حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی تبیین کرد؛
از آموزش تا تمدن‌سازی؛ بازخوانی مأموریت‌های حوزه در بیانیه «حوزه پیشرو و سرآمد»
مدیر دفتر امور سیاسی و اجتماعی حوزه‌های علمیه کشور، پیام مقام معظم رهبری در همایش بین‌المللی صدسالگی بازتأسیس حوزه علمیه قم را سندی راهبردی برای صدسال دوم فعالیت حوزه‌ها دانست و تأکید کرد: این پیام مسیر حرکت آینده حوزه و روحانیت را به روشنی ترسیم می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد استوار میمندی، مدیر دفتر امور سیاسی و اجتماعی حوزه‌های علمیه کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، پیام رهبر معظم انقلاب در همایش بین‌المللی صدسالگی بازتأسیس حوزه علمیه قم را به‌عنوان سندی راهبردی برای صدسال دوم فعالیت حوزه‌ها توصیف و تأکید کرد: این پیام اهمیت بالایی دارد و می‌تواند مسیر حرکت آینده حوزه و روحانیت در کشور را به روشنی ترسیم کند.
وی افزود: رهبر معظم انقلاب در این پیام در مقدمه به تاریخ شکل‌گیری حوزه علمیه قم پرداخته‌اند و نقش مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری در انتقال حوزه به قم در دوران مدیریت خود را برجسته کرده‌اند. همچنین شرایط ایران و کشورهای همسایه در آن دوران به ویژه وضعیت حساس پس از جنگ جهانی اول و دوران دیکتاتوری رضاخان به‌وضوح تشریح شده است.
پنج کارکرد اصلی حوزه‌های علمیه
حجت‌الاسلام استوار میمندی در ادامه به پنج کارکرد مهم حوزه‌های علمیه اشاره کرد که رهبر معظم انقلاب در پیام خود بر آن‌ها تأکید داشته‌اند و افزود: نخست حوزه علمیه قم باید به‌عنوان یک مرکز علمی با تخصص‌های مشخص و منسجم عمل کند و مسیر اجتهاد کوتاه‌تر شود و مرحله متن‌خوانی و متن‌محوری فشرده گردد تا طلاب زودتر به مرحله تحقیق و پژوهش برسند. دوم، تربیت طلاب و پژوهشگران متعهد و توانمند وظیفه اصلی حوزه در هدایت دینی و اخلاقی جامعه است و این تربیت نه تنها محدود به فعالیت‌های علمی بلکه شامل فعالیت‌های اجتماعی و تبلیغی نیز می‌شود. سوم حوزه‌های علمیه در ۱۵۰ سال اخیر همواره پیشگام نهضت‌های اجتماعی بوده‌اند و رهبران دینی توانسته‌اند نقش محوری در هدایت جامعه ایفا کنند. این نقش هم در عرصه داخلی و هم در سطح بین‌المللی اهمیت دارد. چهارم، حوزه باید به تولید دانش و نظریه‌های اسلامی در زمینه نظامات اجتماعی بپردازد. پنجم، حوزه باید مرکز و قله نوآوری های تمدنی باشد باشد و نیازهای جامعه امروز را شناسایی کرده و با تولید علم و محتوا به آن‌ها پاسخ دهد.
مسئولیت‌های متنوع حوزه
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی با تأکید بر گستردگی وظایف حوزه بیان کرد: بخشی از مسئولیت‌ها بر عهده مدیریت عالی و شورای حوزه است و بخشی دیگر مربوط به اساتید و پژوهشگران و بخشی به طلاب بازمی‌گردد. عرصه تبلیغ و فعالیت‌های اجتماعی نیز نیازمند نقش‌آفرینی فعال طلاب و مسئولیت‌های فردی آنان است.
وی افزود: تمام این مسئولیت‌ها مکمل یکدیگر هستند و تحقق اهداف کلان حوزه بدون توجه به همه این سطوح امکان‌پذیر نیست و هر یک از اجزا باید به‌طور هماهنگ و منسجم عمل کنند تا اهداف علمی، اجتماعی و تمدنی حوزه تحقق یابد.
اهمیت تبلیغ دین و بلاغ مبین
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی با تاکید براینکه یکی از مطالبات اساسی رهبر معظم انقلاب موضوع بلاغ مبین است در این زمینه توضیح داد: با توجه به شبهات و گفتمان‌های متعدد در جامعه به ویژه میان جوانان، تحقق کامل بلاغ مبین هنوز ادامه دارد. در بیانات بیست و یکم تیر ماه ۱۴۰۲ رهبر معظم انقلاب بر اولویت داشتن تبلیغ و ایجاد کانون‌های عظیم تبلیغی تأکید کرده‌اند که این کانون‌ها باید هم تولید محتوا کنند و هم مبلغ تربیت نمایند.
وی افزود: طلاب باید با رویکرد تبلیغی و با توجه به نیازهای جامعه همراه با انتقال پیام دین نقش فعال و مؤثر خود را ایفا کنند و این نگاه تربیت طلاب جهادی و آگاه به نیازهای اجتماعی را بیش از پیش ضروری می‌کند و حوزه را از یک مرکز صرفاً آموزشی به نهادی فعال در جامعه تبدیل می‌سازد.
مدارک حوزوی و به‌روزبودن حوزه
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی به دیگر نکات مهم پیام رهبر انقلاب اشاره کرد و گفت: توجه به مدارک حوزوی یکی از مطالبات مهم رهبر معظم انقلاب است و حوزه و روحانیت باید مردمی و پاسخگو باشند و فعالیت‌های آنان با تحولات روز همسو شود. حوزه‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، فضای مجازی و فناوری‌های نوین زمینه‌های گسترده‌ای برای فعالیت‌های علمی و اجتماعی فراهم کرده‌اند اما هنوز نیاز به تلاش گسترده‌تر و عمیق‌تر وجود دارد.
وی افزود: این مسئله نشان می‌دهد حوزه باید نه تنها پاسخگوی نیازهای داخلی بلکه اثرگذار در عرصه بین‌المللی نیز باشد و توانمندی‌های علمی و اجتماعی خود را به گونه‌ای توسعه دهد که در حل مسائل پیچیده امروز جامعه نقش فعال ایفا کند.
تربیت نیروی انسانی و زیرساخت‌ها
مدیر دفتر امور سیاسی و اجتماعی حوزه‌های علمیه کشور در ادامه درباره تربیت نیروی انسانی گفت: حوزه باید در تربیت اساتید، پژوهشگران و مدیران برنامه‌ریزی‌های منسجم داشته باشد. زیرساخت‌هایی که در دوران مدیریت آیت‌الله اعرافی ایجاد شده‌اند مانند مجتمع تربیت مدیر و مدرس، مجتمع تبلیغ و مرکز ارتباطات حوزه و نظام ظرفیت‌های قابل توجهی برای پاسخگویی به نیازهای نظام فراهم کرده‌اند و زمینه تربیت نیروهای متعهد و متخصص را فراهم می‌کنند و به حوزه امکان ایفای نقش فعال در جامعه را می‌دهند.
فعالیت‌های اجتماعی و جهادی
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی درباره نقش اجتماعی حوزه گفت: حوزه با تربیت طلاب جهادی و فعال کردن گروه‌های جهادی تلاش کرده است تا نقش خود را در جامعه ایفا کند و فرمایشات رهبر معظم انقلاب در پیام خود بر امتداد اجتماعی فقه و فلسفه اجتماعی تأکید دارد و به این معناست که حوزه باید نیازهای واقعی جامعه امروز را شناسایی کرده و از طریق تولید علم و محتوا به آن‌ها پاسخ دهد.
وی افزود: این امر موجب می‌شود حوزه در کنار فعالیت‌های علمی و آموزشی، به نهادی اثرگذار در حل مسائل اجتماعی تبدیل شود و حضور فعال حوزه در عرصه اجتماعی، امکان حل مشکلات و پاسخگویی به نیازهای مردم را فراهم می‌آورد.
نقش نظام‌سازی و همکاری با دانشگاه
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی درباره ضرورت نظام‌سازی بیان داشت: حوزه می‌تواند با دانشگاه همکاری کند و منابع وحیانی و محتوای فاخری را در اختیار دانشگاه قرار دهد و دانشگاه با زبان علمی روز این مفاهیم را ارائه کند تا برای نسل امروز قابل فهم و کاربردی باشد. این همکاری می‌تواند در حوزه‌های مختلفی مانند اقتصاد اسلامی، روانشناسی اسلامی و سایر علوم انسانی مؤثر باشد و به تولید دانش کاربردی و حل مسائل روز جامعه کمک کند.
وی خاطرنشان کرد: هرچند اسلام به‌طور مستقیم متصدی امور اقتصادی یا پزشکی نیست اما گزاره‌های فقهی و اخلاقی آن می‌تواند مبنای تولید دانش کاربردی برای مدیریت جامعه اسلامی و پاسخ به نیازهای روز باشد و این رویکرد حوزه را به نهادی فعال و اثرگذار در عرصه علمی و تمدنی تبدیل می‌کند.
پیام رهبر انقلاب؛ نقشه راه صدسال دوم حوزه
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی در پایان گفت: پیام رهبر معظم انقلاب مسیر حرکت حوزه و روحانیت در صدسال دوم فعالیت این نهاد را به روشنی ترسیم کرده است و اهمیت مرکز علمی بودن، تربیت نیروهای مؤمن و متعهد، تبلیغ و فعالیت اجتماعی طلاب، نظام‌سازی و تولید علم کاربردی نشان می‌دهد حوزه باید به نهادی پویا، پاسخگو و اثرگذار تبدیل شود.
وی افزود: پیام رهبر انقلاب نه تنها سندی تاریخی است بلکه نقشه راه عملی برای آینده حوزه علمیه به شمار می‌رود و با اجرای این نقشه راه، حوزه می‌تواند هم نیازهای امروز جامعه اسلامی را پاسخ دهد و هم در عرصه بین‌المللی نقش پیشگام در تولید علم و تمدن اسلامی را ایفا کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین استوار میمندی تأکید کرد: پیام رهبر معظم انقلاب بازتاب‌دهنده تاریخ پر افتخار حوزه علمیه قم و تجربه یکصد ساله آن است و نقش اساتید، طلاب و مدیران حوزه را در تحقق اهداف علمی، اجتماعی و تمدنی روشن می‌کند. پیام رهبری تأکید ویژه‌ای بر تبلیغ دین، تربیت نیروهای کارآمد و تولید اندیشه اسلامی دارد و مسیر همکاری حوزه با دانشگاه و سایر نهادهای علمی و اجتماعی را مشخص می‌سازد.
وی در پایان اظهار داشت: اجرای این پیام نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت علمی و اجتماعی قوی و توجه ویژه به تربیت طلاب و پژوهشگران است و حوزه امروز باید هم علم تولید کند، هم محتوا ارائه دهد و هم در عرصه اجتماعی و تمدنی نقش فعال و اثرگذار داشته باشد.
ارسال نظرات