تفسیر تسنیم، میراثی گرانبها و بی نظیر/نظریات آیت الله جوادی راهگشای مسائل کشور و دنیاست

حجت الاسلام والمسلمین سعید بهمنی عضو هیئت‎ علمی پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، با اشاره به رونمایی اخیر تفسیر تسنیم به تألیف حضرت آیت لله جوادی آملی پیرامون تاریخ تفسیر در حوزه علمیه گفت: درتاریخ تطور علوم در حوزه های علمیه و شکل گیری میراث علمی در رشته های مختلف و به طور خاص در رشته تفسیر قران، ما شاهد انباشتگی چشم گیری هستیم.

وی پیرامون تفسیر تسنیم اظهار داشت: در هر دوره آثاری شکل گرفتند که به مثابه آثار درخشانی در اعصار رخ نمودند؛ بدون تردید پس از شکل گیری تفسیر المیزان، تفسیر تسنیم از جمله بزرگترین این میراث های علمی به شمار می آید.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی تفسیر تسنیم را به نوعی شرح و تفسیر المیزان دانست و پیشرفتگی و وسعت این تفسیر را انکارناپذیر خواند.

حجت الاسلام والمسلمین بهمنی با تمجید از نوآوری های صورت گرفته در این تفسیر، یکی از این نوآوری ها را مربوط به ساختار تبیینی تفسیر خواند و بیان داشت: حضرت آیت الله جوادی ساختار جدیدی را به تفسیر آوردند؛ به ساختار تبیین آیات، مباحثی مثل فضای نزول به اضافه شده، که در واقع بر اساس این روش محقق از متن عبور می کند و برای دلالت یابی از فرا متن بهره گیری می کند. مدتی بود برخی از اندیشمندان روش های اصولی، فقهی و تفسیری میراث علمی ما را متن گرا یا متمرکز بر تکست می‌ نامیدند و می گفتند شما به فرامتن بی اعتنا هستید.

وی افزود: این شیوه در ساختار تفسیر حضرت آیت الله جوادی بسیار پیشرفته تدارک شده است. ایشان با افزودن عنوانی به مباحث خودشان به نام فضای نزول کوشش می کنند فضای نزول آیه را توضیح دهند و از طریق آن به مدالیلی برسد که احیانا با بسنده کردن به متن به دست نمی آید.

حجت الاسلام والمسلمین بهمنی توجه و بیان نکات پیرامون این تفسیر توسط رهبر معظم انقلاب و دیگر بزرگان علمی و دینی را نشان دهنده جایگاه ویژه و عالی این اثر گرانسنگ عنوان کرد.

در ادامه عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی ضمن بیان نکته ای پیرامون تفسیر تسنیم به جامعه علمی و پژوهشگاه ها پیشنهادی ارائه داد و بیان داشت: بزرگانی مثل علامه جوادی و دیگر بزرگان، ضمن آثارشان نظریاتی دارند که آن نظریات رشته اصلی افکارشان است که این نظریات پرشمار نیستند. اگر تفسیر ۸۰ جلدی تسنیم را پردازش کنید ممکن است به ۱۰ الی ۲۰ نظریه دست پیدا کنید؛ این نظریات حقایق علمی کبری هستند و سطح وسیعی از دانش را در برمی گیرند اما اندک هستند.

وی افزود: پیشنهاد بنده به مراکز عملی داخل و خارج کشور که به تفسیر تسنیم توجه دارند این است که لجنه هایی تشکیل بدهند و در گام اول نظریات حضرت آیت الله جوادی را در حوزه علوم قرآن و معارف قرآن احصا کنند و این نظریات را به پژوهشکده ها بسپارند تا به ساختار این نظریات راه پیدا کنند. 

حجت الاسلام والمسلمین بهمنی تحقیق و پژوهش بر روی این نظریات را راهگشای بسیاری از مسائل و مشکلات کشور و بلکه جهان دانست و ابراز داشت: ممکن است مفسر این نظریات را به صورت اجمال بیان کرده باشد اما پژوهشگران باید بتوانند این نظریات را به تمامیت برسانند و بحث های انضمامی داشته باشند و نمونه هایش را بیان کنند و حتی آن ها را به مرحله عملیات برسانند.

وی در این باره ادامه داد: امروز در کشور و جهان مسائلی داریم که این نظریات می تواند آن مسائل را حل کند، اگر به بسندگی لازم برسد و ناظر به عمل صورت بندی شود، یعنی بازتدوین شود. خصوصا که هنوز مفسر محترم در میان ما هستند و امکانش وجود دارد به ایشان مراجعه کرد در تعامل با ایشان این نظریات را پردازش و نهایی کنیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی تفسیر تسنیم را میراثی گرانبها و بی نظیر خواند و بر لزوم استفاده از نظریات گرانبهاتر از تفسیر موجود در متن تفسیر تأکید کرد و گفت: لازمه استفاده از این گوهرهای گرانبها این است که شماری از دانشمندان و متخصصان اینها را استخراج کنند و تمام تبیین های ایشان را بازآفرینی کنند و پس از آن به نقد و ترمیم بپردازند؛ ترمیم هم با هدف حل مسائل کشور و جهان انجام شود. 

وی در آخر تأکید کرد: به اعتقاد من اگر بتوانیم میراث دانشمندان خودمان را به این شکل بهینه و راهبردی استفاده کنیم بسیاری از مشکلات نظام اسلامی و جهان حل خواهد شد.