حجت‌الاسلام شاکرین مطرح کرد؛
ایرانیت و اسلامیت؛ همزیستی تاریخی برای تمدن سازی
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، تأکید کرد: هویت ایرانی با مؤلفه‌های دیانت، عقلانیت و سیاست، زمینه پذیرش داوطلبانه اسلام را فراهم کرد و ترکیب ایرانیت و اسلامیت، سرنوشت تمدنی ایران و جهان اسلام را شکل داده است.
به گزارش خبرنگار گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام حمیدرضا شاکرین، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در نشست اندیشه‌ورزی بررسی و تحلیل نسبت و مناسبات اسلامیت و ایرانیت که امروز در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، با تحلیل ابعاد هویتی جامعه ایرانی تأکید کرد: هویت ایرانی از دیرباز بر سه مؤلفه اساسی «دیانت»، «عقلانیت» و «سیاست» استوار بوده و همین عناصر، زمینه پذیرش عمیق و داوطلبانه اسلام را در ایران فراهم کرده است.
وی با تسلیت ایام شهادت حضرت صدیقه طاهره(س)،اظهار داشت: برای فهم نسبت اسلامیت و ایرانیت باید مولّفه‌های بنیادین هویت ایرانی و نیز ویژگی‌های اسلام را هم‌زمان مورد توجه قرار داد. بررسی تاریخی نشان می‌دهد این سه محور هویت‌ساز ایرانی، دقیقاً با بن‌مایه‌های معرفتی و اجتماعی اسلام سازگار است.
حجت‌الاسلام شاکرین با اشاره به فضای سیاسی و اجتماعی ایران در پایان دوره ساسانی گفت: تبعیض، فاصله طبقاتی و انسداد فرهنگی در اواخر عصر ساسانی به اوج رسیده بود و جامعه ایرانی از الگوهای اصیل خود فاصله گرفته بود؛ در حالی که اسلام با شعار عدالت، مساوات و نفی تبعیض، بر بستری از عقلانیت و حقیقت‌جویی ظهور کرد و براساس همین ویژگی‌ها برای ایرانیان جذاب و پذیرش‌پذیر بود.
وی افزود: بر خلاف برخی روایت‌های جعلی، اسلام در ایران تحمیلی نبود؛ چرا که تعالیم اسلامی اساساً اجباری‌سازی عقیده را نفی می‌کند. حتی پیش از ورود سپاه اسلام، پیام اسلام در نواحی مختلف ایران گسترش یافته بود و مردم به‌صورت داوطلبانه آیین جدید را پذیرفته بودند.
حجت‌الاسلام شاکرین با تأکید بر نقش عقلانیت در دعوت اسلامی تصریح کرد: بنیان پیام اسلام بر خردورزی، حقیقت‌جویی و گشودگی معرفتی است و همین مسئله با ریشه‌های فکری و فرهنگی ایرانیان هماهنگی کامل داشته است. به همین دلیل، ایرانیان با ورود اسلام، نه تنها هویت خود را از دست ندادند، بلکه در ترویج و تعمیق آن نقش‌آفرین شدند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه عدالت‌محوری اسلام را مهم‌ترین عامل هم‌سویی آن با روحیه ایرانی دانست و گفت: در حوزه‌های فرهنگ، سیاست، اقتصاد و علم، ایرانیان خواهان برابری و رفع تبعیض بودند و اسلام دقیقاً در همین نقطه پاسخگوی مطالبات تاریخی آنان شد.
وی تأکید کرد: بررسی تاریخی و جامعه‌شناختی نشان می‌دهد که هویت ایرانی ظرفیت کامل پذیرش و تعامل با اسلام را داشته و ترکیب «ایرانیت و اسلامیت» نه تنها دوگانه یا متعارض نیست، بلکه ساختاری هماهنگ و تاریخی است که سرنوشت ایران را رقم زده و همچنان می‌تواند پایه‌ای برای پیشرفت و هویت ملی باشد.
حجت‌الاسلام شاکرین با تأکید بر گشودگی و تأکید دین اسلام بر علم‌آموزی و خردورزی اظهار داشت: آموزه‌های اسلام، به ویژه تأکید بر علم و خردورزی، نمونه‌ای کم‌نظیر در میان مکاتب بشری است و هیچ جایگزینی برای آن حتی در دوران معاصر نمی‌توان یافت. این ویژگی برای ایرانیان در شرایط تبعیض‌آمیز پیش از اسلام بسیار جذاب و دلپذیر بود، به گونه‌ای که ایرانیان حاضر بودند برای دستیابی به علم و دانش جان و خون خود را فدا کنند و جهاد علمی و فرهنگی کنند.
وی گفت: مسیر پیش روی ایرانیان از سوی اسلام، دقیقاً آرمانی بود که آنان آماده بودند برای دستیابی به آن تلاش کنند و فرهنگ و آموزه‌های اسلامی به راحتی در اختیار مردم قرار گرفت. این همراهی تاریخی سبب شد ایران در کنار خدمت به اسلام، به اوج شکوفایی علمی و فرهنگی برسد و تمدن نوین اسلامی شکل گیرد.
حجت‌الاسلام شاکرین با انتقاد از نگاه تحریف‌شده به تعامل ایران و اسلام در دوران معاصر بیان کرد: در یک قرن اخیر، نگاهی نادرست به رابطه ایرانیان و اسلام شکل گرفت، به گونه‌ای که پیشگامان این تعامل، نتوانستند اعتلای علمی واقعی برای کشور رقم بزنند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه تصریح کرد: شکوفایی علمی و فرهنگی ایران زمانی رقم خورد که انقلاب اسلامی شکل گرفت و دین اسلام احیا شد و در رأس امور قرار گرفت، فضا را برای رشد علمی و توسعه فرهنگی کشور فراهم کرد.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های برجسته اسلام، گشودگی و مدارا در برابر دیگر فرهنگ‌ها، ادیان و آیین‌هاست؛ دین اسلام، در حالی که خود را دین خاتم و تنها دین حق و مقبول می‌داند، به هیچ وجه با فرهنگ‌ها و ادیان دیگر مادامی که معارضه نکنند، برخورد خصمانه ندارد و ظلم یا ستم روا نمی‌دارد. این گشودگی و سهولت تعامل با دیگر فرهنگ‌ها و ادیان، یکی از بزرگ‌ترین شاخص‌های انسانی و تمدنی اسلام است.
وی با انتقاد از تحریف تاریخی اسلام در رسانه‌های غربی گفت: امروز برخی جنگ‌های مذهبی و خشونت‌های خانمان‌سوز را به نام دین اسلام ثبت می‌کنند، در حالی که واقعیت تاریخی چنین نیست و نسبت اسلام به خشونت، تحریف شده است.
حجت‌الاسلام شاکرین در پایان با تأکید بر همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام و مذاهب در ایران گفت: ایران امروز به «رنگین‌کمان اقوام و ادیان» معروف است؛ مردم با مذاهب و آیین‌های گوناگون در کنار هم زندگی می‌کنند و این همزیستی مسالمت‌آمیز نشان‌دهنده ظرفیت‌های بالای فرهنگ ایرانی و آموزه‌های انسان‌ساز دین اسلام است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه خاطرنشان کرد: این تعامل تاریخی و فرهنگی، پایه و بنیان پایداری، شکوفایی و اعتلای تمدنی ایران و جهان اسلام بوده است.
ارسال نظرات