محتوای بیانیه «حوزه پیشرو و سرآمد» باید به عنوان الزامات مدیریتی تعیین و ابلاغ شود

حجت الاسلام‌ حجت گنابادی‌نژاد، استاد حوزه علمیه خراسان در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، با اشاره به توجه دهی رهبر معظم انقلاب اسلامی به حوزه های علمیه درباره مدارک حوزوی اظهار داشت: پیام رهبر انقلاب به حوزه های علمیه و توجه ایشان به موضوع مدارک حوزوی از چند زاویه قابل گفت‌وگو می باشد.

وی افزود: اولین منظر این است که تذکر رهبر معظم انقلاب در سال های گذشته مکرر مطرح شده و معظم له، بارها نارضایتی خود از عدم اصلاح آنچه که الان از سوی حوزه، نسبت به مدارک حوزوی درحال اقدام است را تذکر و مطالبه داشتند.

استاد حوزه علمیه خراسان بیان داشت: منظر دوم این است که یکی از مهم ترین نگرانی های رهبر انقلاب در رابطه با مدارک حوزوی، وابسته بودن مدرک حوزه های علمیه، به مراکز بیرون حوزوی است که در اینجا باید به دو نکته مهم دقت لازم صورت گیرد.

وی افزود: یکی از نکات این است که برخی از مراکز حوزوی که به عنوان موسسات آموزشی - پژوهشی در حوزه و با مخاطب طلاب فعال هستند، مدارک، مجوز و مرجع امور آنان، وزارت علوم بوده و با مقررات و ضوابط وزارت علوم فعالیت دارند.  به نظر می رسد یکی از مخاطبین اصلی تذکر رهبر معظم انقلاب این نوع موسسات هستند که جا دارد با فوریت، بازنگری و تجدید نظر لازم را داشته باشند و بازگشت کامل به حوزه با همه سنت ها و ارزش های تحصیلی و تربیتی را در دستور کار خود قرار دهند.

حجت الاسلام‌ گنابادی‌نژاد بیان داشت: بخش دوم راجع به به مدارکی است که درحال حاضر در حوزه های علمیه قم، مشهد و دیگر استان های کشور به عموم فضلای دانش آموخته در مقاطع تحصیلی مختلف و متقاضی مدرک، اعطا می شود. فرآیند و منشا این مدارک اینگونه هست که مرجع تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است؛ ولی در فرآیند تصویب حوزه های علمیه برنامه درسی و سنوات، واحدهای درسی، عناوین درسی و پایه های تحصیلی حجم درس ها را به شورای عالی انقلاب فرهنگی سپردند و مابه ازای آن، مجوز مربوط توسط شورای عالی  صادر شده است.

وی افزود: از تذکر رهبر معظم انقلاب در این مسئله این گونه برداشت می شود که خودِ حوزه های علمیه باید طراحی نظام مدارک حوزوی را داشته باشند تا جدا از مسائل تفصیلی و ریز، بتوانند با ارائه خطوط اصلی و سیاست های کلی و ضوابط حاکم، تاییده نظام مدارک حوزه علمیه را در توافقی با شورای عالی انقلاب فرهنگی نهایی کنند.

استاد حوزه علمیه خراسان با اشاره به تاکید ویژه رهبر معظم انقلاب به ارزش ها و سنت های درون حوزه علمیه، ابراز کرد: باید در موضوع مدارک حوزوی به بازطراحی در نظام ارزش ها و سنت های آموزشی، پژوهشی، تبلیغی، فرهنگی و تربیتی برگردیم و مدارک حوزه را بر طبق آن، طراحی و تنظیم کنیم.

وی افزود: در گذشته حوزه، مدرک مصطلح کنونی را نداشتیم، ولی مدارک و مجوزهایی داشتیم که بسیار تاثیرگذار بود. هم در شاخص های احصای توانمندی های حوزویان، هم به جهت کارآمدی و اثرگذاری به ویژه در ساحت موضوعی که ماموریت یک فاضل حوزوی بود و نیز به جهت ارزش هایی که به لحاظ تربیتی، هویتی و فرهنگی می تواند آثار و برکاتی را به دنبال داشته باشد.

حجت الاسلام‌ گنابادی‌نژاد اضافه کرد: ما در گذشته حوزه های علمیه، اجازه اجتهاد، اجازه روایت و نقل حدیث، اجازه تدریس، اجازه دریافت و مصرف وجوهات، اجازه بررسی انساب و شجره و موارد دیگر داشتیم که در وضعیت کنونی حوزه های علمیه، بسیار کمرنگ شده که می توان، مجموعه این اجازات و سمت ها را بازخوانی کرد تا متناسب با اقتضائات کنونی، ترمیم شده و با تکمیل و بازطراحی، نظام مدارک حوزه را شکل متناسبی ببخشیم.

باید مدارک حوزوی مرتبط و متناسب با ماموریت های حوزوی باشد

وی تاکید کرد: باید مدارک حوزوی را مرتبط و متناسب با ماموریت های آموزشی، پژوهشی، تبلیغی و فرهنگی حوزه های علمیه تنظیم کرده و ارزش افزوده ای در درون نظام ارزش ها و سنت های حاکم داخل حوزه، ایجاد کنیم.

استاد حوزه علمیه خراسان افزود: رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام خود به حوزه های علمیه تذکر دادند که به جای نامگذاری سطح ۱ و ۲ و۳ و ۴ در حوزه های علمیه از اصطلاحات علمی و حوزوی استفاده شود که از باب نمونه، الفاظ کارشناسی، کارشناسی ارشد و کارشناسی تحقیقی را بیان فرمودند.

وی در ادامه به این نکته متذکر شد که موضوع مدرک در حوزه های علمیه، مساله اصلی و محوری حوزه نیست، اما رویکرد و نحوه سیاستگذاری در آن می تواند در امور تحصیلی، تربیتی و دیگر مسائل مربوط به حوزه های علمیه، تاثیر بسیاری داشته باشد.

حجت الاسلام‌ گنابادی‌نژاد تاکید کرد: باید ترتیبی اتخاذ شود که بیانات رهبر معظم انقلاب به حوزه های علمیه به عنوان الزامات مدیریتی تعیین و ابلاغ شده و در یک دوره زمانی معین، فعالیت های شکل گرفته در این راستا به عموم حوزویان اطلاع رسانی شود.