هویتمحوری و بازتاب ظرفیتهای خراسان جنوبی
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، این رویداد که از ۱۷ تا ۲۳ آبانماه در دیار دین، دانش و فرهنگ جریان دارد، تلاشی نظاممند برای شناساندن جلوههای عمیق فرهنگی، طبیعی و تاریخی ایران اسلامیبه مخاطبان سراسری است. این ایستگاه بهطور ویژه بر معرفی ظرفیتهای منحصربهفرد استان متمرکز شده است.
رویداد «ایرانجان» بهمثابه یک سکوی پرتاب رسانهای عمل میکند تا مناطق کمتر دیده شده کشور فرصت پیدا کنند تا پتانسیلهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را در معرض دید شبکههای ملی قرار دهند. تمرکز بر «هویتمحوری» به معنای آن است که روایت رسانهای نباید صرفا مبتنی بر جاذبههای سطحی باشد بلکه باید ریشههای تاریخی، اعتقادی و سبک زندگی مردمان آن دیار را به نمایش بگذارد. خراسان جنوبی با پیشینه تاریخی پربار و محصولات استراتژیک کشاورزی، بستر ایدهآلی برای اجرای این رویکرد است.
انتخاب زمان برگزاری این رویداد در آبانماه از هوشمندی برنامهریزی حکایت دارد. این دوره همزمان با اوج برداشت محصولات استراتژیک استان یعنی زعفران، زرشک و انار است. این همزمانی، فرصتی بصری و حسی بینظیر فراهم آورده است. زعفران بهعنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی منطقه، ستون فقرات روایت اقتصادی «ایرانجان» در این ایستگاه محسوب میشود. پوشش فرایند کاشت، چینش و فرآوری آن از مزارع بیرجند و قائنات تا بستهبندی نهایی، توانست اهمیت اقتصاد خانوادههای روستایی را به نمایش بگذارد.
نمایش سختی کار کشاورز در کنار قیمت جهانی بالای این محصول، یک پارادوکس رسانهای ایجاد کرد که زمینهساز بحثهایی در تریبونهایی نظیر «میز اقتصاد» شد. میزان تولید زعفران در سالهای اخیر که نوساناتی را تجربه کرده است، موضوعی بود که نیاز به توجه ویژه داشت. نمایش این زنجیره ارزش در برنامههای ملی مستقیما به مفهوم عدالتگستری در توزیع عادلانه سود کمک میکند. محصولات دیگر همچون زرشک و انار، رنگهای سرخ و ارغوانی این محصولات، جلوهای چشمنواز به دشتهای خراسان جنوبی بخشیده و عطر دلانگیز زعفران، بهعنوان نماد اقتصاد و فرهنگ منطقه در هوای استان پیچیده است.
این رویکرد، ارتباط عینی و ملموسی میان محتوای رسانهای و بستر جغرافیایی_اقتصادی استان ایجاد کرد. پوشش مناظر پاییزی مزارع با این محصولات، پنجرهای به سوی گردشگری کشاورزی گشوده و پتانسیل جذب سرمایه و توسعه زیرساختهای مرتبط را به نمایش گذاشته است.
دربرگزاری این رویداد، معاونت خبر صدا و سیمای خراسان جنوبی با درک اهمیت این رویداد ملی، ظرفیت تولید محتوای خود را به حداکثر رساندهاند تا توانمندیها و چالشهای توسعه استان به درستی به تصویر کشیده شوند؛ به این شکل که در طول هفته برگزاری رویداد، ۱۸۰ گزارش خبری و میانبرنامه در شبکههای سراسری از جمله بخشهای خبری ۱۴، ۲۱، ۲۰:۳۰، ۲۲، شبکه خبر، میز اقتصاد، گفتوگوی ویژه و میزگرد روی آنتن رفتند و میروند. این حجم از تولیدات، نشاندهنده عزم رسانه استانی برای ایفای نقش فعال در معرفی استان در سطح ملی است. با توجه به تنوع شبکهها و برنامهها، این توزیع نشاندهنده تلاش برای پوشش افقهای مختلف مخاطبان است و بخش خبری ۲۰:۳۰ (سراسری) به دلیل مخاطب سنتی و گستردهاش، محمل اصلی انعکاس دستاوردهای بزرگ و چالشهای کلان استان به حساب میآید.
در بخش برنامههای تأییدی، تولیدات متنوعی شامل برنامههای زنده، سریالها و مستندهای فاخر با هدف نمایش غنای فرهنگی و تاریخی خراسان جنوبی برای پخش از آنتن تلویزیون ملی آمادهسازی شده و در حوزه مستند تمرکز ویژهای بر معرفی مفاخر دینی و علمی استان (نظیر شخصیتهای علمی مکتب ابن سینا یا عرفای منطقه) صورت گرفته است.
برنامههایی که بهصورت زنده در محل اجرای جشنوارههای محلی یا در اماکن تاریخی نظیر قلعههای باستانی و مساجد تاریخی فیلمبرداری شدهاند، تلاش میکنند تا حس حضور در جغرافیای فرهنگی استان را به مخاطب منتقل کنند. این برنامهها عمدتا بر محوریت آداب و رسوم منطقه (مانند پخت نان محلی یا موسیقی مقامی) متمرکز هستند.
جبهه رادیویی نیز با دعوت از گویندگان برجسته از شبکههای ملی نظیر رادیو جوان، رادیو فرهنگ و عوامل تولید برنامههای محبوبی چون «صبح جمعه» و… آغاز به کار کرد تا رویداد ملی «ایرانجان» را با آمادگی کامل تحت پوشش قرار دهد. رادیو به دلیل ماهیت شنیداری و نزدیکی به عناصر روایی، بهترین بستر برای انتقال جزئیات فرهنگ شفاهی، شعر محلی و روایتهای تاریخی افراد بومی است. حضور برنامههای تولید شده توسط رادیو فرهنگ، تأکید بر بعد «فرهنگی» در رویکرد هویتمحور را تقویت کرد.
برگزاری پنجمین ایستگاه «ایرانجان» در خراسان جنوبی فقط یک پوشش خبری صرف نیست؛ این رویداد یک مدل اجرایی از سند تحول رسانه ملی را به نمایش گذاشته است که در آن ظرفیتهای بومی و منطقهای با رویکرد هویتمحور و با استفاده از تمام ظرفیتهای سیما، صدا و خبر بهصورت یکپارچه به مخاطب ملی عرضه میشوند. این رویداد دستاوردهای کلیدی را در خود جای داده است که از جمله آن میتوان به تلفیق اقتصاد و فرهنگ و نمایش موفقیتآمیز ظرفیتهای کشاورزی در کنار هویت تاریخی منطقه، همافزایی رسانهای در هماهنگی بین تولیدات خبری، برنامههای سیما و برنامههای رادیویی برای ایجاد یک پیام واحد و قوی و عدالتگستری در توجه و تخصیص حجم قابل توجهی از محتوای ملی به استانی که معمولا در اولویتهای اصلی رسانهای قرار ندارد، اشاره کرد.
این رویکرد ضمن آنکه توانسته زیباییهای فصلی و اقتصادی استان را منعکس کند، بستری برای طرح و بررسی جدی چالشهای توسعه آن در تریبونهای رسمیکشور نیز فراهم آورده است تا جایی که موفقیت این مدل در خراسان جنوبی میتواند به عنوان الگویی برای برگزاری ایستگاههای بعدی در سایر استانها مورد استفاده قرار گیرد.