تشریح گفتمان مقاومت در اندیشه رهبر انقلاب

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، چهارمین نشست از سلسله نشست های بازکاوی جنگ و صلح تحمیلی از منظر آموزه های اسلامی با موضوع «مقاومت در اندیشه و سیره رهبر انقلاب» عصر چهارشنبه 15 مردادماه در خبرگزاری رسا برگزار شد.

عرصه جنگ توسط رهبری ترسیم شده است

در ابتدای این نشست حجت الاسلام محسن مؤمنی محقق و پژوهشگر تحولات سیاسی معاصر و دبیر انجمن علمی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی حوزه علمیه قم با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در خصوص جنگ در هر دوره و مقطعی نکات قابلی توجهی مربوط به آن دوره داشته اند، گفت: مباحث مربوط به جهاد در نگاه رهبری در پیش از انقلاب پرداخته شده است اما با توجه به دوران زعامت ایشان باید مطرح کرد که جنگ و مقابله با توطئه چه جایگاهی در نگاه رهبر معظم انقلاب داشته است؟

وی با اشاره به تلاش تجزیه طلبان، منافقین و دشمنان در ایجاد جنگ داخلی در ابتدای انقلاب ابراز کرد: در مقطعی دیگر از انقلاب شاهد حمله رژیم بعث عراق به مرزهای کشور بودیم که رهبری معظم در اولین خطبه نماز جمعه پس از آغاز جنگ تحمیلی با قرائت آیات جنگ احزاب به مواجهه تمدنی انقلاب اسلامی با تمام دنیای استکبار پرداختند.

حجت الاسلام مؤمنی با اشاره به تغییر عرصه جنگ پس از دفاع مقدس گفت: میدان جنگ از دهه 70 تغییر و دشمن از مرز زمینی ناامید شد ازاین‌رو عرصه را به مغزها برد تا عرصه را دچار چالش کند. با مرور تاریخ پس از انقلاب و بیانات رهبر معظم انقلاب در می یابیم که ایشان ناراحتی خود را نسبت به کم کاری‌ها بروز می‌دهند؛ یعنی همان قدر که حمله رژیم صدام برای جمهوری اسلامی مهم بوده است، حمله فرهنگی دشمنان نیز مهم بوده است.

دبیر انجمن علمی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی متنی را از جملات رهبر معظم انقلاب در گلایه از وزارت ارشاد در دهه 70 قرائت کرد و افزود: ادبیات رهبری پس از جنگ تحمیلی این است: «من از وزارت ارشاد توقّع دارم. البته آقای «مهاجرانی» - ظاهراً - نیستند و خودشان را راحت کردند از این‌که بیایند و حرفهای ما را بشنوند! به‌هرحال، فرق نمیکند؛ چه ایشان باشند، چه نباشند، من اعتراضم این است - این اعتراض را بارها هم گفته‌ام، الان هم در جمع شما میگویم - وزارت ارشاد در این دو سالی که ایشان در رأس این کار هستند، هیچ کار اسلامی به‌عنوان اسلامی ارائه نداد! این اوّلین اعتراض من است.» پس از این بیانات شبیخون فرهنگی، قتل عام فرهنگی و ناتوی فرهنگی توسط ایشان مطرح می شود تا عرصه روشن شود.

وی با تأکید بر اینکه رهبری انقلاب تلاش داشتند عرصه جنگ فرهنگی را برای مردم تبیین کنند، اظهار داشت: در کتاب «جنگ سرد فرهنگی» ساندرز گفته شده که پنتاگون طراحی می کند چگونه بدون حمله نظامی به دولت ها شبیخون بزند. در دهه 70 در داخل و خارج فشارهایی از حیث فرهنگی به جمهوری اسلامی وارد می شود که در پایان آن در سال 78 شورشی ایجاد شده و در 10 سال بعد نیز شاهد حوادث مشابهی هستیم که نشان از تغییر عرصه نبرد و کودتای نرم دارد. رهبری معظم با تشبیه به گرجستان اذهان را متوجه کودتای نرم کردند.

دبیر انجمن علمی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی با معرفی کتبی که در خصوص کودتای نرم نوشته شده تصریح کرد: از دهه 80 به بعد که پروژه فتنه 88 شکست خورد، راهبرد عوض شد و بیانات رهبری معظم انقلاب نیز تغییر کرد و سخن از «جنگ شناختی» و «جنگ ادراکی»، «جنگ اراده ها» و «نبرد در قرن و ذهن ها» به میان می آید که ادبیات جدیدی را در مقابله با دشمن تعریف کرده و در خصوص تغییر عرصه جنگ به باورها و ارزش ها هشدار می دهد.

حجت الاسلام مؤمنی با اشاره به فتنه 1401 به هشدار جنگ ترکیبی توسط رهبر معظم انقلاب اشاره کرد و تأکید کرد: در اجلاس مونیخ 2015 از تعبیر «جنگ ترکیبی» برای مبارزه با جمهوری اسلامی و محور مقاومت نام می برند که سید حسن نصرالله در یک سخنرانی در خصوص این راهبرد دشمن هشدار داد. حضرت آیت الله خامنه ای در ابتدای 1402 در جملات: «البتّه امروز در این جنگ ترکیبی موجود، حمله‌ی نظامی نیست؛ دشمن حمله‌ی نظامی نمیکند، کارهای دیگر میکند؛ اینجا هم اطّلاع‌رسانی لازم است، تا مردم بدانند که دشمن از چه راه‌هایی و با چه سیاستهایی وارد میشود، و با روشن‌بینی به حوادث نگاه کنند. وقتی که مردم عزیزِ ما با اوضاع آشنا شدند، هر حادثه‌ای پیش بیاید، با روشن‌بینی به آن حادثه نگاه میکنند.» برای مردم عرصه جنگ را تشریح کردند.

وی با استفاده از تعبیر «جنگ ترکیبی شناخت محور» اضافه کرد: سؤال پیش می آید در عرصه جنگ شناختی وظیفه ما چیست که رهبر معظم انقلاب با «جهاد تبیین» تکلیف ما را مشخص کردند. مقالات آصف بیات در روزنامه شرق و اعتماد نشان می دهد که افرادی دنبال هزار زخم و جنبش گرسنگان بودند. افرادی در داخل به دنبال ناامیدی مردم از نظام بوده و رژیم صهیونیستی هم بر روی این ناامیدی و اغتشاش داخلی حساب کرده بود اما لازم است همچنان جهاد تبیین را ادامه دهیم.

 ضرورت مقاومت در نگاه رهبر انقلاب

حجت الاسلام ابوطالبی رئیس انجمن علمی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی حوزه علمیه قم پس از طرح بحث «ضرورت مقاومت» به عنوان ارائه خود در این نشست، تصریح کرد: اکثر سؤالاتی که در اذهان مردم مطرح می شود توسط رهبر معظم انقلاب پاسخ داده شده است؛ مردم می پرسند چرا جمهوری اسلامی وارد فاز جنگ شده و مانند سایر ملل در گوشه ای زندگی خود را نمی کند؟ حضرت آیت الله خامنه ای راه تحقق دین را در حکومت دانسته و ما مسلمانانی که دین اسلام را پذیرفته و در پی اقامه آن و تحقق عدالت هستیم خودبه‌خود وارد عرصه نبرد حق و باطل می شویم از این رو رهبری تعبیر می کنند جامعه دینی اگر بخواهد به دین عمل کند عده ای با او دشمن خواهند شد.

حجت الاسلام والمسلمین ابوطالبی با تأکید بر اینکه همه انبیاء دشمن داشتند، گفت: در رابطه با جنگ در آیات قرآن آمده اگر خداوند می خواست می توانست جنگ را از دنیا حذف کند اما در این نظام احسن خلقت شرور و خوبی هایی وجود دارد و کسانی که خوبی ها را انتخاب می کنند با طرفداران شر و زیاده خواهان وارد جنگ می شوند. وقتی به سیره اهل بیت و امیرمؤمنان مراجعه می کنیم می بینیم افراد بسیاری تا پیش از حکومت حضرت علی با ایشان همراه بودند اما پس از حکومت و ایجاد عدالت، دشمنی ها شروع شد و شدت گرفت و وارد فاز نظامی شد.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی وجود دشمنان را اقتضای حق طلبی دانست و تصریح کرد: رهبر معظم در پاسخی دیگر به سؤال مذکور منافع ملی را به عنوان پاسخ مطرح می کنند و مقاومت در برابر استکبار را تنها راه حفظ منافع ملی می دانند. چیزی که برای ما در قبل از انقلاب حفظ شده است با مقاومت حفظ شده و در دوره های گذشته نیز چیزی جز مقاومت برای ما موفقیت نیاورده است. ملت ایران ناگزیر است برای منافع خود راه مقاومت را در پیش بگیرد.

رئیس انجمن علمی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: رهبری معظم سعی می کنند با نگاه های مختلفی صحبت کنند که افراد دارای گرایش های متنوع نیز با آرمان جمهوری اسلامی همراهی کنند از این رو در پاسخ به یک سؤال جواب های متنوع مطرح کردند. ضرورت مقاومت هم از نگاه قرآنی و هم از نگاه منافع ملی توسط ایشان تشریح شده است

حجت الاسلام والمسلمین ابوطالبی با اشاره به واژه موازنه مثبت که در سیاست خارجی قاجار مطرح بوده، تصریح کرد: برخی معتقد بودند که باید به روس و انگلیس امتیاز بدهیم تا خطر را دفع کنیم اما برخی مانند امیرکبیر موازنه منفی را مطرح کردند که از قدرت ها امتیاز بگیرند همانگونه که شاه عباس بین انگلستان و پرتغال موازنه منفی ایجاد کرد. رهبری تصریح می کنند که هدف دشمن فشار است و اگر سنگر به سنگر عقب نشینی کنیم تسلیم بلاشرط جمهوری اسلامی را می خواهند. اگر در ایران قدرتی باشد که تسلیم نشود باز دشمن آن را تحمل نمی کند حتی اگر مصدق باشد که فقط ملی شدن صنعت نفت را خواست.

مطالعه رهبران سیاسی در علوم سیاسی مورد غفلت قرار گرفته است

علیرضا استادیان، پژوهشگر علوم سیاسی در چهارمین نشست از سلسله نشست های بازکاوی جنگ و صلح تحمیلی از منظر آموزه های اسلامی که با موضوع «مقاومت در اندیشه و سیره رهبر انقلاب» عصر امروز چهارشنبه 15 مردادماه در خبرگزاری رسا برگزار شد، با اشاره به مقالات کتاب «آینده علوم سیاسی» نوشته دکتر گری کینگ استاد دانشگاه هاروارد گفت: نیازمند این هستیم که در حوزه علوم سیاسی مطالعات مختلفی را در حوزه رهبران سیاسی داشته باشیم. رهبری و مدیریت کلان جامعه سیاسی در این علم مطرح است اما نکته مغفول این است که اساتید علوم سیاسی بیش از آنکه در خصوص صفات و شرایط تصمیم گیری یک رهبر بحث خود را مطرح کنند بیشتر به قوانین و مقرراتی می پردازند که مجوز حکمرانی را بدهد و از قدرت استفاده کند.

وی با اشاره به اندیشه های سیاسی فارابی گفت: مطالعات در خصوص رهبران سیاسی در حوزه علوم سیاسی کم است و دلیل آن نیز ویژگی های فردی رهبران است که ممکن است برخی از آن ها خارج از مباحث علوم سیاسی بوده و در قلمرو برخی دانش های دیگر نظیر روان شناسی و... باشد. از سوی دیگر،  مطالعه رفتار رهبران نظریه های کلی را شاید ارائه ندهد و این یک مانع برای بحث در این خصوص است زیرا دانش به دنبال تئوری های کلان نگر و نظام‌مند است.

استادیان پس از طرح بحث پیرامون ضرورت مطالعه سیره و رفتار و کنش رهبران سیاسی که یکی از خلاء های مطالعاتی در علوم سیاسی است، تأکید کرد: لازم است کمی مماس تر با سیره رهبران خود مواجه شویم و کار را از دست برخی کارهای نازل ژورنالیستی که در زمینه شخصیت نگاری است خارج کنیم و با نگاه علمی تری به شخصیت سیاسی امام و رهبری بپردازیم. کتبی که در خصوص امام خمینی مطرح شده است، پرتره محور است و در حوزه علمی و سیاسی رهیافت های ضعیف تری داریم و بیشتر زندگی نامه طور است. بررسی مدیریت رهبر معظم انقلاب در جنگ 12 روزه  را می توان در منظومه فکری ایشان مورد مطالعه قرار داد و همچنین می توان از سیره ایشان نیز نکاتی را برداشت کرد.

این استاد دانشگاه، مطالعه دقیق شخصیت رهبر انقلاب را در دو حوزه سیره و اندیشه کارآمد دانست و تأکید کرد: حضرت آیت الله خامنه ای پیش از جنگ 12 روزه اقداماتی انجام داده و سال ها پیرامون ضرورت و عرصه مقاومت سخنرانی و برای جامعه ادراک سازی کردند تا جامعه در چنین روزهایی با این مهم به شکل درست مواجه شود. تبیینی که رهبری معظم پس از طوفان الاقصی داشته و در دیدار با مسئولین کشور مطرح کردند و حتی اعتراض به نسل کشی و گرسنگی اجباری در فلسطین پس از سخنان ایشان در دنیا رونق گرفت و فضای ادراکی مخاطبان به صورت مستمر و پیوسته، رژیم صهیونیستی را یک رژیم جنایت‌کار  جنگی می داند.

وی اضافه کرد: اقدامات پیشینی رهبر انقلاب قبل از جنگ ۱۲ روزه با  اموری مانند روایت نصرت، بسط تجربه دفاع مقدس، تبیین منظومه مقاومت و تشریح دشمن شناسی تبلور دارد زیرا ایشان برای صیانت از جامعه بر تجربه دفاع مقدس و زنده نگه داشتن یاد آن تأکید می کنند.

استادیان با تشریح اقدامات رهبری معظم انقلاب در جنگ 12 روزه تصریح کرد: در ساعات ابتدای جنگ با غافلگیری گسترده ای مواجه هستیم که تصمیم گیری ما را چند ساعت دچار اختلال می کند اما ایشان با صدور پیام و تهدید طرف مقابل، امید را  در دل ملت ایران زنده کرده و هراس و بی برنامگی را از دل افراد جامعه می گیرند و از همان ابتدا خلأ فرماندهی را پر می کنند؛ در حکم ها با اینکه فوریت وجود دارد اهداف بلند مدت ترسیم شده و حتی به تربیت ایمانی نیروهای تحت تکفل فرماندهان اشاره دارد.

وی با اشاره به تأکید بر انسجام، وحدت و اتحاد ملی که توسط رهبر معظم انقلاب مطرح شد، اظهار داشت: استعمار به دنبال جدایی اسلام و ایران است اما رهبری در شب عاشورا با زنده کردن نام ایران و اسلام این فاصله استعماری را پر کرده و ظرفیت های کشور را پیش چشم آوردند. تقویت روایت پیروزی و نصرت مبنی بر له شدن و مجازات رژیم صهیونیستی در بیانات ایشان برجسته است و طبق نقلی از اقای قالیباف، ریاست محترم مجلس، ایشان در اتاق جنگ حضور داشتند و جنگ را مدیریت کردند.

این فعال رسانه ای با اشاره به دیدار رهبری با مسئولین قضایی تأکید کرد: مطالبه حقوقی تجاوز رژیم صهیونیستی توسط رهبری برجسته شد و این مأموریت یک مواجهه جدلی است تا دشمن را با ادعاهای حقوق بشری خود درگیر کند. مردم به عیان دیدند که دشمن خط قرمز ندارد و آتش بس نیز در اثر ضربه های تمام کننده رخ داد و جمهوری اسلامی نگذاشت که دکترین ضاحیه با ادامه دار بودن ترورهای هوشمند پیاده شود.

گفتمان؛ نظامی پیچیده از گفتار، کنش و هنجارهای اجتماعی

حجت‌الاسلام محققی، مدیرعامل خبرگزاری رسا، در این نشست با اشاره به نعمت وجود رهبری حکیمانه حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای، تصریح کرد: گفتمان مقاومت رهبر معظم انقلاب، یک دستگاه فکری منسجم است که نیاز به تبیین دارد.

وی، با بیان اینکه اندیشمندان گفتمان‌ها را از منظرهای مختلف شرح داده‌اند، افزود: گفتمان در ادبیات علوم اجتماعی به‌عنوان نظامی پیچیده از گفتارها، کنش‌ها و کارکردهای اجتماعی شناخته می‌شود که در بستر تاریخی فرهنگی خاصی شکل می گیرد. گفتمان‌هاپیوندی ناگسستنی میان زبان، رفتار و نگرش‌های اجتماعی برقرار می‌کنند و از طریق تولید و تثبیت هنجارهای عرفی امتداد اجتماعی پیدا می کنند. این پدیده را می‌توان به دو روی یک سکه تشبیه کرد که در آن، گفتار و کنش‌های اجتماعی به‌عنوان وجوه مکمل یکدیگر عمل می‌کنند. 

مدیرعامل خبرگزاری رسا، در بیان فرایندهای شکل‌گیری گفتمان، تصریح کرد: شکل‌گیری گفتمان فرایندهای متعددی دارد و معضلات و مسائل کلان سبب می‌شوند که تولیدکننده گفتمان پس از خردورزی مفاهیم مرتبط را بازتعریف کرده و انسجام دهد. پس از آن واژگان مفهومی،  استخدام شده و در مرحله بعد مرزهای گفتمانی پیدا می شوند و در آخر بسامد رسانه ای و امتداد اجتماعی برای اقناع سازی عمومی به شکل گیری گفتمان می انجامد.

توحید و نفی طواغیت، بنیادین ترین مفهوم گفتمان مقاومت

وی درباره گفتمان مقاومت، گفت: از ابتدای رهبری حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای، این گفتمان مراحل طرح و توسعه خود را طی کرده است و در حوزه‌های مختلف تعامل با منطقه و جهان در دهه‌های 70 و 80 شکل‌ گرفت. توحید، مفهوم بنیادین و اساسی‌ترین عنصر مقاومت بوده که به معنای نفی طاغوت‌ها و اثبات ولایت خداوند است. بر این اساس، ایستادگی در برابر طاغوت های زمان مانند آمریکا و رژیم صهیونی با مفاهیم ضد خود یعنی خودباختگی و غرب زدگی مرزبندی می‌شود.

مدیرعامل خبرگزاری رسا، با بیان اینکه گفتمان مقاومت در مرحله مفاهیم بنیادین، زوج‌های معناشناختی متضادی داشته که توسط رهبر انقلاب صورت بندی شده است، گفت: توحید و کفر، ایمان و نفاق، هدایت و ضلالت، وحدت و تفرقه، خودخواهی و ایثار، عزت و تسلیم، استقلال و بیگانه پرستی، مستکبران و مستضعفان، افول آمریکا و سلطه پذیری، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و توسعه غرب محور، تولید علم و ترجمه علم، انقلابی گری و عافیت طلبی، خودباوری و خودتحقیری و... مفاهیمی هستند که از سوی رهبر معظم انقلاب طرح شده و هسته مرکزی گفتمان مقاومت را مرزبندی کرده است.

مفاهیم عملیاتی گفتمان مقاومت مبتنی بر دال مرکزی توحید

حجت‌الاسلام محققی، مفاهیم عملیاتی گفتمان مقاومت را شامل راهبردها، سیاست ها و اقدامات اساسی دانست که بر پایه دال مرکزی توحید و نفی طواغیت در گفتمان مقاومت رهبر انقلاب شکل گرفته است و پایداری در مقابل فشارها را یکی از اضلاع مفاهیم عملیاتی گفتمان مقاومت دانست.

وی اقتصاد مقاومتی را الگوی عملیاتی مقابله با فشارهای نظام سلطه دانست و افزود: این راهبرد با تکیه بر خوداتکایی، کاهش وابستگی و تقویت تولید داخلی، مسیر پیشرفت مستقل را هموار می‌کند.

مدیرعامل خبرگزاری رسا از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجمع جهانی اهل‌بیت (ع)، مجمع تقریب مذاهب اسلامی و جامعه المصطفی العامیه به عنوان نمونه‌های موفق نهادسازی در گفتمان مقاومت رهبر انقلاب نام برد و تصریح کرد: این نهادها نقش کلیدی در گسترش گفتمان مقاومت و مقابله با جنگ نرم دشمن ایفا می‌کنند.

«نه جنگ، نه تسلیم»؛ راهبردی بر پایه نفی طاغوت

وی با اشاره به راهبرد «نه جنگ، نه تسلیم» برگرفته از بیانات رهبر انقلاب در جنگ 12 روزه اخیر گفت: این که فرمانده معظم کل قوا فرمودند «ملت ایران در مقابل جنگ تحمیلی محکم می‌ایستد، همانگونه که در مقابل صلح تحمیلی نیز محکم خواهد ایستاد و این ملت در مقابل تحمیل، تسلیم هیچکس نخواهد شد»،[1] بر مبنای مفهوم محوری توحید و نفی طواغیت در گفتمان مقاومت است. جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مسلح و عموم ملت، با بازدارندگی فعال، از یک‌سو مانع جنگ‌طلبی دشمن می‌شوند و از سوی دیگر، زیر بار صلح تحمیلی نمی‌روند.

شاخص‌های رفتاری گفتمان مقاومت در منظومه فکری رهبر انقلاب

مدیرعامل خبرگزاری رسا با اشاره به شاخصه‌های رفتاری گفتمان مقاومت، تأکید کرد: مفاهیمی چون خودباوری علمی و فرهنگی، فرهنگ ایثار، کادرسازی انقلابی و مدیریت جهادی، از جمله ارکان اصلی مفاهیم رفتاری این گفتمان محسوب می‌شوند که در فرمایشات و اقدامات رهبر معظم انقلاب به وضوح قابل مشاهده است. ترسیم خط مقاومت فعال در مقابل استکبار جهانی، نیازمند تبدیل این مفاهیم به برنامه‌های عملیاتی در تمام سطوح است.

مفاهیم ابداعی در گفتمان مقاومت؛ از جهاد تبیین تا نامه به جوانان غرب

وی در ادامه مهم‌ترین مفاهیم ابداعی و اقدامات توسعه‌یافته توسط رهبر انقلاب در گفتمان مقاومت را شامل جهاد تبیین، دیپلماسی مقاومت، مقاومت چندلایه، شبکه جهانی مقاومت، نامه به جوانان غرب و ایستادگی در برابر جنگ و صلح تحمیلی عنوان کرد و ادامه داد: جهاد تبیین به عنوان راهبردی کلان برای مقابله با جنگ شناختی و تحریف‌های دشمنان طراحی شده است. این مفهوم بر ضرورت روشنگری فعال و هوشمندانه در برابر تبلیغات نظام سلطه تأکید دارد. نامه به جوانان غرب نیز ابتکار عملی برای گفتمان‌سازی فرامرزی مقاومت است که با هدف آشکارسازی چهره واقعی نظام سلطه و ایجاد پل ارتباطی با ملت‌های غربی طراحی شده است.

وی افزود: این مفاهیم نوین گفتمان مقاومت را به روزرسانی کرده‌اند و ظرفیت تبدیل شدن به الگویی جهانی برای ملت‌های مستضعف در برابر نظام سلطه را دارا هستند. تولید این ادبیات مفهومی نشان‌دهنده پویایی و انعطاف‌پذیری گفتمان مقاومت در مواجهه با تحولات جهانی است.

مرزبندی گفتمان مقاومت با گفتمان‌های هم‌ستیز و دیگری‌سازی راهبردی

مدیرعامل خبرگزاری رسا مرزبندی و دیگری‌سازی را سبب عینیت‌بخشی به گفتمان دانست و تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب در رهنمودهای خود به تاریخ ورود روشنفکری در ایران اشاره داشته و با جمله «روشنفکری در کشور ما از اول بیمار و وابسته به بیگانه متولد شد»[2] و عباراتی مانند «آدمهای خودباخته و ذهنهای زودباور و ضعیف»،[3] «خودباخته و به نیروهای درونی ناآشنا و بی اعتقاد، و به زرق و برق بیگانگان چشم دوخته و فریفته»،[4] «زمامداران خائن، خاندان منحوس پهلوی، رجال خودباخته و رشوه‌بگیر، روشنفکران ساکت، علمای بی تفاوت»[5] ، «متزلزل در برابرکفر»[6]  و «شیفته‌ غرب و فریفته‌ اخلاقیات غرب»[7] مرزهای گفتمان مقاومت را روشن و گفتمان مقاومت را از گفتمان های هم ستیز متمایز می کنند.

وی در ادامه به گفتمان های رقیب گفتمان مقاومت در منطقه غرب آسیا اشاره کرد و افزود: گفتمان ناسیونالیسم عربی با هدایت صهیونیست ها، گفتمان مقاومت را عامل تسلط دیگران بر عرب ها می‌داند. گفتمان نوخلافت رفاه طلب و غرب زده نیز گفتمان مقاومت را نا امن و مانع رفاه مادی و اجرای الگوهای غربی توسعه می داند.

هژمونی رسانه‌ای و راهبردهای آمریکا برای تضعیف گفتمان مقاومت

حجت الاسلام محققی با تأکید بر اینکه گفتمان استکبار جهانی در رسانه‌های جریان اصلی جهان به دنبال القای این است که بحران‌ها در هر منطقه، تنها با حضور آمریکا قابل حل هستند، تصریح کرد: گفتمان هژمون بحران اوکراین یا تایوان را بدون خواست و دخالت آمریکا قابل حل نمی داند و این نگاه در مقابل گفتمان مقاومت ایستاده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود، مهم‌ترین تهدید برای گفتمان مقاومت را گفتمان هژمون دانست و افزود: اسناد راهبردی ایالات متحده اجرای سیاست‌های کاهش نفوذ ایران و تضعیف گفتمان مقاومت را دنبال می‌کنند. در این اسناد، تأکید شده است اندیشه سکولار در داخل ایران تقویت شود و به روحانیون سکولار و میانه‌روها میدان بیشتری داده شود. همچنین، بهره‌برداری از اختلافات مذهبی برای جلوگیری از گسترش محور مقاومت یکی دیگر از راهبردهای استکبار جهانی برای مقابله با گفتمان مقاومت است.

تهدیدهای درونی گفتمان مقاومت در حوزه‌های علمیه

حجت‌الاسلام محققی با اشاره به خرده گفتمان های داخلی مخالف مقاومت، بیان کرد: بزرگ‌ترین تهدید گفتمانی مقاومت در حوزه‌های علمیه، عافیت‌طلبی و سکولاریسم نقاب زده و پنهان است که به عنوان گفتمان های مدرن و با ظاهری فریبنده در حال تحریف مفاهیم معنوی و ترویج دنیازدگی افراطی در حوزه های علمیه و جامعه هستند و تلاش می‌کنند مفاهیم دینی را به گونه‌ای تفسیر کنند که با اهداف مادی و لیبرال سازگار باشد. در چنین شرایطی، مفاهیم عمیق دینی یا تحریف می‌شوند یا به حاشیه رانده می‌شوند و جای خود را به مفاهیمی مانند مصرف گرایی، لذت‌طلبی و فردگرایی افراطی می‌دهند.

لزوم فعال‌سازی دیپلماسی مقاومت در نبرد روایت‌ها

وی با اشاره به ضرورت گسترش و به کارگیری دیپلماسی مقاومت از طریق دستگاه سیاست خارجی و نهادهای رسانه ای گفت: در جنگ ۱۲ روزه، از فعالان فضای مجازی خواسته شد پیام‌های خود را به زبان انگلیسی و حتی عبری ترجمه کنند، زیرا رسانه‌های برون‌مرزی محدود و اندک هستند؛ ما سخنگوی عربی و  عبری‌زبان نداریم که جنگ روانی آنان را برای مردم منطقه و جهان خنثی کند، در حالی دشمن در تأثیرگذاری بر افکار عمومی ما بسیار فعال است.

مدیرعامل خبرگزاری رسا خاطرنشان کرد: دیپلماسی مقاومت را جدی نگرفتیم، اما اگر فرمایشات رهبر معظم انقلاب به گوش جهان اسلام برسد، می‌توان در مقابل روش‌های شیطنت‌آمیز دشمن، راهکارهای خنثی‌سازی ایران‌هراسی را اجرایی کرد. برای مقابله با هژمون، باید سیاست‌های فریب‌کارانه دشمن را شناخت و با آماده سازی کامل و تغییر شیوه‌ها به مقابله پرداخت.

گفتمان مقاومت؛ الگویی جهانی با بنیان‌های توحیدی

حجت‌الاسلام محققی در پایان با اشاره به موفقیت‌های گفتمان مقاومت در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، خاطرنشان کرد: گفتمان مقاومت با تکیه بر مبانی توحیدی، موجب ارتقای نظام اسلامی و به الگویی جهانی برای ملت‌های آزاده جهان تبدیل شده است.

 عزت، حکمت و مصلحت توسط رهبر انقلاب محقق شد

حجت الاسلام شبان نیا عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نیز در این نشست با اشاره به عنوان نشست بیان داشت: معتقد هستم مقاومت یک گفتمان و فرهنگ است که رهبری معظم تلاش کردند در برهه های مختلف آن را ظهور و بروز دهند. در دوره دوم خرداد جریانی شکل گرفت که تلاش داشته اساس انقلاب را زیر سؤال ببرد اما رهبری با طرح مفهوم مردم سالاری دینی سعی در جهت دهی اجتماعی داشتند و این نشان می دهد که گفتمان فقط در عرصه جنگ معنا پیدا نمی کند و در زمان صلح نیز تفکر مقاومت باید ظهور داشته باشد.

وی در ادامه تصریح کرد: حضرت آیت الله خامنه ای در اندیشه و سیره، گفتمان خود را تبیین کرده و در این جنگ 12 روزه یکی از عرصه های مردم سالاری را در رفتار خود نشان دادند. برخی معتقد هستند افرادی خواسته های خود را به رهبری تحمیل می کنند اما نشانه های زیادی وجود دارد که ایشان تسلیم نمی شود اما برای رشد مردم و مسئولین نظام اسلامی پشت نظر مردم و مسئولین می ایستند. رهبری معظم به افکار عمومی در پیش از این جنگ و حین آن بسیار اهمیت دادند.

حجت الاسلام شبان نیا با بیان اینکه افکار عمومی در بیانات و سیره رهبر انقلاب بسیار اهمیت دارد، تأکید کرد: اگر افکار عمومی آماده چیزی نباشد، توسط رهبری هم مطرح نمی شود زیرا بخشی از مردم سالاری دینی رشد جامعه است. در جنگ 12 روزه دیدیم که اصل عزت، حکمت و مصلحت توسط ایشان محقق شد. در ابتدای جنگ که حالت یأس ایجاد شده بود یک ذره یأس در پیام رهبری و یا احکام صادر شده و پیام های تسلیت دیده نمی شود و این تحقق عزت است.

وی با تأکید بر اینکه حضرت آیت الله خامنه ای در پذیرش آتش بس نیز تصمیم گیری کردند، اظهار داشت: جمع کردن بین ایران و اسلام در شب عاشورا توسط یک مجتهد مسلم نشان از واقع بینی ها ایشان است و نشان دهنده تحقق حکمت از سوی ایشان است.

حجت الاسلام شبان نیا با تشریح مصلحت در نگاه رهبری آن را معادل تقیه دانست و تأکید کرد: آماده سازی مردم و مسئولین بسیار ضروری است که توسط ایشان محقق شد.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی با بیان اینکه ضرورت بازدارندگی برای جاهل ترین فرد کشور نیز پس از این جنگ تبیین شده است، گفت: در بعضی از دولت ها فشاری بر روی نیروهای مسلح وجود داشت که رهبری انقلاب با تدبیر بر روی توان بازدارندگی داخلی ایستادند.

وی با تأکید بر اینکه دستگاه حقوقی و رسانه ای ما باید گفتمان مقاومت را دنبال کنند، به رعایت موازین اخلاقی توسط قوای نظامی ایران در جنگ 12 روزه اشاره کرد و افزود: هیچگاه مراکز غیرنظامی را مستقیما هدف قرار ندادیم زیرا ملزم به رعایت اخلاق هستیم.

وی با بیان اینکه جنگ تمام نشده است، تأکید رهبری بر همبستگی ملی را ناشی از ادامه دار بودن جنگ دانست و اضافه کرد: بر هم زدن همبستگی به هر دلیلی ممنوع است زیرا در شرایط جنگی به همبستگی احتیاج داریم. مقام معظم رهبری از گذشته تلاش داشتند از حیث تولید قدرت نرم و قدرت سخت جامعه را واکسینه کنند.