مجمع تشخیص مصلحت: مشوقهای فرزندآوری به دست خانوادهها نرسید

محسن دهنوی سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به بررسی گزارش مرکز نظارت و ارزیابی راهبردی از وضعیت اجرای سیاست های کلی جمعیت در هیات عالی نظارت مجمع تشخیص گفت: این گزارش با همکاری دستگاه های دولتی، مجلس شورای اسلامی، مرکز آمار، ثبت احوال کشور تهیه شده است.
وی درمورد علل عدم تحقق اهداف سیاستهای کلی جمعیت، گفت: در سیاست های کلی جمعیت مشوق های متعددی دیده شده بود اما متاسفانه این مشوق های اقتصادی، در عمل به صورت کامل اجرایی نشدبه عنوان مثال مصوب شده بود که برای فرزند سوم تسهیلات و برای فرزند چهارم زمین به خانواده ها واگذار خواهد شد اما این مشوق ها اجرایی نشده است.
سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان این مطلب که طبق گزارش ها، مشوق های اقتصادی که برای حمایت از فرزندآوری در نظر گرفته شده به مخاطب اصلی تخصیص نیافته است، گفت: متاسفانه خانوادهها به عنوان مخاطبان اصلی از این مشوق ها بهره مند نشده اند.
سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه اعضای هیات نظارت بر لزوم اصلاح ساز و کارها تاکید داشتند، افزود: ستاد ملی جمعیت پیشنهاد داد که به جای این مشوقها که بعضا محقق نشده است باید بخشی از هزینه های فرزندآوری را پوشش بدهیم مثل هزینه پوشک، شیرخشک و هزینه های درمانی تا خانواده ها دغدغه تامین مالی فرزند آوری را نداشته باشند. علاوه بر این کار تبلیغی و رسانه ای افزایش یافته و مشوق هایی که در قانون مشخص شده، تخصیص یابد. همچنین شرایط شغلی را برای مادران و خانم های باردار تسهیل کنیم.
دهنوی علت اصلی کاهش نرخ باروری را تغییر باورها و نگرش های فرهنگی خواند و گفت: متاسفانه در سالهای اخیر اقدامات جدی برای اصلاح نگرش فرهنگی در مورد فرزندآوری انجام نشده است درحالی که بخش اصلی و مهم این سیاست ها مربوط به اقدامات فرهنگی و معیشتی است.
وی ادامه داد: دستگاه متولی اجرای سیاست های کلی جمعیت وزارت بهداشت است در حالی که باید پیگیری اجرای این سیاست ها باتوجه به ابعاد مختلف آن به ستاد ملی جمعیت ریاست جمهوری سپرده شود. مسئله جمعیت صرفا یک مسئله بهداشتی و درمانی نیست به همین دلیل بخشی از این سیاست ها مربوط به وزارت بهداشت است.
دهنوی با تاکید بر اینکه باورهای فکری و فرهنگی در افزایش نرخ باروری تاثیر بیشتری از وضعیت معیشتی دارند، گفت: طبق گزارشها در مناطق شمال شهر تهران نرخ باروری کمتر از مناطق جنوب شهر تهران است؛ همچنین طبق آمارها، استان های مرفه و بهره مند نسبت به استان های محروم نرخ باروری پایین تری داشته اند، بر این اساس نرخ رشد جمعیت در استان های تهران، گیلان و مازندران پایین تر از استان های کهگیلویه و بویر احمد، هرمزگان و خراسان جنوبی است.
وی تاثیر تقویت بنیان خانواده و تغییر باورهای فرهنگی در موضوع جمعیت را مهمتر از عوامل اقتصادی و معیشتی دانست و گفت: در سال های اخیر نرخ طلاق افزایشی بود اما خوشبختانه در دو سه سال اخیر نرخ طلاق کاهش یافته که این امید را ایجاد میکند که به نرخ باروری مطلوب برگردیم.
دهنوی در تشریح جزئیات گزارش مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی از اجرای سیاست های کلی جمعیت اظهار داشت: بر اساس این گزارش در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نرخ کاهشیِ باروری به ثبات رسیده بود اما متاسفانه در سال ۱۴۰۳ مجددا این روند کاهشی شده است. طبق اعلام سازمان ثبت احوال نرخ باروری و رشد جمعیت به ۱.۴ رسیده و متاسفانه مجددا در حال نزدیک شدن به مرز بحران و چاله جمعیتی هستیم که باید برای خروج از آن چاره اندیشی کرد.
سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: بعد از اینکه زنگ هشدار کاهش جمعیت از سوی مقام معظم رهبری به صدا در آمد، سیاست های کلی جمعیت در مجمع تشخیص تدوین و در سال ۱۳۹۳ از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد؛ در ادامه با تاخیری ۷ ساله ای قانون جوانی جمعیت در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و به همین دلیل ما یک فرصت طلایی را از دست دادیم.
وی تاکید کرد: دولت باید برنامه جامعی را برای اجرای سیاست های کلی جمعیت ارائه کند البته این برنامه در دولت شهید رئیسی تدوین شد و رفت و برگشت هایی داشت در نهایت منتظریم تا دولت چهاردهم این موضوع را به فوریت در دستور کار قرار داده و برنامه نهایی را ارائه کند.
سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان با بیان اینکه بعد از اینکه گزارش نهایی و خدمت مقام معظم رهبری ارائه شود احتمالا تکالیفی برای دستگاه های مختلف تعیین خواهد شد، گفت: هیات عالی این موضوع مهم را حدود دو ساعت مورد بحث و بررسی جدی قرار داد و ادامه بررسی این گزارش و رای گیری به جلسه بعد موکول شد.