانی و جمعی از نویسندگان و پژوهشگران برگزار شد.

حجت الاسلام و المسلمین واثقی با اشاره به زمان سفر حج این دانشمند و ادیب و شاعر که بیش از هشت ماه زمان برده است، آن را یکی از مهمترین سفرنامه ­های نوشته شده در دوره معاصر معرفی کرد.

وی افزود: این سفرنامه گزارشی مبسوط و سرشار از نکته­های تاریخی و اجتماعی و ادبی است. نویسنده  در این سفر حج پس از عبور از مرز کرمانشاه به عراق رفته و پس از زیارت عتبات عالیات، از مسیر بصره به مکه مشرّف شده است. این دانشمند پس از اعمال حج و سفر به مدینه از راه دریایی به استانبول عزیمت کرده و از آنجا به تفلیس و باکو و عشق آباد و مشهد مسافرت کرده است. این گونه سفرهای دوره­ای در میان سفرنامه نویسان اندک و پراهمیت است.

مولف پرسابقه در حوزه حج پژوهی با اشاره به میراث مکتوب فراوان در حوزه حج،  نقش ویژه شیعیان را در ساختار فرهنگ و تمدن اسلامی را تبیین کرد.  

نویسنده موسوعه حرمین شریفین افزود: این گونه آثار باید با حمایت سازمان حج و زیارت و مراکز علمی حوزه و تشویق پژوهشگران و  نویسندگان منتشر شود، آثار فراوانی به صورت دستنویس در کتابخانه­ها، در انتظار معرفی و تصحیح  و چاپ است. 

حجت الاسلام و المسلمین واثقی با اشاره به رعایت ضوابط و اصول تصحیح متون و تصحیح متقن و استوار، به نقد و بررسی این دو سفرنامه و تبیین نکته­ های تاریخی آن پرداخت. 

 در ادامه این مراسم مهدی سلیمانی آشتیانی به نقش خاندان قریب در پیشرفت علوم ادبی و پزشکی و هنر اشاره کرد.

این پژوهشگر افزود: بیش از سیصد سال است که مستوفیان و نویسندگان رسائل درباری از گرکان برخاسته و هزاران سند و فرمان به خط و انشاء آنان به یادگار مانده و بسیاری  از این شخصیت های علمی  این منطقه  ناشناخته مانده­ اند.

وی با بیان نقش خاندان قریب در رشد علوم گفت: این خاندان چنان که باید معرفی نشده و تعدادی از آثارخطی  این خانواده تا کنون به صورت دستنویس مانده و نیازمند تصحیح و نشر است.

 استاد سلیمانی آشتیانی با اشاره به فرهنگ سفر و شناخت اقوام و آداب و رسوم گفت: بزرگانی چون شیخ بهایی و شاگردش میرزا عبدالله اصفهانی بیش از سی سال از عمر خود را در سفر گذارنیده ­اند و در حقیقت انسان و جامعه را شناخته ­اند.  

همچنین در پایان این مراسم، آقای علی اکبر صفری به روند تصحیح این آثار اشاره کرد و گفت: متاسفانه حوزه علمیه قم و بخش مدارج علمی به تصحیح متون، چندان ارزشی قائل نیست و آن را در شمار آثار علمی نمی ­داند و از آن حمایت نمی­ کند. بر همین منوال فهرست نویسی و کتابشناسی و زندگی نامه نویسی در حوزه جایگاه چندانی ندارد.

وی با اشاره به فهرست نشدن آثار خطی در کتابخانه ها گفت: فرصت اندک است و ما سالها از قافله علمی جهان عقب مانده ­ایم. هنوز از آثار علمی و داشته ­هایمان در کتابخانه ها خبر نداریم و گام نخست شناسایی این آثار است.

این پژوهشگر افزود: حوزه علمیه در این شرایط پیچیده و رشد پرسرعت علم، ناگزیر است به سمت رشته­ های نو و نوظهور برود و از نیروهای خوش فکر و خلاق بهره ببرد.

 علی اکبر صفری با اشاره به مشکلات طلاب پژوهشگر گفت: منابع پژوهشی حوزه علمیه اندک است و بسیاری از کتابخانه­ های قم بروزرسانی نمی ­شود و سیستم یکپارچه ندارند. در تصمیم گیری های فرهنگی و پژوهشی از نظر و تجربه پژوهشگران استفاده نمی­ شود.

وی در پایان از موسسه کتابشناسی شیعه و مدیریت محترم آن برای فراهم کردن شرایط تحقیق و استفاده از منابع کتابخانه و بانک­ های اطلاعاتی و چاپ این دو اثرتشکر کرد.

در پایان این مراسم تنی چند از پژوهشگران حاضر در جلسه به ایراد پرسش از زندگی­نامه و آثار و اهمیت این گونه کتابها پرداختند که آیت الله واثقی به آنان پاسخ داد.    

گفتنی است کتابهای«سفرنامه حج» و « سفرنامه عتبات عالیات و هند» در سال جاری در سلسله انتشارات نشر دانش حوزه وابسته به موسسه کتابشناسی شیعه منتشر شده است.