به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام امیرمحسن عرفان کارشناس تاریخ و تمدن اسلامی و نویسنده کتاب «رسانه و آموزه مهدویت» طی سلسله یادداشت‌هایی به تبیین ابعاد فرهنگی زیارت اربعین پرداخت.
پیاده‌روی اربعین یک میدان بزرگ اجتماعی و مبتنی بر اخوت ایمانی است. آنچه به مثابه یک سرمایه بزرگ در اربعین امام حسین علیه‌السلام قابل اعتناست، جمعیت همگونی است که در این رویداد الهی گرد هم می‌آید. این مسئله به عنوان یک سرمایه بزرگ برای جهان تشیع محسوب می‌شود. تمام تلاش ما باید صیانت و پاسداری از آورده‌های پیاده‌روی اربعین باشد، یعنی این همایش بین‌المللی را به عنوان فرصتی طلایی مورد مطالعه قرار دهیم.
یکی از مسائلی که باید به عنوان الزامات و بایسته‌ها در پیاده‌روی اربعین به آن توجه کنیم، آداب و سلوک معاشرت با میزبانان اربعین است؛ چه در موکب‌ها و چه در منازلی که زائران حضور می‌یابند. باید توجه داشته باشیم که اگر آداب ما با میزبانان در تراز فرهنگ اسلامی نباشد، خدایی نکرده ممکن است آسیب‌ها و تهدیداتی در این میدان اجتماعی به وجود آید.
در این راستا، 10 الزام و بایسته رفتاری در تراز آداب اسلامی برای برخورد و معاشرت با میزبانان وجود دارد:
احترام و تکریم میزبانان و دوری از اختلاف‌افکنی‌ها:
در اربعین امام حسین علیه‌السلام، با وجود تفاوت‌های نژادی، قومی، مذهبی و طبقه اجتماعی، تمایزات و تفاوت‌های فرهنگی نیز وجود دارد. مهمانان باید به آداب و رسوم و تفاوت‌های فرهنگی میزبان احترام بگذارند و از سخره گرفتن آن‌ها پرهیز کنند.
پرهیز از تفاخرات فرهنگی، اجتماعی و نژادی:
باید از تفاخر بر اساس نژاد، قومیت و داشته‌های خود به میزبانان خودداری کنیم. تفاخر می‌تواند به پیاده‌روی اربعین لطمه بزند و روحیه اخوت ایمانی را تحت تأثیر قرار دهد.
عدم تجسس در کار و زندگی میزبان‌ها:
در پیاده‌روی اربعین با افراد مختلفی مواجه می‌شویم. تجسس در شغل، زندگی، تعداد فرزندان و درآمد میزبانان زیبنده نیست و نباید معاشرت را به جستجو در جزئیات زندگی آن‌ها تبدیل کنیم.
پرهیز از عیب‌جویی درباره موکب‌ها:
ممکن است در موکب‌ها کاستی‌هایی وجود داشته باشد، اما نباید این کاستی‌ها را به روی میزبانان بیاوریم. آن‌ها با تمام تلاش خود از زائران امام حسین علیه‌السلام پذیرایی می‌کنند.
احترام به آداب و رسوم میزبانان:
میزبانان آداب و رسومی خاص در پوشش، دعا، نماز خواندن، زیارت و حتی نوع سلام و دست دادن دارند. باید به این فرهنگ‌ها احترام بگذاریم.
رعایت انصاف و عدم قضاوت عجولانه:
زائران نباید قضاوت‌های عجولانه درباره نوع برخورد میزبانان داشته باشند. انصاف در برخوردها بسیار مهم است.
نرمی در گفتار:
زائران باید از بلند کردن صدا، غضب و خشونت گفتاری پرهیز کنند. حتی اگر صحنه‌ای دلخراش دیده شود، باید با نرمی در گفتار واکنش نشان داد.
شکیبایی و تاب‌آوری:
ممکن است در موکبی نشسته باشیم و زمان زیادی برای دریافت غذا یا خدمات منتظر بمانیم. در چنین شرایطی، صبر و شکیبایی بسیار اهمیت دارد.
حسن ظن نسبت به میزبانان:
یکی از مهم‌ترین موارد در معاشرت‌های اجتماعی، خوش‌گمانی است. در زیارت اربعین نیز نباید گمان منفی به میزبانان عراقی خود داشته باشیم.
کمک رساندن به میزبانان:
در حد توان، باید در مواکب و منازل میزبانان به آنان یاری دهیم و با آنان همکاری کنیم. نباید حالت مطالبه‌گری داشته باشیم و تصور کنیم که صرفاً میزبانان وظیفه خدمت به زائران را دارند. اگرچه خدمت به زائران امام حسین علیه‌السلام بسیار مقدس است، اما باید توقعات خود را کاهش دهیم و با کمک به میزبانان، در پذیرایی از زائران سهیم باشیم.